Του
Βασίλη Καλλία,
παιδαγωγού κυκλοφορίας
– εκπαιδευτή οδηγών
Επειδή πολλά γράφονται, που βιαστικά και επιφανειακά διαβάζονται, «φουσκωμένα» από στόμα σε στόμα μεταφέρονται και αφορούν όνειρα πολλών εν δυνάμει επαγγελματιών οδηγών.
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης πριν μερικά χρόνια να δοθεί το δικαίωμα στα Ελληνόπουλα των 17 ετών να βγάλουν ερασιτεχνικό δίπλωμα, με την προϋπόθεση της συνοδευόμενης οδήγησης, στέφθηκε με επευφημίες του στυλ «επιτέλους», «καιρός ήταν» κλπ. Μας πιπίλιζαν το μυαλό ότι και αυτό όπως και άλλα, είναι κάτι που δικαιωματικά εφαρμόζονται σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και μόνο τα δικά μας παιδιά τα στερούνται. Στην Γερμανική βουλή, αφιερώνονται πολλές ώρες συζήτησης και αντιπαραθέσεων για το ίδιο θέμα (ερασιτεχνικό δίπλωμα στα 17) και είναι τόσο εύθραυστο για αυτούς, που τείνει αν όχι να ακυρωθεί, τουλάχιστον να αναθεωρηθεί. Δεν συζητάμε για άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως Ολλανδία και Πορτογαλία που δεν θέλουν καν να το σκέφτονται.
Προβληματισμένος, διάβασα τη νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πιο απλή μορφή της, κατά τη γνώμη μου με το σκεπτικό «ρίχνω άδεια να πιάσω γεμάτα» για δίπλωμα φορτηγού στα 17 έτη, αλλά και εδώ, με τη συνοδεία επαγγελματία οδηγού έως τα 18. Θυμωμένος, βομβαρδίστηκα από fake news που άκαρπα ανατροφοδοτούν τα όνειρα νέων για επαγγελματική αποκατάσταση γράφοντας ότι είναι πλέον σίγουρο ότι θα υλοποιηθεί. Αυτά που ισχύουν μέχρι και σήμερα στα επαγγελματικά διπλώματα στην Ελλάδα είναι πολλά και με προϋποθέσεις, που μπορεί να κουράσουν κάποιον διαβάζοντας τα. Ας μείνω στο πιο σημαντικό. Μπορείς να αποκτήσεις δίπλωμα φορτηγού ανεξαρτήτως τόνων από τα 18 χωρίς να περιμένεις τα 21, εφόσον αιτηθείς να αποκτήσεις επιπρόσθετα το πιστοποιητικό επαγγελματικής ικανότητας (Π.Ε.Ι.) μεταφοράς εμπορευμάτων. Για το δίπλωμα λεωφορείου στα 24, όμως με το ίδιο νομικό παραθυράκι κατεβαίνει στα 21, εφόσον και σε αυτή την περίπτωση αιτηθείς να αποκτήσεις πιστοποιητικό επαγγελματικής ικανότητας μεταφοράς επιβατών.
Οι ακτιβιστές οδικής ασφάλειας κάλεσαν τους υπουργούς της ΕΕ να απορρίψουν την παραπάνω πρόταση για μείωση της ηλικίας στα 17 έτη , στην οποία οι νέοι μπορούν να εκπαιδεύονται για να οδηγούν βαρέα οχήματα, λέγοντας ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων. Όμως, πιο το πρόβλημα και «κόπτεται» τόσο πολύ η Ευρώπη για αυτή την μείωση; Απαντώ λέγοντας ότι υπάρχει έλλειψη άνω των τριών εκατομμυρίων οδηγών φορτηγών σε όλο τον κόσμο και ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί τα επόμενα πέντε χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η Διεθνής Ένωση Οδικών Μεταφορών (IRU). Οι μεταφορικές εταιρείες πασχίζουν να προσλάβουν ειδικευμένους οδηγούς και παρ’ όλ’ αυτά, το 7% των θέσεων παγκοσμίως δεν έχει καλυφθεί. Προβλέπεται ότι μέχρι το 2028, θα υπάρχει έλλειψη περίπου επτά εκατομμυρίων επαγγελματιών, οδηγώντας σε μπλοκάρισμα της εφοδιαστικής αλυσίδας και αυτό που δεν θέλουμε με τίποτα εμείς οι καταναλωτές είναι η αύξηση του κόστους μεταφοράς.
Ο πληθυσμός των οδηγών γερνάει και πολύ λίγοι οδηγοί κάτω των 25 ετών αναλαμβάνουν, κάτι που θα αποτελέσει μια «δημογραφική βόμβα». Η ελκυστικότητα του επαγγέλματος περιορίζεται από παρατεταμένες περιόδους απουσίας από το σπίτι και δύσκολες συνθήκες εργασίας. Επίσης, μόνο το 6% των οδηγών φορτηγών είναι γυναίκες. Όλη αυτή η κατάσταση προβλημάτισε εγκαίρως ορισμένες χώρες και άρχισαν να εφαρμόζουν λύσεις που απαιτούν χρήμα κα όχι «ένα ξερό κρατικό τσάμπα 17, αντί στα 18». Η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα επιδοτήσει με το ποσό των 600 εκατομμυρίων ευρώ την εκπαίδευση νέων επαγγελματιών οδηγών και έχει βελτιώσει τις οδικές της υπηρεσίες με δωρεάν πάρκινγκ φορτηγών, τουαλέτες και εστιατόρια. Το Βέλγιο δημιούργησε ένα κοινωνικό ταμείο για να εγγυηθεί δωρεάν(!!) εκπαίδευση για τους οδηγούς βαρέων φορτηγών οχημάτων στη χώρα. Η εκπαίδευση προηγουμένως προοριζόταν για νέους που εγκατέλειπαν πρόωρα το σχολείο, τώρα είναι ανοιχτή σε όλους. Οι Ολλανδοί οδηγοί θα επωφεληθούν από αύξηση μισθού. Το ποσό που προτάθηκε και διαπραγματεύθηκε από τα συνδικάτα αντιστοιχούσε σε αύξηση 5% από αρχές του 2023. Η Ιταλία έχει εφαρμόσει «μπόνους άδειας οδήγησης». Αυτό το μπόνους προσφέρει σε άτομα κάτω των 35 ετών ένα κουπόνι που καλύπτει έως και 2.500 ευρώ από το κόστος εκπαίδευσης για να γίνουν οδηγοί βαρέων φορτηγών οχημάτων. Αυτό αντιστοιχεί σε έκπτωση 80% του συνολικού πακέτου απόκτησης επαγγελματικού διπλώματος. Η Πορτογαλία έχει απαγορεύσει στους οδηγούς να εκτελούν δραστηριότητες φόρτωσης και εκφόρτωσης. Αντίθετα, πρέπει να περιμένουν σε χώρους εξοπλισμένους με τουαλέτες. H Ελλάδα…;