Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών: Τι είναι, ποιους αφορά, πώς λειτουργεί

της Χρυσάννας Σιάτρα*

Μία τελευταία ευκαιρία δίνεται σε επιχειρηματίες που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια για ρύθμιση των οφειλών τους μετά την παράταση που πήρε ο νόμος 4469/2017 για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης με λήγουσα ημερομηνία την 31η/12/2019. Παρακάτω αναφέρονται κάποια βασικά σημεία τα οποία αφορούν στον εν λόγω μηχανισμό:
Έτσι, δικαίωμα υποβολής έχουν οι έμποροι ως φυσικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα, αλλά και τα νομικά πρόσωπα με φορολογική έδρα τη χώρα μας. Οι υπόλοιποι ελεύθεροι επαγγελματίες, μικρέμποροι, μισθωτοί, συνταξιούχοι μπορούν να ενταχθούν στον νέο νόμο Κατσέλη ο οποίος είναι υπό διαμόρφωση και περιμένουμε τις επόμενες ημέρες τη γνωστοποίηση της τελικής μορφής που θα λάβει μετά την τροποποίησή του. Παράλληλα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να εντάξουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό μόνο τις οφειλές τους προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία υπό συγκεκριμένες άλλες προϋποθέσεις διαφορετικές του ευρύτερου πλαισίου που θέτει ο νόμος.
Στον εξωδικαστικό μηχανισμό δεν μπορούν να υπαχθούν επιχειρήσεις των οποίων οι φορείς ή οι διοικούντες έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή, απάτη κατά του Δημοσίου ή σοβαρά οικονομικά εγκλήματα.
Αίτηση μπορεί να υποβληθεί, όταν οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ.
Η ρύθμιση αναγκαστικά δεν θα πρέπει να φέρει σε χειρότερη οικονομική θέση τους πιστωτές από αυτήν στην οποία θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη.
Επιπλέον, οι οφειλές που δύνανται να ρυθμισθούν μπορεί να προέρχονται από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ή μη, υπό τον όρο ότι η ρύθμισή τους κρίνεται απαραίτητη για τη βιωσιμότητα του οφειλέτη.

Όσον αφορά στη διαδικασία, αυτή είναι ηλεκτρονική μέσω της πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) και 2 ημέρες μετά την κατάθεση της αίτησης και των συνοδευτικών εγγράφων και δικαιολογητικών διορίζεται συντονιστής ο οποίος ελέγχει την πληρότητα της αίτησης. Σε περίπτωση έλλειψης εγγράφων και μη εμπρόθεσμης υποβολής τους η διαδικασία περαιώνεται ως άκαρπη. Στην περίπτωση πληρότητας της αίτησης τότε ο συντονιστής εκδίδει υπογεγραμμένη βεβαίωση προς την ΕΓΔΙΧ και κοινοποιεί εντός δύο ημερών απόσπασμα της αίτησης σε όλους τους πιστωτές που αναφέρονται σε αυτήν. Στο σημείο αυτό για χρονικό διάστημα 70 ημερών αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη, καθώς και η λήψη οποιουδήποτε ασφαλιστικού μέτρου, στα οποία περιλαμβάνεται και η εγγραφή προσημείωσης υποθήκης, το οποίο μπορεί να παραταθεί υπό προϋποθέσεις και για διάστημα 4 επιπλέον μηνών. Για να ξεκινήσει η διαδικασία της διαπραγμάτευσης απαιτείται να συμμετέχουν οι πιστωτές που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων, ενώ για την έγκριση του σχεδίου απαιτείται πλειοψηφία τριών πέμπτων (3/5) των συμμετεχόντων πιστωτών, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ποσοστό δύο πέμπτων (2/5) των συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο.

Κάθε ρύθμιση ισχύει και υπέρ κάθε συνοφειλέτη που έχει συνυποβάλει αίτηση και υπέρ κάθε εγγυητή.
Να σημειωθεί ότι γίνεται άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου και τέλος, όταν η συμφωνία επιτευχθεί, μπορεί να υποβληθεί στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της έδρας του οφειλέτη αίτηση για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, έτσι, ώστε αυτή να καταστεί ισχυρή και δεσμευτική για το σύνολο των πιστωτών μίας επιχείρησης ακόμα και αυτών που δεν συμμετείχαν στη διαδικασία.

Εν συμπεράσματι, θα λέγαμε ότι παρά την πολυπλοκότητα του εξωδικαστικού μηχανισμού και τα απαιτητικά κριτήρια που προβλέπει σε πολλές περιπτώσεις, είναι ένα εργαλείο διαπραγμάτευσης και, καθόσον αποτελεί μία συναινετική στην πράξη διαδικασία θα μπορούσε και ίσως θα έπρεπε να αξιοποιηθεί και σε άλλες περιπτώσεις από τον νομοθέτη ως απλούστερη και αποτελεσματικότερη εναλλακτική, έναντι άλλων πολύπλοκων, χρονοβόρων και δαπανηρών λύσεων, όπως στην περίπτωση του νόμου Κατσέλη ή στην πτωχευτική διαδικασία ιδιαίτερα λόγω της φύσεως των συγκεκριμένων υποθέσεων που αφορούν στην υπερχρέωση των φυσικών, νομικών προσώπων, εμπόρων και επιχειρηματιών. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στον εξειδικευμένο νομικό σας σύμβουλο.

* δικηγόρου,
διαπιστευμένης διαμεσολαβήτριας