Ο παγκόσμιος χάρτης της ελευθερίας στο διαδίκτυο – Πού βρίσκεται η Ελλάδα

Ολοένα και περισσότερες χώρες ακολουθούν το παράδειγμα της Ρωσίας και της Κίνας και χρησιμοποιούν προς όφελός τους τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, ενώ παρακολουθούν τους αντιφρονούντες στο Διαδίκτυο, κάτι που αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημοκρατία, ανακοίνωσε η οργάνωση Freedom House.

Σύμφωνα με μια έκθεση για την ελευθερία του Διαδικτύου που διεξήγαγε αυτή η μη κυβερνητική οργάνωση σε συνολικά 65 χώρες, οι 30 χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο το 2017 για να παραποιήσουν πληροφορίες, έναντι 23 την προηγούμενη χρονιά.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση “Freedom on the Net” (Ελευθερία στο Διαδίκτυο), οι κυβερνήσεις αυτές χρησιμοποίησαν πληρωμένους σχολιαστές, τρολ ή bots (αυτόματους λογαριασμούς) ή ακόμη και ψεύτικους ειδησεογραφικούς ιστότοπους.

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η Κίνα βρέθηκε πρώτη στην κατάταξη με τις χώρες που εκμεταλλεύονται το Διαδίκτυο εξαιτίας της ενίσχυσης της λογοκρισίας και της μάχης της κατά της ανωνυμίας στο ίντερνετ αλλά και της φυλάκισης αντιφρονούντων που εξέφρασαν τις απόψεις τους στο Διαδίκτυο.

Η έκθεση αναφέρεται στην ύπαρξη στις Φιλιππίνες «ενός στρατού πληκτρολογίων», όπου άνθρωποι πληρώνονται με 10 δολάρια ημερησίως για να δίνουν την εντύπωση ότι η κοινή γνώμη στηρίζει τον αιματηρό πόλεμο κατά των ναρκωτικών που διεξάγει η κυβέρνηση του προέδρου Ροντρίγο Ντουτέρτε.

Επίσης ο πρόεδρος Ερντογάν στην Τουρκία έχει στρατολογήσει, σύμφωνα με την ίδια πηγή, περίπου 6.000 ανθρώπους για να απαντούν στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης σε τυχόν επικρίσεις που δέχεται η κυβέρνηση.

Η Ρωσία ενίσχυσε από την πλευρά της τον έλεγχο στο Διαδίκτυο. Βάσει της νέας νομοθεσίας, οι μπλόγκερ που έχουν περισσότερους από 3.000 επισκέπτες την ημέρα θα πρέπει να καταγράφονται από τη ρωσική κυβέρνηση και να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία που αφορά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Τζένα Εϊμπραμς, η -ανύπαρκτη- σταρ του Twitter

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Τζένα Εϊμπραμς, ένα δημιούργημα του Κρεμλίνου για να διεισδύσει στην αμερικανική προεκλογική εκστρατεία και να εντείνει τις όποιες αντιπαραθέσεις και προβλήματα ταλανίζουν τον ιστορικό αντίπαλό της.

Η “Τζένα” δεν ήταν πραγματική, αλλά ένας λογαριασμός μιας ανύπαρκτης γυναίκας. Ο λογαριασμός της ήταν ένας από τους 2.752 που σφραγίστηκαν από το Twitter αφότου διαπιστώθηκε πως είχαν δημιουργηθεί από τα στελέχη του Internet Research Agency της Αγίας Πετρούπολης, του «εργοστασίου των τρολ» της Ρωσίας.

Η “Τζένα” σχολίαζε από Κιμ Καρντάσιαν μέχρι Χίλαρι Κλίντον και συνομιλούσε διαδικτυακά με ακαδημαϊκούς και προσωπικότητες της show biz.

Ασφαλώς τα έβαζε συχνά πυκνά με την υποψήφια των Δημοκρατικών Χίλαρι Κλίντον, ενώ δεν δίσταζε να δηλώσει τη στήριξή της προς την αμερικανική αποκαλούμενη «εναλλακτική Δεξιά» (alt-right), εκφράζοντας ταυτόχρονα απόψεις τουλάχιστον αμφιλεγόμενες, όπως η πρόταση για βελτίωση των διαφυλετικών σχέσεων μέσω της επιστροφής στον φυλετικό διαχωρισμό: «καλύτερα για όλους, πιστέψτε με, το σκέφτονται ακόμα και οι μαύροι».

Η Τζένα κατέληξε να έχει 70 χιλιάδες followers -μέχρι και τον Μάικλ ΜακΦολ, πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Μόσχα, ο οποίος μάλιστα συνομίλησε κανονικότατα μαζί της στο Διαδίκτυο, παραπάνω από μία φορά, δίχως να υποπτευθεί το παραμικρό!

Ο παγκόσμιος χάρτης της ελευθερίας στο διαδίκτυο

Όπως φαίνεται κι από τον παρακάτω χάρτη της Παγκόσμιας Ελευθερίας στο Διαδίκτυο για το 2017, η Ρωσία, η Κίνα και όλη σχεδόν η Αφρική είναι “παραδομένες” σε στρατιές κυβερνητικών “τρολ”.

Με πράσινο χρώμα -ανάμεσα τους και η Ελλάδα- είναι οι χώρες που θεωρείται πως απολαμβάνουν ελευθερίας στο ιντερνετ, ενώ με κίτρινο η κατάσταση είναι… έτσι κι έτσι.

Η έκθεση επισημαίνει ότι οι τακτικές αυτές της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης μέσω του Διαδικτύου διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην έκβαση των εκλογών σε τουλάχιστον 18 χώρες στη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε, περιλαμβανομένων των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.

«Η χρήση πληρωμένων αρθρογράφων και πολιτικών bots για τη διάδοση της κυβερνητικής προπαγάνδας ξεκίνησε αρχικά από την Κίνα και τη Ρωσία, όμως τώρα είναι παγκόσμιο φαινόμενο», εξήγησε ο Μάικλ Αμπράμοβιτς, πρόεδρος του Freedom House.

Σύμφωνα με τη Σάνια Κέλι, διευθύντρια του “Freedom on the Net”, συχνά είναι δύσκολο να εντοπιστεί αυτή η δράση «και πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί σε σχέση με άλλες μορφές λογοκρισίας, όπως το μπλοκάρισμα κάποιων ιστότοπων».

Αλλά και οι ΗΠΑ δεν ξέφυγαν από τις επικρίσεις του Freedom House.

«Αν και το διαδικτυακό περιβάλλον στις ΗΠΑ παραμένει δυναμικό και ποικίλο, η επικράτηση της παραπληροφόρησης και του μικροκομματικού περιεχομένου είχε σημαντική επίπτωση», επισημαίνει στην έκθεσή του, προσθέτοντας ότι «οι δημοσιογράφοι που αντιτίθενται στις θέσεις του Ντόναλντ Τραμπ είναι αντιμέτωποι με μια προφανέστατη παρενόχληση στο Διαδίκτυο».

Πηγή: The TOC