Κόμμα αναμνήσεων ή κόμμα ελπίδας;

του Πάνου Τρ. Σκοτινιώτη

Μερικές φορές στις δημοσκοπήσεις τα ψιλά γράμματα μπορεί να έχουν μεγαλύτερη σημασία και από τα ευρήματα που δίνουν τους πρωτοσέλιδους τίτλους. Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει σε μια δημοσκόπηση όπως αυτή της GPO για την εκλογή προέδρου του ΚΙΝΑΛ, την οποία δημοσίευσαν χθες “Τα Νέα”. Κι αυτό γιατί η οποιαδήποτε σχετική έρευνα δεν μπορεί να ξεπεράσει την αντικειμενική μεθοδολογική δυσκολία, όπως άλλωστε το αναγνωρίζει και ο διευθυντής ερευνών της εταιρείας, ότι δηλαδή κανείς δεν ξέρει ούτε πόσοι θα ψηφίσουν ούτε τα δημογραφικά χαρακτηριστικά όσων θα ψηφίσουν.
Στην ταυτότητα όμως της έρευνας υπάρχει ένα στοιχείο με μεγάλο πολιτικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για την ηλικία όσων δήλωσαν ότι προτίθενται να συμμετάσχουν στις εσωκομματικές εκλογές και πήραν μέρος στην έρευνα. Το πανελλαδικό δείγμα ήταν 1.012 άτομα ηλικίας άνω των 17 ετών -αρκετά αντιπροσωπευτικό δείγμα για ένα κόμμα με τα εκλογικά ποσοστά του ΚΙΝΑΛ. Από αυτούς, το 49,5% έχει ηλικία άνω των 65 ετών, το 28,3% από 55-64 ετών, το 15,9% από 40-54 ετών και μόλις το 6,3% από 17-39 ετών. Δηλαδή το 77,8% έχει ηλικία άνω των 55 ετών. Το στοιχείο αυτό επιβεβαιώνει την πραγματική υπαρξιακή πρόκληση με την οποία θα βρεθεί αντιμέτωπη η νέα ηγεσία του ΚΙΝΑΛ: αν, δηλαδή, θα είναι ένα κόμμα αναμνήσεων ή ένα κόμμα ελπίδας (αντιλαμβάνομαι την απλούστευση, αλλά είναι αναγκαία προκειμένου να δοθεί έμφαση στο κεντρικό, κατά την γνώμη μου, και βαθύτατα πολιτικό πρόβλημα του ΚΙΝΑΛ). Και θα μπορέσει, πιστεύω, να γίνει κόμμα ελπίδας με ισχυρή εκλογική βάση, αν επιλέξει να εκφράσει μια νέα σύνθεση της σοσιαλδημοκρατικής Αριστεράς με την πολιτική οικολογία και αν, από αυτή τη σκοπιά, έχει τη δική του κρίσιμη συμβολή στη διαμόρφωση ενός ηγεμονικού πολιτικού σχεδίου απέναντι στη νεοδημοκρατική διακυβέρνηση.
Όμως το εξαιρετικά μικρό ποσοστό των νεότερων ηλικιών ίσως να δείχνει και μια γενικότερη τάση που παρατηρείται, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, σε όλες τις πολιτικές δημοσκοπήσεις: την απροθυμία, δηλαδή, των νέων ανθρώπων να συμμετέχουν σε δημοσκοπήσεις, με επακόλουθο τα ευρήματά τους να μην απεικονίζουν ολόκληρη τη “φωτογραφία της στιγμής”.