Στο 1 δισ. ευρώ το χάσμα μεταξύ παλιών και νέων συντάξεων

Ενα δισ. ευρώ κοστίζει η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στις κύριες συντάξεις. Τα πρώτα στοιχεία από τον «επανυπολογισμό» σημαντικού δείγματος κύριων συντάξεων, τα οποία έχουν ήδη στα χέρια τους και οι δανειστές, δείχνουν αυτό το χάσμα ανάμεσα στις παλιές και τις νέες συντάξεις, όπως αυτές θα υπολογίζονται με το καινούργιο σύστημα που προωθείται.

Οι «προσωπικές διαφορές», που αποτυπώνουν συχνά και την αναντιστοιχία ανάμεσα σε πληρωμένες εισφορές και σημερινές συντάξεις, είναι σημαντικές για περίπου 750.000 συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ (που λαμβάνουν «καπέλο» στη σύνταξή τους 220 ευρώ), των λεγόμενων «ευγενών Ταμείων» (ΔΕΚΟ, τράπεζες) και εν μέρει του Δημοσίου.

Από τις «προσωπικές διαφορές» αυτών των συντάξεων αθροίζεται κατά κύριο λόγο το 1 δισ. ευρώ. Στον αντίποδα βρίσκονται οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ που σε κάποιες περιπτώσεις κερδίζουν από το νέο σύστημα υπολογισμού. Σύμφωνα με τις δειγματοληπτικές μελέτες, τουλάχιστον 400.000 συνταξιούχοι (κυρίως του ΙΚΑ) πρέπει να πάρουν… αύξηση μετά τον αναπροσδιορισμό της σύνταξής τους, κόστος που υπολογίζεται κοντά στα 300 εκατ. ευρώ. Το θετικό πρόσημο που προκύπτει στο ΙΚΑ είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο ακόμη κι αυτό το νέο σύστημα έχει χαρακτηριστεί «γενναιόδωρο» από τους δανειστές. Παρόλο που απομειώνει σημαντικά τις συντάξεις, μεσοσταθμικά κατά 15%.

Σήμερα το σύστημα πληρώνει 2,9 εκατ. κύριες συντάξεις ετήσιου κόστους 23,2 δισ. Χωρίς «προσωπική διαφορά» πολλές κατηγορίες συνταξιούχων που σήμερα εισπράττουν πάνω από 1.000 ευρώ θα είχαν μικρές ή μεγαλύτερες απώλειες.

Υπενθυμίζεται πως το προσχέδιο νόμου που προωθεί η κυβέρνηση προβλέπει πως όλες οι καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις θα αναπροσαρμοστούν σύμφωνα με τον νέο τρόπο υπολογισμού (εθνική και ανταποδοτική σύνταξη) και μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή μέχρι το 2018, θα συνεχίζουν να καταβάλλονται στο σημερινό ύψος με διατήρηση του επιπλέον ποσού ως «προσωπική διαφορά».

Το αρχικό σχέδιο προβλέπει πως αυτή η διαφορά θα αρχίσει να απομειώνεται από το 2019, καθώς από εκεί θα αφαιρούνται οι αυξήσεις που θα πρέπει από τότε να δίνονται στους συνταξιούχους, σύμφωνα με τις προβολές για το ΑΕΠ. Το υπουργείο Εργασίας έχει μάλιστα υπολογίσει κοντά στα 100 εκατ. την εξοικονόμηση που του δίνει το 2019 ο επανυπολογισμός, λόγω «παγώματος» των σημερινών συντάξεων.

Το 2019 όμως είναι μάλλον… μακριά για τους δανειστές, που επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στο άμεσο μέλλον. Οπως ομολογούν κυβερνητικά στελέχη, όλα εξαρτώνται από το εύρος του δημοσιονομικού κενού στο οποίο θα καταλήξουν ελληνική πλευρά και δανειστές. Αν αυτό προσεγγίζει προς τις ακραίες απαιτήσεις του ΔΝΤ, τότε οι περικοπές στις συντάξεις φαντάζουν αναπόφευκτες.

