Του Νίκου Λαρυγγάκη
Όταν ένας πολίτης αποφασίζει να προσφέρει ως δωρεάν ένα του περιουσιακό στοιχείο ή περισσότερα στον τόπο που μεγάλωσε και αγάπησε, ποιο είναι το σύνηθες φαινόμενο που λαμβάνει χώρα εκ μέρους των πολιτειακά υπευθύνων;
Η εμπειρία μου λέει ότι οι αρμόδιοι των υπηρεσιών υποτιμούν το μέγεθος αυτής της πράξης με τρόπους παντελώς ακατάλληλους έως και συχνάκις προσβλητικούς απέναντι στη συμφωνία της παρεχόμενης δωρεάς.
Πριν λίγες ημέρες έγιναν τα εγκαίνια του Μουσείου – «Σπίτι του Ζήση Οικονόμου» στην πολύφημο γενέτειρά του Σκιάθο.
Ήταν μια δωρεά του μικρού δίπατου σπιτιού του συγγραφέα προς τον ομώνυμο Δήμο, η οποία εγκυμονούσε την πραγμάτωση του σκοπού της 18 ολόκληρα χρόνια.
Έτσι, επιτέλους, ήρθε η φωτεινή μέρα για την πολίχνη της νήσου να τιμήσει επάξια το τρίτο της τέκνο των Γραμμάτων, μετά τους δύο Αλέξανδρους, το όνομα του οποίου είναι Ζαχαρίας (Ζήσης) Οικονόμου.
Μελετητής της γλωσσολογίας – κατανοούσε 32 γλώσσες αυτού του κόσμου κι ακόμη μία, αυτή του αοράτου κόσμου που μας περιβάλλει και μας διαχέει.
Μεταφραστής του οίκου Γαβριηλίδη τη δεκαετία του ’30 – συντροφιά με τον πολυαγαπημένο του φίλο Γιάννη Ρίτσο – μας έδωσε έως τη μετάστασή του 25 έργα ποίησης, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας και θεάτρου, καθώς και αποσπάσματα της μουσικής του ιδιοσυγκρασίας.
Τα μοτίβα που χαρακτήριζαν τη ζωή του ήταν τα εξής δύο: Ήταν ευγνώμων για το καλό και το κακό αυτού του κόσμου και δεν ήθελε να γίνει προϊόν. Αυτό δήλωσε στο ρεπορτάζ της Μικέλας Χαρτουλάρη 11/11/1995 (ΝΕΑ) με την ευκαιρία του Κρατικού Βραβείου Ποίησης, με τίτλο «Χρονικό της Νέας Ευταξίας για τη Νέα Εποχή και άλλα».
Το 1977 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το μέχρι τότε έργο του, καθώς και για την του ίδιου έτους έκδοση, ποιητικό του πόνημα, με τίτλο «Αίθρια σιγή», αφιερωμένο στον φίλο του Γιάννη Ρίτσο.
Ο ακάματος ιερέας του ιερού ναού των Τριών Ιεραρχών, Γεώργιος Σταματάς, ετέλεσε την ιερή ακολουθία των εγκαινίων, παρουσία του ευαίσθητου σε θέματα πολιτισμού δημάρχου, Θοδωρή Τζούμα, της ανιψιάς και κληρονόμου Ζωής Οικονόμου, του οικογενειακού φίλου και συμπαραστάτη της ολοκλήρωσης του Μουσείου, Βαρνάβα Σοφοκλέους, καθώς και ενός αριθμού φίλων Σκιαθιτών που γνώριζαν από κοντά τον ζηλωτή της ανθρώπινης φύσης.
Έτσι το σπιτάκι που έθρεψε τον Ζαχαρία, 50 μέτρα απ’ την κεντρική προβλήτα του λιμανιού, είναι σήμερα μια φωλιά μελέτης της 94χρονης δημιουργικής του σκέψης.
Ο Ελληνιστής ποιητής Leo Merkel από τη Γερμανία, φίλος παλιός του νησιού, συνέβαλε τα μέγιστα στη μορφή και λειτουργικότητα του Μουσείου ώστε αυτό να ανταποκρίνεται στα κριτήρια των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας των επισκεπτών με το εκτιθέμενο έργο του συγγραφέα.Ταυτόχρονα έχει μεταφράσει την ποιητική συλλογή «Αίθρια σιγή» στη γερμανική γλώσσα, με αυστηρότητα στα νοήματα των ποιημάτων.
Η αγωνία του Leo, η απαράμιλλη ανιδιοτέλειά του, καθώς και ο σεβασμός του στο πνεύμα του νησιού, όπως και του ποιητή, άφησε άναυδους τους λίγους που γνώρισαν από κοντά την ακεραιότητα στις ευφάνταστες προσπάθειές του.
Όμως, ένα παράπονο ακόμη κράζει πάνω απ’ τους ουρανούς της Σκιάθου και είναι το σπίτι του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη. Αρκεί να αποφασιστεί και εύχομαι σύντομα ώστε ο ευλογημένος πρωτοπόρος Αλέξανδρος να βρει τη θέση του στο Πνευματικό Πάνθεον της νήσου. Αμήν.
