Το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, από το 2020, έχει σταδιακά επεκταθεί στο πρωτογενή τομέα, ώστε να καλύψει κενά του παρελθόντος και των καθεστώτων πριν το 2019 – που δεν λάμβαναν ουσιαστική μέριμνα για τους αγρότες – και να ανταποκριθεί στις ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί, και στο πλαίσιο της κλιματικής κρίσης. Έτσι, το πλαίσιο της κρατικής αρωγής αφορά:
την παροχή επιχορήγησης προς τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις ώστε να καλύψουν ζημιές σε πάγια παραγωγικά στοιχεία της αγροτικής εκμετάλλευσης και της κτηνοτροφικής μονάδας (όπως αποθηκευμένα προϊόντα, πάγιο εξοπλισμό, μηχανήματα, έγγειο κεφάλαιο, κλπ), που είτε καλύπτονταν, είτε δεν καλύπτονταν από το παρωχημένο καθεστώς των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΚΟΕ / π. ΠΣΕΑ), και
την παροχή επιχορήγησης για την κάλυψη των απωλειών σε φυτικό κεφάλαιο των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, που επίσης είτε καλύπτονταν, είτε όχι από τα ΚΟΕ (π. ΠΣΕΑ).
Όσον αφορά, λοιπόν, την υλοποίηση του πλαισίου της κρατικής αρωγής για την κάλυψη των ζημιών στα πάγια στοιχεία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και των κτηνοτροφικών μονάδων μετά από φυσικές καταστροφές πρέπει να σημειωθεί πως στη Θεσσαλία έχει ενεργοποιηθεί, τόσο για τις πυρκαγιές του καλοκαιριού όσο και για τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου, σε ένα πλαίσιο στενής συνεργασίας με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα, από την πρώτη στιγμή έχουν ενεργοποιηθεί οι επιτροπές – και τα κλιμάκια πλέον – κρατικής αρωγής της Περιφέρειας Θεσσαλίας, όπου μετά τις εκτιμήσεις και τις αυτοψίες τους – σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους – και την αποστολή τους προς την κεντρική υπηρεσία της Διεύθυνσης Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, προχωρούν οι καταβολές. Καταβολές που αφορούν:
τη χορήγηση της πρώτης αρωγής (πρώτος και δεύτερο κύκλος),
τη χορήγηση της προκαταβολής του 50% της προβλεπόμενης κρατικής αρωγής, ενσωματώνοντας και την πρώτη αρωγή, και
τη χορήγηση της τελικής επιχορήγησης που ανέρχεται στο 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς.
Στη Θεσσαλία, μέχρι τώρα, έχουν προχωρήσει, ανάλογα με τη ροή της υποβολής των στοιχείων από τους ενδιαφερόμενους και την ροή της αποστολής των στοιχείων στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου, η χορήγηση της πρώτης αρωγής και η χορήγηση της προκαταβολής του 50% της προβλεπόμενης επιχορήγησης. Συγκεκριμένα, έχει χορηγηθεί:
Πρώτη αρωγή ύψους 144.000 ευρώ προς 38 περιπτώσεις κτηνοτροφικών μονάδων της Θεσσαλίας που επλήγησαν από την πυρκαγιά του καλοκαιριού.
Προκαταβολή 50% της κρατικής αρωγής ύψους 336.184 ευρώ προς 71 περιπτώσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφικών μονάδων της Θεσσαλίας που επλήγησαν από την πυρκαγιά του καλοκαιριού.
Πρώτη αρωγή ύψους 39.232.000 ευρώ προς 18.673 περιπτώσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφικών μονάδων της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023.
Προκαταβολή 50% της κρατικής αρωγής ύψους 772.138 ευρώ προς 227 περιπτώσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφικών μονάδων της Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023.
Συνολικά, λοιπόν, μέσα από το πλαίσιο της κρατικής αρωγής στη Θεσσαλία έχουν χορηγηθεί μέχρι τώρα 40.484.322 ευρώ και η διαδικασία συνεχίζεται καθώς προχωρά η ροή των στοιχεία από την Περιφέρεια Θεσσαλίας προς τη Διεύθυνση Κρατικής Αρωγής.
