Τοπικά

Διαδικτυακή στρογγυλή τράπεζα ΥΠΑΡΧΕΙ ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ;

Η επόμενη εκδήλωση του κύκλου «Καιρός του ποιήσαι» θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 10 Ιουνίου και θα είναι η στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Υπάρχει φυσική θεολογία στην Ορθοδοξία;» Ομιλητές θα είναι ο π. Christopher Knight (Ανώτερος Ερευνητικός Εταίρος και Αναπληρωτής Καθηγητής, Ινστιτούτο Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών, Κέιμπριτζ, Ηνωμένο Βασίλειο) και ο Δρ. David Bradshaw (Καθηγητής Φιλοσοφίας, Τμήμα Φιλοσοφίας, Πανεπιστημίου Κεντάκυ, Η.Π.Α.), ενώ συντονίστρια θα είναι η Δρ. Elizabeth Theokritoff (Ανώτερη Ερευνητική Εταίρος και Καθηγήτρια, Ινστιτούτο Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών, Κέιμπριτζ, Ηνωμένο Βασίλειο). Η ομιλία αυτή διοργανώνεται σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ορθόδοξων Χριστιανικών Σπουδών (IOCS) του Κέιμπριτζ.

Ο σύνδεσμος για την παρακολούθηση της εκδήλωσης είναι https://us06web.zoom.us/j/83599392596
Οι γλώσσες της εκδήλωσης θα είναι αγγλικά και ελληνικά.

Αν και στις πατερικές και μεταγενέστερες βυζαντινές παραδόσεις υπάρχουν ξεκάθαρα επιχειρήματα τύπου «φυσικής θεολογίας», οι τρέχουσες αντιλήψεις της φυσικής θεολογίας –και επομένως ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύονται αυτές οι προηγούμενες παραδόσεις– συχνά αγνοούν τον ρόλο που παίζει η πίστη και η στοχαστική, νοητική σύλληψη που δεν στηρίζεται στη διαλεκτική, ορθολογική κατανόηση. Αυτό σημαίνει ότι η κοινή αντίληψη μιας φυσικής θεολογίας που παρέχει λογικά επιχειρήματα «απόδειξης» ή «πιθανότητας» της πραγματικότητας του Θεού πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να ταιριάζει περισσότερο με τις πατερικές και τις μεταγενέστερες ορθόδοξες αντιλήψεις, στις οποίες τέτοια επιχειρήματα ενσωματώθηκαν με την αντίληψη της πραγματικότητας που έχει μια «μυστική» διάσταση (αυτό που ο Βλαντιμίρ Λόσκι θεωρεί γεγονός κεντρικής σημασίας για την Ορθόδοξη κατανόηση της φύσης της θεολογίας). Ειδικότερα, στην ησυχαστική παράδοση, συχνά τονίζεται ο ρόλος της διαισθητικής, νοερής σύλληψης, και μπορεί να υποστηριχθεί ότι ακόμη και στη δυτική κατανόηση του ρόλου της φυσικής θεολογίας (preambula fidei), η πίστη εξακολουθεί να παίζει το ρόλο της. Υπό αυτό το πρίσμα, ο ρόλος της φυσικής θεολογίας δεν είναι αυτός που συνήθως προτείνουν οι αναλυτικοί φιλόσοφοι της θρησκείας, αλλά γίνεται συγκρίσιμος με τον τρόπο με τον οποίο, στην πατερική παράδοση, ο στοχασμός σχετικά με τη φύση («θεωρία φυσική») θεωρούνταν εν μέρει διαλεκτική και εν μέρει μυστικιστική υπόθεση. Πράγματι, ακόμη και από την άποψη της αναλυτικής φιλοσοφίας της θρησκείας, μπορεί να υποστηριχθεί ότι πρέπει να αναγνωριστεί μια διαισθητική διάσταση της φυσικής θεολογίας, επειδή η διαφορετική βαρύτητα που αποδίδεται σε επιχειρήματα υπέρ και κατά της πραγματικότητας του Θεού δεν μπορούν να αξιολογηθούν με «καθαρά» ορθολογική βάση, ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος για το διαισθητικό είδος της σύλληψης που μπορεί να κατανοηθεί θεολογικά με αυτόν τον «μυστικιστικό» τρόπο.

Ο π. Κρίστοφερ Νάιτ, του οποίου το διδακτορικό είναι στην αστροφυσική, είναι ενοριακός ιερέας και Ανώτερος Ερευνητικός Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ορθοδόξων Χριστιανικών Σπουδών στο Κέιμπριτζ. Είναι συμπρόεδρος της ομάδας «Επιστήμη και Θεολογία» της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Εταιρείας (στην οποία συμμετέχει και ως μέλος της Διεθνούς Διοικούσας Επιτροπής). Έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του ακαδημαϊκού του έργου σε πτυχές του διαλόγου επιστήμης και θεολογίας, όπου έχει συχνά προσπαθήσει να αντιμετωπίσει εκείνα τα συστατικά της φυσικής θεολογίας που προέρχονται από τον φυσικό κόσμο. Η πρώτη του λεπτομερής μελέτη φυσικής θεολογίας ήταν ένα κεφάλαιο στο The Oxford Handbook of Natural Theology («Το εγχειρίδιο της Οξφόρδης για τη φυσική θεολογία», OUP, 2013) ενώ έκτοτε έχει επεκτείνει τα επιχειρήματά του σχετικά με αυτό το θέμα σε πολλά άρθρα περιοδικών και σε δύο βιβλία: Science and the Christian Faith («Επιστήμη και χριστιανική πίστη», SVSP, 2020) και Eastern Orthodoxy and the Science-Theology Dialogue («Η ανατολική Ορθοδοξία και ο διάλογος επιστήμης και θεολογίας», CUP, 2022).

Ο Δρ Ντέιβιντ Μπράντσω είναι καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκυ, στις ΗΠΑ. Είναι συγγραφέας των βιβλίων Aristotle East and West: Metaphysics and the Division of Christendom («Ο Αριστοτέλης στην Ανατολή και τη Δύση: Μεταφυσική και διαίρεση της Χριστιανοσύνης», CUP, 2004) και Divine Energies and Divine Action («Θείες ενέργειες και Θεία δράση», εκδόσεις IOTA, 2023), καθώς και πολυάριθμων άρθρων για την αρχαία, την πατερική και τη μεσαιωνική φιλοσοφία. Επίσης, επιμελήθηκε την ενότητα «The Greek Christian Tradition» («Η Ελληνική χριστιανική παράδοση») στο Medieval Philosophy: A Multicultural Reader («Μεσαιωνική φιλοσοφία: Μια πολυπολιτισμική εισαγωγή», Bloomsbury, 2019) και συνεπιμελήθηκε με τον Richard Swinburne το βιβλίο Natural Theology in the Eastern Orthodox Tradition («Η φυσική θεολογία στην ανατολική Ορθόδοξη παράδοση», Εκδόσεις IOTA, 2021). Αυτήν τη στιγμή ετοιμάζει το κείμενο «Μια ανατολική Ορθόδοξη προσέγγιση στην Θεία Απλότητα» για το βιβλίο Divine Simplicity: Five Views from Philosophy and Theology («Θεία Απλότητα: Πέντε απόψεις από την φιλοσοφία και τη θεολογία», υπό έκδοση από τον οίκο Bloomsbury).

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το