Απορρίφθηκε αγωγή για δάνεια σε ελβετικό φράγκο από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Βόλου

Μια δικαστική απόφαση έρχεται να διαγράψει τις ελπίδες δεκάδων δανειοληπτών με ρήτρα σε ελβετικό φράγκο και στη Μαγνησία, να τύχουν ευνοϊκότερης αντιμετώπισης και να παύσουν να πληρώνουν «χρυσά» τα δάνεια που έλαβαν στο νόμισμα αυτό, μετά την ανατίμησή του εις βάρος του ευρώ.

Με την υπ’ αριθμόν 54/2017 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βόλου, που ελήφθη κατά πλειοψηφία, απερρίφθη η αγωγή τριών Βολιωτών, πατέρα, μητέρας (ως εγγυήτρια) και κόρης, κατά τράπεζας, που είναι διάδοχος δύο παλαιοτέρων, με την οποία ζητούσαν να κηρυχθούν άκυρες οι πέντε δανειακές συμβάσεις, που είχαν συνάψει με τις διάδοχες τράπεζες, λόγω καταχρηστικών όρων και να ισχύσει η ισοτιμία της ημέρας εκταμίευσης των δανείων. Η αγωγή είχε κατατεθεί στις 29 Δεκεμβρίου 2015. Οι συμβάσεις είχαν συναφθεί στις 23 Αυγούστου του 2005 σε ευρώ και δύο χρόνια κατόπιν, το 2007, είχαν μετατραπεί σε ελβετικό φράγκο και αφορούσαν ανέγερση και αποπεράτωση κατοικίας.

Οι δανειακές συμβάσεις αφορούσαν στα ποσά 24.607, 13.565, 11.827, 120.495 και 35.595 ευρώ, μετατράπηκαν κατόπιν στα ποσά 37.338, 20.582, 18.096, 198.564 και 57.935 ελβετικά φράγκα αντίστοιχα. Η μηνιαία δόση του δανείου αρχικά ήταν 1.050 ευρώ, ωστόσο με την ανατροπή της ισοτιμίας φράγκου-ευρώ, έφθασε στα 1.250 ευρώ… Οι δανειολήπτες αρχικά ήταν απόλυτα συνεπείς, σύμφωνα με την αγωγή, στις υποχρεώσεις τους, ωστόσο με την ανατροπή της ισοτιμίας βρέθηκαν να οφείλουν 287.663 και 85.210 ευρώ αντίστοιχα, έχοντας ήδη καταβάλει 73.081 ευρώ. Έφθασαν δηλαδή οι δανειολήπτες να χρωστούν περισσότερα από όσα είχαν λάβει ως δάνειο… Σύμφωνα με το πολυσέλιδο σκεπτικό της απόφασης του δικαστηρίου, οι ενάγοντες (οι τρεις Βολιώτες δανειολήπτες) επέλεξαν εν γνώσει των σχετικών κινδύνων να δανειοδοτηθούν σε άλλο νόμισμα, προκειμένου να επωφεληθούν από την χαμηλότερη δόση των επίδικων δανείων, βάσει της ισχύουσας ισοτιμίας των δύο νομισμάτων και το χαμηλότερο επιτόκιο Libor. Η δε δυσμενής εξέλιξη της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων σε βάρος του ευρώ, με τη ραγδαία συναλλαγματική πτώση του έναντι του ελβετικού φράγκου αποτελούσε ενδεχόμενο, που εμπεριεχόταν στην έννοια του συναλλαγματικού κινδύνου, που ανέλαβαν οι ενάγοντες.

Στην πολυσέλιδη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βόλου μειοψήφησε ένας πρωτοδίκης εκ των τριών, ο οποίος ζήτησε να γίνει δεκτή η αγωγή, θεωρώντας ότι οι όροι που αφορούσαν στην καταβολή των δόσεων, με βάση την εκάστοτε τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία, ήταν καταχρηστικοί, καθώς δεν διασφάλιζαν την αποπληρωμή των δανείων.

Σημειώνεται ότι η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή χαρακτηρίζει ως ειδική κατηγορία τα στεγαστικά δάνεια, τα οποία έχουν συναφθεί με ρήτρα ελβετικού νομίσματος, καθώς λόγω της αλλαγής της ισοτιμίας, πολλοί δανειολήπτες βρέθηκαν σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση, αφού διαπίστωσαν ότι οι οφειλές τους αυξήθηκαν σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό.
Η Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 2014/17, δίνει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες που θα δανείζονται εφεξής σε ξένο νόμισμα, όταν υπάρχει διακύμανση μεγαλύτερη από είκοσι τοις εκατό (20%) μεταξύ του συνολικού οφειλόμενου ποσού και του ποσού που ίσχυε κατά τη σύναψη της σύμβασης, να μπορούν να το μετατρέψουν σε εναλλακτικό νόμισμα. Από την ίδια την Οδηγία ωστόσο δεν υπήρχε περιθώριο νομοθετικής ρύθμισης με αναδρομική ισχύ, ώστε να καταλαμβάνονται και οι ήδη συναφθείσες δανειακές συμβάσεις.

Το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης και η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, με έγγραφό του επισημαίνει ότι για να νομοθετήσει βάσει δικαστικών αποφάσεων, δεν θα πρέπει να βασίζονται σε εξειδικευμένα και μεμονωμένα περιστατικά της εκάστοτε κρινόμενης περίπτωσης, αλλά επί τη βάση αγωγών δανειοληπτών, οι οποίοι προσφεύγουν ομαδικά, με ομαδικές αγωγές. Στις περιπτώσεις αυτές το σκεπτικό των αποφάσεων βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά, τα οποία καλύπτουν έναν μεγάλο συγκριτικά αριθμό δανειοληπτών. Το σκεπτικό των δικαστικών αποφάσεων δέχεται κατά γενική ομολογία ότι η συμπεριφορά των Τραπεζών αφορούσε μεγάλο αριθμό δανειοληπτών.

Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία παρακολουθεί τις δικαστικές εξελίξεις επί του θέματος αυτού και αναμένει τις αποφάσεις, οι οποίες θα δικαιώνουν αμετάκλητα τους δανειολήπτες, στη βάση των ομαδικών αγωγών τους.
Επιπροσθέτως, τονίζει ότι οι δανειολήπτες που έχουν δανειστεί σε συνάλλαγμα, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν αγορά πρώτης κατοικίας, δύνανται να επωφεληθούν των ευνοϊκών διατάξεων του Ν. 3869/2010 και να επιδιώξουν την δικαστική ρύθμιση της οφειλής τους, με -παράλληλα- διάσωση της πρώτης κατοικίας.