Με αφορμή και τη σημερινή καταβολή της πρώτης αρωγής, ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αρμόδιος για την αποκατάσταση από φυσικές καταστροφές και την κρατική αρωγή, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, σημείωσε «μέχρι στιγμή περισσότερα από 40 εκατ. ευρώ έχουν χορηγηθεί από το πλαίσιο της κρατικής αρωγής προς αγροτικές εκμεταλλεύσεις και κτηνοτροφικές μονάδες στη Θεσσαλία που επλήγησαν από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές. Δηλαδή, και από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, αλλά και τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα, μετά και την σημερινή καταβολή για τον πρώτο κύκλο της πρώτης αρωγής, το σύνολο των πόρων που έχουν τεθεί ξεπερνά τα 39,2 εκατ. ευρώ προς πάνω από 18.700 περιπτώσεις δικαιούχων. Ενώ τις επόμενες ημέρες, μετά την επιστροφή των στοιχείων διασταυρώσεων από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, θα ξεκινήσουν και οι καταβολές του δεύτερου κύκλου της πρώτης αρωγής προς τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους που επλήγησαν από τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλία. Παράλληλα, προχωρά και η διαδικασία χορήγησης της προκαταβολής του 50% της κρατικής αρωγής, ανάλογα με τη ροή της υποβολής φακέλων από τους δικαιούχους αγρότες, αλλά και της αντίστοιχης αποστολής των στοιχείων από τη Περιφέρεια Θεσσαλίας στο Υπουργείο. Η ροή της υποβολής των φακέλων από τους δικαιούχους αγρότες έχουν αυξηθεί την τελευταία περίοδο, με αποτέλεσμα από το 14% του συνόλου των δηλώσεων ζημιών οι περιπτώσεις των υποβληθέντων φακέλων από τους αγρότες να έχουν αυξηθεί και να έχουν προ ημερών ξεπεράσει το 22% των δηλώσεων ζημιάς. Μέχρι τώρα, λοιπόν, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία προκαταβολής για 425 περιπτώσεις αγροτικών εκμεταλλεύσεων και κτηνοτροφικών μονάδων, εκ των οποίων σε 198 περιπτώσεις δεν χορηγήθηκε προκαταβολή καθώς η ανάγκη είχε καλυφθεί από την πρώτη αρωγή που είχαν ήδη λάβει και 227 αγροτικές εκμεταλλεύσεις και κτηνοτροφικές μονάδες έχουν λάβει αθροιστικά 772.138 ευρώ ως προκαταβολή το 50% της επιχορήγησης. Και, όσο συνεχίζεται η διαδικασία από την Περιφέρεια Θεσσαλίας προς το Υπουργείο θα προχωρήσει και η χορήγηση της προκαταβολής προς τους δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους της Θεσσαλίας».
Πρέπει να σημειωθεί ότι πριν από το 2019, για τα πάγια (εξοπλισμό, κλπ) και το φυτικό κεφάλαιο (δέντρα, κλπ) ίσχυε το καθεστώς των Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ / π. ΠΣΕΑ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων το οποίο χαρακτηρίζεται από (α) αποζημίωση μετά από 4 – 5 χρόνια χωρίς εμπροσθοβαρή προσέγγιση, (β) χαμηλά επίπεδα αποζημίωσης με στατικά τιμολόγια προ πολλών ετών, (γ) πολλούς και αυστηρούς περιορισμούς ως προς τους δικαιούχους, (δ) πολλούς αποκλεισμούς ζημιών από τη σφαίρα κάλυψης, (ε) ανώτατο όριο ως προς την αποζημίωση τις 150.000 ευρώ για τα πάγια και 70.000 ευρώ για το φυτικό κεφάλαιο – χωρίς αθροιστικά να μπορεί να ξεπεράσει τις 200.000 ευρώ ανά δικαιούχο, και (ζ) προϋπόθεση αποκατάστασης των ζημιών.
Από το 2020 και 2021, προσεγγίζοντας τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις ως επιχειρήσεις, αυτές εντάχθηκαν στο πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο χαρακτηρίζεται από (α) την παροχή πρώτης αρωγής και προκαταβολής 50% της κρατικής αρωγής από τους πρώτους μήνες και ολοκλήρωση της διαδικασίας από τον πρώτο χρόνο και συνεχίζεται ανάλογα με τη ροή των στοιχείων, (β) τα υψηλά επίπεδα επιχορήγησης με βάση την εκτιμηθείσα ζημιά που είναι κοντά στην τρέχουσα τιμολογιακή πραγματικότητα, (γ) την παροχή επιχορήγησης χωρίς τους περιορισμούς των ΚΟΕ (π. ΠΣΕΑ) προς τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και κατά το ήμισυ στους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, (δ) την κάλυψη όλων των στοιχείων (και αυτά που ήταν στα ΚΟΕ και αυτά που δεν ήταν στα ΚΟΕ/ π. ΠΣΕΑ), όπως εξοπλισμός, εμπορεύματα, μηχανήματα, οχήματα, προϊόντα, έγγειο κεφάλαιο, μέσα παραγωγής, πρόχειρες εγκαταστάσεις, κλπ, (ε) το ορισμό ανώτατου ορίου ως προς την επιχορήγηση για τα πάγια στις 500.000 ευρώ και χωρίς όριο για το φυτικό κεφάλαιο, και (ζ) τη μη προϋπόθεση ως προς την αποκατάσταση των ζημιών στα πάγια.