Επιμέλεια
Χαριτίνη Μαλισσόβα
Δώδεκα μυθιστορήματα από τις πρόσφατες εκδόσεις, γραμμένα από γνωστούς και νεότερους συγγραφείς, προτείνονται στη σημερινή στήλη.
Βιβλία που σίγουρα θα σας κρατήσουν καλή συντροφιά στις διακοπές του Πάσχα, αλλά και που μπορεί να γίνουν αφορμή για ένα χρήσιμο δώρο.
«Το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει», είπε εύστοχα ο Βίκτωρ Ουγκώ αρκετά χρόνια πριν.
Και μια που διάγουμε μέρες περισυλλογής, ας στηρίξουμε τα καλά βιβλία που έχουν ως στόχο να κινήσουν τα γρανάζια του μυαλού και της ψυχής μας.
Καλή Μ. Εβδομάδα. Καλή Ανάσταση κι ένα χαρούμενο και ανέφελο Πάσχα για όλους.
Βασίλειος Δρόλιας,
Εξισώσεις,
εκδ. Gutenberg
Ο ξαφνικός θάνατος του καθηγητή Πιερ Μενάρ άφησε πίσω του μια σειρά από σημειώσεις και τετράδια τα οποία αναλαμβάνει να εκδώσει ο τελευταίος συνεργάτης του. Τα σχόλιά του αναδεικνύουν όχι μόνο το έργο του καθηγητή μα και τη δύσκολη και τεταμένη σχέση που είχαν μεταξύ τους.
Σ’ αυτό το υβριδικό μυθιστόρημα ο Βασίλειος Δρόλιας γράφει για τη σύγχρονη φυσική και την επιστήμη γενικότερα, εξετάζοντας την αμιγώς επιστημονική όσο και την κοινωνική της υπόσταση. Οι σχέσεις, τα πάθη και οι φιλοδοξίες των ερευνητών συνδέονται με τις φιλοσοφικές αναζητήσεις και τους προβληματισμούς του συγγραφέα σε μια σύνθεση που χαρακτηρίζεται από ειλικρίνεια και πάθος για τη γνώση και τη ζωή.
Καρολίνα Μέρμηγκα,
Ο κήπος της Αμαλίας,
εκδ. Πατάκη
1837, Πειραιάς. Ο 22χρονος βασιλιάς Όθωνας επιστρέφει στη χώρα νιόπαντρος. Η πρώτη βασίλισσα της Ελλάδας λέγεται Αμαλία και είναι μια 19χρονη Γερμανίδα δούκισσα. Μοναδικό της χρέος και αποστολή, να φέρει στον κόσμο έναν διάδοχο.
Η Αμαλία τα κάνει όλα με πάθος και πείσμα. Αγαπά τον άντρα της, την Ελλάδα και τον παράξενο στα μάτια της λαό της. Εξοικειώνεται με πολλά βιώνοντας τις εντυπωσιακές αντιφάσεις μιας χώρας που ψάχνει την ταυτότητά της, αλλά υπάρχουν και πράγματα που δε θα τα καταλάβει ποτέ. Γνωρίζει από κοντά τους μικρούς και μεγάλους πρωταγωνιστές του Αγώνα και της πολιτικής του 19ου αιώνα και αναμειγνύεται ενεργά στη διοίκηση του νέου κράτους. Αντέχει σωματικά βασανιστήρια για την ατεκνία της και αντιστέκεται στις προσβολές, αντιστέκεται όμως και στα συναρπαστικά νέα ρεύματα δημοκρατίας που φυσούν ολόγυρά της. Καταφύγιό της, το μοναδικό πράγμα που μεγάλωσε με τα χέρια της, ο κήπος της, που έμελλε να γίνει μια μέρα εθνικός.
Τάκης Θεοδωρόπουλος,
Ελεύθερος σκοπευτής,
εκδ. Μεταίχμιο
Ο Ελεύθερος σκοπευτής είναι μια περιπέτεια αυτογνωσίας από τον Τάκη Θεοδωρόπουλο, με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, όπου ο συγγραφέας καταγράφει την εμπειρία του ως αναγνώστη. Ο ελεύθερος σκοπευτής ψάχνει τον στόχο μέσα από τα διαβάσματά του για να καταλήξει στη γραφή του. Με λίγα λόγια, μιλάει για τη γοητεία της λογοτεχνίας: Προυστ, Μπαλζάκ, Κάφκα, Ντοστογιέφσκι, Φρόιντ, Καζαντζάκης, Καμί, Σεφέρης, Εγγονόπουλος, Μαλρό, Πεντζίκης, Μακρυγιάννης και άλλοι και άλλοι – και κυρίως η αγάπη για τους κλασικούς, τη σκέψη των αρχαίων Ελλήνων.
