Οι στόχοι του Δήμου Βόλου στον τομέα διαχείρισης των αποβλήτων έως το 2020, αναλύονται στο Τοπικό Σχέδιο που τέθηκε προς διαβούλευση με μεγάλη καθυστέρηση και το οποίο «κουμπώνει» στο αντίστοιχο εθνικό και περιφερειακό σχέδιο.
Σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε για λογαριασμό του Δήμου Βόλου η εταιρεία VM&Α, προτείνεται να δοθεί έμφαση στις δράσεις διαλογής των αποβλήτων στην πηγή, η δημιουργία δικτύου «πράσινων σημείων» όπου οι πολίτες θα μπορούν να μεταφέρουν ανακυκλώσιμα υλικά, επέκταση του προγράμματος κομποστοποίησης, αλλά και δημιουργία μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων υλικών σε συνεργασία με όμορους δήμους.
Ειδικότερα, σε ότι αφορά την προετοιμασία επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης υλικών ο Δήμος Βόλου στοχεύει έως το 2020 να φθάσει τους 17.275 τόνους και προτείνεται να ενισχυθεί η χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών, κατεξοχήν μέσω των πράσινων σημείων. Επίσης, επισημαίνεται ότι η χωριστή συλλογή μέσω συστημάτων συλλογής με κάδους ή πόρτα- πόρτα μπορεί να υλοποιηθεί κατ’ αναλογία με τα συστήματα που θα οργανωθούν σε κεντρικό επίπεδο στο πλαίσιο συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης.
Επιπρόσθετα και ανεξάρτητα από τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης, προτείνεται η χωριστή συλλογή για το χαρτί για όλους τους «μεγάλους» δημόσιους και δημοτικούς παραγωγούς και ειδικότερα για τους ακόλουθους: τα σχολεία, τις Δημόσιες Υπηρεσίες, το Δημαρχείο, τα πολιτιστικά κέντρα του Δήμου κλπ.
Σε ότι αφορά τα Βιοαπόβλητα, στόχος είναι η χωριστή συλλογή τους στο 40% κβ των παραγόμενων ποσοτήτων, ενώ για τα λοιπά είδη αποβλήτων ο στόχος που τίθεται για τη διαχείριση των ογκωδών στο Δήμο Βόλου είναι ο εξής:
- Εκτροπή ογκωδών από την ταφή και προώθηση κατά προτεραιότητα της επαναχρησιμοποίησης και δευτερευόντως της ανακύκλωσης.
- Βελτίωση του συστήματος χωριστής συλλογής των ογκωδών με σαφή διαχωρισμό των διαφόρων ειδών αποβλήτων (π.χ. οικιακό εξοπλισμό, πράσινα, κ.λπ.).
Για τα απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (AHHE), τα προτεινόμενα μέτρα στο Δήμο Βόλου περιλαμβάνουν:
- Ενίσχυση του συστήματος διαχείρισης, με ενσωμάτωση όλων των εν δυνάμει παραγωγών – σημείων παραγωγής/συγκέντρωσης των ΑΗΗΕ στο δίκτυο ανάπτυξης ενός συστήματος διαχείρισης των ΑΗΗΕ.
- Δημιουργία Κέντρου Επαναχρησιμοποίησης Υλικών σε Πράσινα Σημεία όπου θα δέχονται το ρεύμα των ογκωδών και ορισμένα ΑΗΗΕ.
- Σχεδιασμός και Υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος προβολής, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών και όλων των εν δυνάμει παραγωγών ΑΗΗΕ.
Στο σχέδιο προτείνονται συγκεκριμένες δραστηριότητες διαλογής στην πηγή και συγκεκριμένα:
Το δίκτυο των κάδων θα πρέπει να έχει μεγάλη πυκνότητα και να υποδέχεται ξεχωριστά το χαρτί/χαρτόνι, το πλαστικό, το γυαλί και τα μέταλλα (υποχρεωτικά από το 2015) και τα βιοαπόβλητα. Μπορεί επίσης να υπάρχει κοινός κάδος για πλαστικό και μέταλλα και γυαλί. Η ανάπτυξη δικτύου κάδων για κάθε ρεύμα θα αξιολογηθεί από το Δήμο σε συνεργασία με το ΣΣΕΔ και με βάση την οικονομοτεχνική βιωσιμότητα της δράσης.
Προτείνεται να υπάρξει επιλογή μικρού αριθμού κάδων, που θα δέχονται τα προδιαλεγμένα υλικά σε συγκεκριμένες μέρες, όταν και θα γίνεται και η αντίστοιχη αποκομιδή.
Ένα «πράσινο» σημείο (ΠΣ), αποτελεί χώρο εντός του Δήμου, όπου ο πολίτης μπορεί να φέρνει ανακυκλώσιμα υλικά, ογκώδη (π.χ. έπιπλα, απόβλητα από ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό ΑΗΗΕ), ειδικά απόβλητα (όπως μπαταρίες, χρώματα, κλπ.), πράσινα απόβλητα και άλλα είδη με σκοπό την επαναχρησιμοποίηση/ προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση, ανάλογα κάθε φορά.