Στο πλαίσιο αυτό κι αν κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα η αξιολόγηση, ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης δεν αποκλείουν το σκληρό μπρα ντε φερ να επικεντρωθεί στον επανυπολογισμό των σημερινών συντάξεων και τις μεγάλες «προσωπικές διαφορές». Δεν είναι λίγοι όσοι βλέπουν εκεί το «κλειδί» για τις δύσκολες αποφάσεις που ίσως κριθούν αναγκαίες στη σκληρή, όπως προδιαγράφεται, διαπραγμάτευση που έρχεται με το κουαρτέτο.

Οι εισφορές
Δεδομένου κυρίως ότι η κυβέρνηση θα ήθελε να αποφύγει μια νέα κλιμακωτή μείωση των μεσαίων και υψηλών συντάξεων, π.χ. πάνω από τα 1.400 ευρώ. Οπως επίσης και μια οριζόντια μείωση, η οποία μεταφράζεται από υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας ως «οτιδήποτε δεν θα είχε σχέση με τις εισφορές που έχουν καταβληθεί στο σύστημα»… Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας λένε, πάντως, πως κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμη τεθεί επισήμως από τους δανειστές και πως δεν υπάρχει πρόθεση να πειραχτούν οι «προσωπικές διαφορές» των σημερινών συνταξιούχων…

Τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών, ωστόσο, έχουν επιδείξει ζωηρό ενδιαφέρον για τις τεχνικές λεπτομέρειες του επανυπολογισμού. Σε αυτό το σημείο βρίσκεται άλλο ένα «κλειδί» της διαδικασίας, καθώς ο αναπροσδιορισμός των σχεδόν 3.000.000 κύριων συντάξεων που σήμερα πληρώνουν τα Ταμεία και το ΓΛΚ θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο και πολύπλοκο εγχείρημα. Ειδικά για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Πλήρη μηχανογραφικά στοιχεία που μπορούν να αξιοποιηθούν για όλους υπάρχουν από το 2002 και μετά. Γι’ αυτό και το υπουργείο Εργασίας οδηγείται, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στην τροποποίηση του τρόπου υπολογισμού του ανταποδοτικού τμήματος των νέων συντάξεων. Δεν θα λαμβάνονται υπόψη οι συντάξιμες αποδοχές (μισθοί ή εισοδήματα) ολόκληρου του εργασιακού βίου αλλά από το 2002 και μετά. Θεωρείται μια «δίκαιη» λύση, καθώς η περίοδος αυτή εμπεριέχει 8 καλά χρόνια (2002 – 2010) και 6 άσχημα λόγω κρίσης.

Σε κάθε περίπτωση, στη δύσκολη σκακιέρα της διαπραγμάτευσης παραμένουν οι μειώσεις των επικουρικών συντάξεων, των εφάπαξ και των μερισμάτων -για τις οποίες οι δανειστές ζητούν μόνιμο μηχανισμό ανάλογα και με τα ελλείμματα- και των υψηλών κύριων συντάξεων με την επιβολή αυστηρού πλαφόν.

Στις επικουρικές το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει κλιμακωτές περικοπές, αν και το υπουργείο Εργασίας θα ήθελε οι όποιες μειώσεις να συνδυαστούν με τις εισφορές που έχουν πληρώσει οι συνταξιούχοι.

‘ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ’ ΤΟ ΕΦΑΠΑΞ
Το εφάπαξ έχει χαρακτηριστεί «πολυτέλεια» από τους δανειστές που ζητούν την κατάργησή του. Προς το παρόν έρχονται σημαντικές μειώσεις για τους 62.000 που περιμένουν στην… ουρά αλλά και όσους φύγουν από εδώ και στο εξής. Στελέχη του υπουργείου Εργασίας, μάλιστα, λένε ανοιχτά πως αν η ανεργία συνεχίσει άλλα 2-3 χρόνια με τους ίδιους ρυθμούς και οι «τρύπες» του συστήματος δεν μαζευτούν, το εφάπαξ ως παροχή δεν αποκλείεται να καταργηθεί.

Πηγή www.ethnos.gr