Θαυμάζει τους ειδικούς, την υπομονή του φιλολόγου, την προσήλωση του ιστορικού στην έρευνα, την πειθαρχία του μεθοδικού αναγνώστη, ο οποίος δεν αφήνει γωνιά του έργου που τον απασχολεί χωρίς να την ξεσκονίσει. Θεωρεί την αρχαία ελληνική γραμματεία το καλύτερο αφηγηματικό είδος, χωρίς να παραγνωρίζει βέβαια τα μεγάλα μυθιστορήματα που όπως λέει είναι η παραμυθία μας στην υπαρξιακή μοναξιά.
Ο τίτλος «ελεύθερος σκοπευτής» είναι κυριολεκτικός. Δηλώνει τη στάση του ανθρώπου που ψάχνει μόνος του τον στόχο του. Και εννοείται αποτελεί και ο ίδιος στόχο
Βεατρίκη Σαΐας-Μαγρίζου,
Αόρατα φτερά,
εκδ. Καστανιώτη
Η Εύα Καμπά είναι μια έφηβη με κινητικά προβλήματα που διψά για τη ζωή και ονειρευόταν από μικρή να γίνει χορεύτρια. Ζει όμως σε μια κοινωνία που δεν έχει, μάθει, να αποδέχεται τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Ένα βράδυ του Ιουνίου του 1988 τρεις άνδρες εισβάλλουν στο σπίτι της και αρπάζουν την Εύα και δύο φίλες της. Τι σχέση μπορεί να έχει η απαγωγή, χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον ατιμώρητο εγκληματία Άντολφ Χόρβαρτ;
Τι ρόλο θα παίξουν ένα πολύτιμο ρουμπίνι και μια πολύ παλιά και σπάνια εικόνα; Πώς συνδέεται η ιστορία της οικογένειας Καμπά με το δράμα των εβραίων της Θεσσαλονίκης, τις πυρπολήσεις χωριών, τις εκτελέσεις αθώων ανθρώπων, την καταστροφή και λεηλασία ελληνικών περιοχών κατά την περίοδο της Κατοχής;
Ένα μυθιστόρημα με πλούσια πλοκή, πολλές ανατροπές και έντονο κινηματογραφικό ρυθμό. Ένα βιβλίο για τη δικαίωση και την ιστορική αλήθεια, για την αποδοχή και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, μέσα από τη ζωή ενός κοριτσιού που βιώνει τη διάκριση, αλλά, όταν πεισμώνει, πετάει με αόρατα φτερά.
Σπύρος Πετρουλάκης,
Αυγή (το θαμμένο τετράδιο),
εκδ. Μίνωας
«Το όνομά μου είναι Αυγή. Αυγή, σκέτο. Γεννήθηκα στις 25 Νοέμβρη του 1931 στα περίχωρα της Λαμίας. Βρίσκομαι στο Παλαιό Τρίκερι περίπου έναν χρόνο. Με έφεραν εδώ τον Ιούνιο του 1949 μαζί με άλλες γυναίκες.
Το Τρίκερι όμως δεν είναι τόπος εξορίας.
Είναι η ίδια η κόλαση πάνω στη γη.
Όχι το νησί ασφαλώς, αλλά εκείνοι που κρατάνε τις τύχες μας στα χέρια τους. Οι δεσμοφύλακές μας. Αυτή είναι η κόλασή μας».
Η γυναικεία φύση μοιάζει με τον αέρα: είναι αόρατη, αλλά και πανίσχυρη.
Ανακαλύπτοντας ένα παλιό τετράδιο, η Αναστασία ταξιδεύει στο ολέθριο παρελθόν. Όταν οι δύο πλευρές βρίσκονται εβδομήντα χρόνια μετά μπροστά σε έναν καθρέφτη, μύθοι και πραγματικότητες έχουν μόνο μία όψη. Την αλήθεια.
Άρτεμις Παπανδρέου,
Τοπία θολών οριζόντων,
εκδ. Μ. Σιδέρη
Σε μια Ελλάδα αλληλοσπαραγμού του Εμφυλίου, ένα αθώο παιχνίδι μιας δεκαπεντάχρονης μικρής στα δασωμένα βουνά των Αγράφων θα τη φέρει αντιμέτωπη με μια πραγματικότητα που την αλώνει ο πανικός, σβήνοντας για πάντα την ανέμελη ηρεμία των εφηβικών της χρόνων.
Το μοίρασμα ενός βαρύ μυστικού και μια μητρική υπόσχεση στέκονται αφετηρία νέων πατημάτων ζωής. Μια λάθος συνάντηση με τον χρόνο, όμως, ανατρέπει τα πάντα θολώνοντας τις συντεταγμένες της πορείας της μικρής ηρωίδας.
