Λογοτεχνική «γέφυρα» Βόλου-Θεσσαλονίκης – Ο Βασίλης Τσιράκης παρουσιάζει το βιβλίο του «Οι αλώβητοι»

Σε γνώριμα μέρη θα βρεθεί σήμερα ο Βασίλης Τσιράκης. Ο Καρδιτσιώτης συγγραφέας, ο οποίος έζησε την παιδική και εφηβική ηλικία του στον Βόλο, θα επισκεφτεί την πόλη μας με αφορμή την παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου του με τίτλο «Οι αλώβητοι» σήμερα στις 19.30 στη «Χάρτα».
Έφυγε από την Καρδίτσα σε ηλικία τεσσάρων ετών. Το 1965 η οικογένειά του μετακόμισε στον Βόλο, όπου έζησε έως τα 18 χρόνια του. Μεγάλωσε στον Άναυρο, ενώ μόλις αποφοίτησε από το λύκειο, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για σπουδές στο τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και από το 1980 ζει μόνιμα στη συμπρωτεύουσα. Διατηρεί άσβεστες τις αναμνήσεις του από τα χρόνια που πέρασε στον Βόλο, με τον Βασίλη Τσιράκη να σημειώνει χαρακτηριστικά: «H εφηβεία είναι πολύ σημαντική. Είναι τα πιο ωραία, ίσως χρόνια στη ζωή κάθε ανθρώπου. Στον Βόλο πήρα μία γερή «μυρωδιά» από τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Υπήρχε έντονο πολιτικό κλίμα την εποχή εκείνη. Οπότε, και ως μαθητές, όπως κι όλοι οι νέοι τότε, ασχολούμασταν περισσότερο με την πολιτική δράση».

Ο συγγραφέας δεν μπορούσε παρά να μνημονεύσει την πόλη που μεγάλωσε, με τον κ. Τσιράκη να λέει: «Στους «Αλώβητους», ένας από τους ήρωες του βιβλίου, ο Πασχάλης, γεννήθηκε στον Βόλο. Ο πατέρας του δούλευε στο πλινθοκεραμοποιείο Τσαλαπάτα, απ’ όπου απολύθηκε λόγω των πολιτικών φρονημάτων του και μετακόμισε Θεσσαλονίκη».
Για τον Θεσσαλό δημιουργό, οι δύο πόλεις συγκεντρώνουν πολλά κοινά στοιχεία, που συχνά κάνουν την καρδιά και το μυαλό του να ισορροπούν μεταξύ Βόλου και Θεσσαλονίκης: «Μοιάζουν σε πολλά οι δύο πόλεις. Για παράδειγμα, βίωσαν αμφότερες την προσφυγιά, διαθέτουν μέτωπο στη θάλασσα, ενώ έχουν να διηγηθούν π.χ. πολλές συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις. Είναι γνωστά τα «Φεβρουαριανά» του 1921 στον Βόλο, με τον Μάη του 1936 στη Θεσσαλονίκη, στα αιματηρά επεισόδια σε συγκέντρωση καπνεργατών λίγο πριν την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά».
Βέβαια, η Θεσσαλονίκη είναι εκείνη που κυριαρχεί στην πένα του Βασίλη Τσιράκη, ο οποίος με τους «Αλώβητους» ολοκλήρωσε μία τριλογία με έντονο «άρωμα» από τη «νύφη του Θερμαϊκού». «Το «Σελανίκ» πιάνει από τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέχρι τη Μεγάλη Πυρκαγιά που έπληξε τη Θεσσαλονίκη το 1917, «Τα χρόνια ανάμεσα» είναι ένα μυθιστορηματικό πανόραμα της Θεσσαλονίκης από τον ερχομό των προσφύγων το 1922 ώς τον διωγμό των εβραίων το 1943, ενώ οι «Αλώβητοι» καλύπτουν την περίοδο από τον Εμφύλιο μέχρι τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973».

Ετούτο το συγγραφικό «ταξίδι» διήρκησε μία ολόκληρη δεκαετία, με τον Βασίλη Τσιράκη να μη μετανιώνει στιγμή για τον κόπο του. «Όλη αυτή η υπόθεση μου πήρε κοντά στα δέκα χρόνια, μαζί με την έρευνα. Μόνο για να ξεκινήσω να γράφω το «Σελανίκ», προηγήθηκε ερευνητική προσπάθεια που κράτησε μία τριετία», υπογράμμισε, ενώ στη συνέχεια μέσα σε λίγες λέξεις συνόψισε το περιεχόμενο της τριλογίας: «Εάν το «Σελανίκ» είναι ο τόπος, τα «Χρόνια ανάμεσα» είναι ο χρόνος, ενώ οι «Αλώβητοι» αντίστοιχα παραπέμπουν στους ανθρώπους. Έτσι συμπληρώνεται το κάδρο και ειδικά στο τελευταίο βιβλίο μου, δόθηκε έμφαση στους χαρακτήρες και καταβλήθηκε προσπάθεια καταβύθισης στον εσωτερικό τους κόσμο».

Με τους «Αλώβητους» να έχουν βρει τον… δρόμο τους και να κερδίζουν την εμπιστοσύνη του αναγνωστικού κοινού, ο Βασίλης Τσιράκης, όχι μόνο δεν επαναπαύεται, αλλά αποκαλύπτοντας τα μελλοντικά του σχέδια, ξεδίπλωσε τις ανησυχίες για όσα βιώνει στη χώρα μας στον απόηχο των μνημονίων: «Στο μυαλό μου υπάρχει το ζήτημα της κρίσης, που έχει συνταράξει τη σύγχρονη Ελλάδα, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Έχει φέρει ραγδαίες αλλαγές στις συνειδήσεις των ανθρώπων, π.χ. με την υποβάθμιση της εργασίας. Το θέμα είναι ότι η λογοτεχνία και γενικότερα η τέχνη, δεν μπορεί να γυρίσει την πλάτη σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, στον κόσμο. Η τέχνη δεν είναι για την τέχνη. Όταν περιορίζεται στην επίλυση των εσωτερικών αντιθέσεων ενός καλλιτέχνη, παραπέμπει στον ναρκισσισμό. Η λογοτεχνία πρέπει να αλληλοεπιδρά με την κοινωνία, έτσι ώστε να μπορεί να παίρνει από αυτή. Δεν μπορείς να γυρνάς την πλάτη σε τόσο σημαντικές εξελίξεις στη χώρα μας. Δεν εννοώ να εκφράσεις μία πολιτική θέση, αλλιώς ο δημιουργός ας γράψει καλύτερα ένα δοκίμιο και να πει την άποψή του. Αυτό δεν σημαίνει ότι η λογοτεχνία είναι η light πλευρά της πολιτικής, αλλά με τη γραφή ο συγγραφέας οφείλει να κατανοήσει τις ενέργειες και τις πράξεις των ανθρώπων».