Του Γιώργου Διαμαντόπουλου,
μουσικού
Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, 1770-1827. Ζώδιο: Τοξότης. Εθνικότητα: Αυστριακή. Γνωστότερο έργο: «Ύμνος στη Χαρά» από την 9η Συμφωνία (1824). Το έχουμε ακούσει στην ταινία «Κουρδιστό πορτοκάλι» όταν ο ψυχοπαθής Άλεξ. Ντελάρτζ, υφίσταται θεραπεία αποβολής της βίας.
Ο πατέρας του Μπετόβεν, Γιόχαν, τενόρος στην τοπική αυλή της Βόννης και ελαφρώς αλκοολικός, δεν έδωσε καμιά σημασία στη γέννηση του γιου του, μέχρι που ανακάλυψε, ότι το αγοράκι μεγαλώνοντας είχε ενστικτώδες μουσικό χάρισμα
Ενώ ο πατέρας του Μότσαρτ, ήταν ένας γελοίος εκμεταλλευτής, ο Γιόχαν Μπετόβεν ήταν ένας σκληρός και βίαιος νταής
Οι γείτονες δεν ξέχασαν ποτέ το μικρό Λούτβιχ να κλαίει πάνω στο πιάνο και όταν δεν έπαιζε πιάνο μελετούσε Ιστορία της μουσικής και βιολί.
Λίγες ήταν και οι μέρες που ο μικρός Λούτβιχ δεν κατέληγε κλειδωμένος και δαρμένος με βούρδουλα στο υπόγειο.
Οι μέθοδοι του πατέρα του ήταν κτηνώδεις, αλλά αποτελεσματικές, από τα δέκα του δε, ο Λούντβιχ είχε εγκυκλοπαιδική γνώση της μουσικής θεωρίας και εξαιρετικές ικανότητες στο πιάνο.
Επειδή όμως δεν είχε πολύ χρόνο για το σχολείο, ήταν φρικτός στην ορθογραφία και κακός στην αριθμητική, ενώ υπάρχουν στοιχεία ότι ήταν δυσλεκτικός.
Όταν έγινε έντεκα χρονών εγκατέλειψε οριστικά το σχολείο.
Ο Μπετόβεν ήταν μόλις 26 ετών όταν άρχισε να χάνει την ακοή του, η οποία δεν μετρίασε την άγρια διάθεση που είχε αποκτήσει όσο έχανε την ακοή του, τόσο οι κρίσεις γίνονταν ανεξέλεγκτες και τα ξεσπάσματα παράλογα. Όσο όμως πιο παράξενη γινόταν η συμπεριφορά του, τόσο πιο θεσπέσια μουσική έγραφε.
Στην πρεμιέρα της Ενάτης, στις 7 Μαΐου 1824 στη Βιέννη, ο Μπετόβεν ήταν εντελώς κουφός!
Δεν μπορούσε να διευθύνει το τελευταίο αριστούργημά του.
Αλλά ο μαέστρος τον προέτρεψε να σταθεί στο Πόντιουμ και να δώσει το τέμπο για το έργο. Στο τέλος του έργου το κοινό παραληρούσε από ενθουσιασμό, σηκώθηκαν και χειροκροτούσαν, φώναζαν, έκλαιγαν, κουνούσαν μαντήλια.
Όμως ο συνθέτης δεν άκουγε τίποτα. Με την πλάτη γυρισμένη προς το κοινό έστεκε και κοιτούσε την παρτιτούρα.
Τότε η νεαρή διάσημη σολίστα, της Ενάτης, η Κάρολιν Ούγκερ, πήρε απαλά το χέρι του Μπετόβεν και τον έστρεψε προς το ενθουσιώδες κοινό και εκείνος, αφού είδε, υποκλίθηκε για τελευταία φορά μπροστά στο πλήθος.
Ήταν μια από τις πιο σπαρακτικές στιγμές στην ιστορία της κλασικής μουσικής, ο άρρωστος και γερασμένος, αλλά ιδιοφυής συνθέτης, παρών στη συναυλία με τη μουσική του, που ο ίδιος δεν άκουγε.
Ο Ρομαίν Ρολάν σημειώνει για τον Ύμνο στη Χαρά:
Ολόκληρή η ανθρωπότητα φρίττει, απλώνει τα χέρια στον ουρανό, κραυγάζει και ορμά προς τη χαρά μ’ ένα ακράτητο αλαλαγμό θριάμβου.
Η χαρά κατεβαίνει από τον ουρανό τυλιγμένη μέσα σε μια υπερφυσική γαλήνη.
«Ποτέ από την εποχή του Αισχύλου η ψυχή του ανθρώπου δεν είχε αισθανθεί τη φρικίαση από τη γιγάντια πνοή της μεγαλοφυίας όσο την ημέρα εκείνη» λέει ο δικός μας Μενέλαος Παλάντιος.
Βιβλιογραφία:
-Ανθολογία Κλασσικής μουσικής Μανώλη Θεοδωρίδη.
-Η μυστική ζωή των Μουσουργών Elizabeth Lunday.
-Διαδίκτυο.