Νέα συναπαντήματα θα γεννήσουν θυμό, φόβο, αγωνία για το αύριο, μα και προσμονή για πτήσεις σε καινούργιους ορίζοντες, σε μια χώρα όπου η πολιτική ορίζει το μέλλον…
Μήπως όμως αυτές οι απλωσιές του ουρανού είναι θολές στην πραγματικότητα; Μήπως παρασύρουν την ηρωίδα σ’ ένα κόσμο ψευτιάς κι επικινδυνότητας; Μήπως η χρυσόσκονη που τους σκεπάζει είναι ένα απατηλό τέχνασμα;
Στέφανος Αλεξιάδης,
Οιμωγή,
εκδ. Μίνωας
Οιμωγή σημαίνει κραυγή. Κραυγή σπαραχτική. Κραυγή εκκωφαντική. Είναι, όμως, φορές που οι κραυγές γίνονται συνώνυμο της σιωπής. Ένας θάνατος που σπέρνει τη σιγή. Ήρωες που κρύβουν το παρελθόν, αρνούνται το παρόν και αγνοούν το μέλλον. Μια νηνεμία που επικρατεί λίγο, τόσο λίγο που δεν θα μπορέσει να συγκρατήσει την καταιγίδα που έρχεται. Ποιος είπε ότι μια μάνα δεν μπορεί να σκοτώσει; Κι αν σκοτώσει, παύει να φέρει αυτή την ιδιότητα; Λέξεις, υποσχέσεις και μυστικά σείουν το έδαφος. Ένα έδαφος που καταρρέει και τότε φθάνει αυτή. Η οιμωγή.
Ένα έξοχο ψυχολογικό θρίλερ από έναν νέο και πολλά υποσχόμενο συγγραφέα.
Πολυξένη Βελένη,
Το ζαρκάδι του Ολύμπου,
εκδ. Καστανιώτη
Μια οικογένεια στη δίνη των γεγονότων του 20ού αιώνα. Ο πατέρας, ο γιος, η εγγονή ακολουθούν το πεπρωμένο τους μέσα από το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Η ανταλλαγή τούς ξεριζώνει από την Ανατολική Θράκη και τους οδηγεί στη Θεσσαλονίκη που, μόλις προσαρτημένη στο ελληνικό κράτος, εμπλέκεται στον Μεγάλο Πόλεμο. Το οικονομικό κραχ του μεσοπολέμου ταλανίζει τη χώρα και η πόλη ξαναγίνεται έρμαιο των συγκυριών.
Β’ παγκόσμιος πόλεμος, αλβανικό μέτωπο, γερμανική κατοχή, Εθνική Αντίσταση. Ο γιος της οικογένειας εμπλέκεται στον αγώνα πληρώνοντας ακριβά το τίμημα. Μετά την απελευθέρωση, ο Εμφύλιος χαράζει διαφορετικούς δρόμους για πολλούς. Η Ελλάδα, η Θεσσαλονίκη, η οικογένεια για άλλη μία φορά αλλάζουν μορφή. Η δικτατορία, η μεταπολίτευση, το νέο πρόσωπο του τόπου με τη δημοκρατική αλλαγή.
Αναπάντεχη αποκάλυψη στο τέλος φέρνει την εγγονή αντιμέτωπη με την ειρωνεία της μοίρας.
Όλα ξαναγράφονται θαρρετά, ανοικτά, έντιμα, χωρίς κρυμμένα μυστικά ή ξεχασμένες αλήθειες. Τα γεγονότα, τα επεισόδια, τα πρόσωπα είναι αληθινά, όσο αληθινό είναι το σκοτάδι ή το φως που κρύβουμε μέσα μας.
Γιώργος Παπαδάκης,
Η κυρία Ερασμία,
εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Η γυναίκα αυτή υπήρξε κάποτε. Έζησε τη ζωή της στην άκρη της θάλασσας, μια πλούσια ζωή, χωρίς στερήσεις. Παράξενη γυναίκα, που δεν δόθηκε ούτε στον έρωτα ούτε έδωσε ποτέ το χέρι στην κοινωνική της συναναστροφή. Η σχέση της με το νερό διαμορφώθηκε από τον ακαθόριστο φόβο των μικροβίων. Υπήρχαν όμως άλλες, πιο ανομολόγητες αιτίες, που την τυραννούσαν από τη μικρή της ηλικία. Η γραφή διέσωσε αρκετά στοιχεία της πραγματικής γυναίκας και ο χαρακτήρας της ολοκληρώθηκε με τη δραστική επέμβαση της μυθοπλασίας. Αντισυμβατική, αλλά και αντιφατική, τολμηρή, αλλά και φοβική, γενναιόδωρη και φειδωλή, ανοιχτή στην πρόοδο του αιώνα της, υπερασπίστρια των δικαιωμάτων της γυναίκας με τον τρόπο της, σε μια εποχή που αυτό δεν ήταν καθόλου αυτονόητο. Η μόρφωσή της την οδήγησε να συνομιλεί με ηρωίδες της παγκόσμιας λογοτεχνίας, να γειτονεύει με την Βίβλο και με την ελληνική μυθολογία.