Τα «πράσινα σημεία» πρέπει να είναι επιλεγμένοι χώροι, σηματοδοτημένοι, σε σημεία σταθερά, γνωστά και προσιτά στους πολίτες.
Δράσεις για ειδικά ρεύματα-αποτροπή της επιμόλυνσης των ΑΣΑ
Για την αποφυγή της επιμόλυνσης των ΑΣΑ με επικίνδυνα απόβλητα θα προωθηθεί η χωριστή συλλογή ειδικών αποβλήτων π.χ. υγειονομικών.
Ο Δήμος θα καταρτίσει πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο θέμα της ανακύκλωσης, που θα περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία μορφών επικοινωνίας με το κοινό.
Δράσεις υποδοχής και αξιοποίησης των προδιαλεγμένων υλικών
Για το Δήμο Βόλου προτείνονται τα παρακάτω:
- Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και Επέκταση της πιλοτικής μονάδας κομποστοποίησης.
- Χρήση βιοδιασπώμενων σάκων απορριμμάτων.
- Επέκταση προγράμματος οικιακής κομποστοποίησης με τη διανομή σε πολίτες που διαθέτουν αυλή, σε πολυκατοικίες και σχολεία 5.000 κάδων (ενδεικτικά) οικιακής κομποστοποίησης των 330 λίτρων.
- Στεγασμένος χώρος για τη συγκέντρωση, διαχωρισμό, συσκευασία και διάθεση των ανακυκλώσιμων υλικών, ένα όχημα μεταφόρτωσης (τύπου κλαρκ), ζυγιστήριο υλικών, μια πρέσα συμπίεσης χαρτιού και μεταλλικών συσκευασιών και ένας δεματοποιητής.
- Χώρος ή χώροι για τη δραστηριότητα της κομποστοποίησης, με όποιο τρόπο επιλέγει ο κάθε δήμος.
- Στη διαδικασία αυτή οδηγούνται τα προδιαλεγμένα οργανικά, τα «πράσινα» μετά από λειοτεμαχισμό και ενδεχομένως ένα μέρος του ανακυκλωμένου χαρτιού, για τον έλεγχο της υγρασίας του κόμποστ.
- ο μηχανικός εξοπλισμός της διαδικασίας κομποστοποίησης ποικίλει ανάλογα με την επιλογή της επεξεργασίας.
- συμβατικός σπαστήρας αδρανών για την μετατροπή σε αμμοχάλικο των αδρανών που διαχωρίζονται, αν υπάρξει τέτοια επιλογή.
- στεγασμένος χώρος για ένα εργαστήριο ανάκτησης ανταλλακτικών, επισκευής-ανακατασκευής υλικών και διάθεσης.
- Χώρος για την επεξεργασία των αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων ΑΕΚΚ.
διαχειριση συμμεικτων αποβλητων
Στόχος του τοπικού σχεδίου είναι η μείωση μέχρι και μηδενισμός του κλάσματος των σύμμεικτων στον κύκλο της διαχείρισης των ΑΣΑ.
Η βασική διαχείριση των μεγαλύτερων ποσοτήτων των σύμμεικτων πρέπει να γίνει σε χώρων ασφαλούς διάθεσης που θα μπορούσαν να διαθέτουν και παράπλευρη μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων, οι οποίοι θα δέχονται για υγειονομική ταφή τις όλο και λιγότερες ποσότητες υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).
Μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων
Για την επεξεργασία του σύμμεικτου κλάσματος των αποβλήτων πρέπει να αξιολογηθεί η κατασκευή μονάδας επεξεργασίας. Ποσότητες αποβλήτων (συσκευασίες, βιοαπόβλητα, μέταλλα κλπ) που δεν οδηγούνται στους κατάλληλους κάθε φορά κάδους, θα επεξεργάζονται στην εξεταζόμενη μονάδα επεξεργασίας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ανακύκλωση και η ανάκτησή τους.. Ο ρόλος, ο σχεδιασμός και η χωροθέτηση της μονάδας επεξεργασίας θα πρέπει να μελετηθεί συνολικά και ενδεχομένων σε συνεργασία με όμορους δήμους, προκειμένου να επιτευχθούν αφενός οικονομίες κλίμακας και αφετέρου να δοθούν λύσεις σε διαδημοτικό επίπεδο.
Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ)
Ο Δήμος Βόλου, μέσω του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων χρησιμοποιεί το ΧΥΤΑ Βόλου για την τελική διάθεση των υπολειμμάτων. Η επέκταση του ενεργού κυττάρου του ΧΥΤΑ Βόλου, θα πρέπει να ενταχθεί στον προγραμματισμό, τόσο του φορέα λειτουργίας της εγκατάστασης (ΣΥΔΙΣΑ), όσο και του Δήμου Βόλου, μιας και αποτελεί το βασικό Δήμο από άποψη πληθυσμού και μεταφερόμενων ποσοτήτων.