Αντιγόνη Ζόγκα,
Παλμίτα,
εκδ. Ψυχογιός
Μπουένος Άιρες, 1974. Λίγο πριν απ’ το πραξικόπημα. Μια γυναίκα και ένας άντρας, σε ένα γύρισμα της τύχης.
Αθήνα, 2018. Λίγο πριν απ’ την πανδημία. Ένας άντρας και μια γυναίκα, σε μια εξομολόγηση εκ βαθέων.
Υπάρχει κεραυνοβόλος έρωτας; Κι αν ναι, από τι εξαρτάται; Από την τρέλα μιας μέρας, ή από το πεπρωμένο της καρδιάς, όπως τραγουδούν οι ποιητές του τάνγκο; Δύο ερωτικές ιστορίες που στροβιλίζονται στον δικό τους ρυθμό, όσο οι άντρες και οι γυναίκες, με τα λάθη και τα πάθη που τους ενώνουν, τυλίγονται σε κόμπους πιο σφιχτούς από την αγάπη, πιο ισχυρούς από τον πόθο, πιο αέναους από τον θάνατο, καταραμένους σαν το διαγενεακό τραύμα, να επαναλαμβάνονται στο διηνεκές – μέχρι να καούν για να ξαναγεννηθούν.
Γιατί το τανγκό χορεύεται από δύο.
Διονύσης Μαρίνος,
Σαν Νορμάλ,
εκδ. Μεταίχμιο
Πόσο νορμάλ μπορεί να είναι μια πόλη που λέγεται Σαν Νορμάλ;
Αφού είναι επινοημένη πώς γίνεται να υπάρχει στον χάρτη;
Άντρες, γυναίκες, παράξενα ζώα, ένα λευκό λιοντάρι κι ένας συγγραφέας που βλέπει το βιβλίο του να το γράφει κάποιος άλλος ενώνουν τις μοίρες τους.
Τελικά, γιατί όποιος μπαίνει στο Σαν Νορμάλ δεν μπορεί να βγει με τίποτα;
Μια επινοημένη πόλη κάπου στον χάρτη. Θα μπορούσε να λέγεται και Twin Peaks, καθώς πολλά παράξενα πράγματα συμβαίνουν στους ήρωες (κυρίως άντρες) που κυκλοφορούν στους δρόμους της.
Πρόκειται για σπονδυλωτό μυθιστόρημα όπου άνθρωποι χάνονται στη θάλασσα μέσα στο σπίτι τους. Παράξενα ζώα που ζηλεύουν παθολογικά σαν να ήταν ερωτικοί σύντροφοι. Άντρες που παίζουν πιάνο χωρίς να ακουμπούν καν τα πλήκτρα. Ο συγγραφέας που βλέπει να γράφεται το βιβλίο του από κάποιον ήρωά του, αφού πρώτα συναντήσει την πανέμορφη ηρωίδα του στον δρόμο.
Λίνα Βαλετοπούλου,
Κλουαζονέ,
Βακχικόν
Η Χάρις βρίσκεται στο χειρουργείο και υπό την επήρεια της νάρκωσης μεταφέρεται νοερά σε ένα αποτεφρωτήριο. Τα πρόσωπα που συναντά, δύο παιδικοί της έρωτες, τη γυρίζουν πίσω στον χρόνο, τότε που ζούσε με την οικογένειά της στον Βόλο. Στη θέα των βάζων-τεφροδόχων φέρνει στη μνήμη της τα διακοσμητικά βάζα, τύπου κλουαζονέ, που υπήρχαν στο πατρικό της σπίτι. Η μουσική ντίσκο, το καφέ Σαντάν, το κατηχητικό, τα πάρτι, τα γαλλικά, το πιάνο, η αλληλογραφία, τα Γαλλάκια, οι φιλίες, οι απαγορεύσεις, η παρενόχληση στο σινεμά, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα είναι συστατικά των βιωμάτων της στα χρόνια του Γυμνασίου και του Λυκείου τη δεκαετία του ’80. Η Χάρις περνάει με επιτυχία στο Πανεπιστήμιο και την ημέρα που ξεκινά με την οικογένειά της για την Αθήνα, με φορτωμένες τις αποσκευές της στο Ρενό 14 του μπαμπά, ένα σοβαρό συμβάν στη διαδρομή διακόπτει απρόσμενα το ταξίδι. Μετά την ολοκλήρωση της χειρουργικής επέμβασης θα επισκεφθεί το αποτεφρωτήριο, όπου διαπιστώνει με έκπληξη ότι τα πρόσωπα που συνάντησε την πρώτη φορά δεν υπήρξαν ποτέ εκεί.