Επιφυλάξεις, αμφιβολίες και προειδοποιήσεις από τις αγορές για το «κούρεμα» του χρέους
Επιφυλάξεις και αμφιβολίες διατυπώνονται από οικονομικούς αναλυτές για τις γκρίζες ζώνες της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Η μεγάλη προσοχή εστιάζεται στις διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. με τους τραπεζίτες για το νέο PSI, δηλαδή τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών που κατέχουν ελληνικά ομόλογα στο δεύτερο πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Ερωτήματα προκύπτουν για το ποσοστό στο οποίο θα ανέλθει η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και εάν τελικά θα επιτευχθούν οι στόχοι για την ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα, καθώς είναι ορατή πλέον η «κόπωση» της ελληνικής οικονομίας από τα σκληρά μέτρα λιτότητας.
Δεν είναι μόνον οι 24 από τους 47 οικονομολόγους που έλαβαν μέρος στη δημοσκόπηση του Reuters και οι οποίοι υποστήριξαν ότι οι αποφάσεις δεν είναι αρκετές. Τα πιο ανησυχητικά νέα ήρθαν από την πλευρά της Fitch η οποία ανακοίνωσε ότι η μείωση της ονομαστικής τιμής των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες κατά 50% θα μπορούσε να αποτελέσει πτωχευτικό γεγονός, μόλις ολοκληρωθεί η συμφωνία με τις τράπεζες.
Σύμφωνα με έκθεση του διεθνούς οίκου, η πρόσκληση της Ε.Ε. στους ιδιώτες επενδυτές των ελληνικών κρατικών ομολόγων να τα ανταλλάξουν για νέα με 50% μικρότερη αξία είναι πιθανόν να καταλήγει σε αξιολόγηση στην κατηγορία «Β» ή και χαμηλότερα.
Αν και ο Fitch χαρακτήρισε απαραίτητο το σχέδιο των Βρυξελλών εντούτοις επιμένει ότι θα θεωρηθεί πιστωτικό γεγονός. «Είναι απαραίτητο για να μπουν τα ελληνικά δημόσια οικονομικά σε μία πιο βιώσιμη, παρά το γεγονός ότι, εάν γίνει αποδεκτή, το 50% ονομαστικό κούρεμα στην προτεινόμενη ανταλλαγή ομολόγων θα θεωρηθεί από τον υπηρεσία ως πιστωτικό γεγονός σύμφωνα με τα κριτήρια ”distressed-debt-exchange”» υπογράμμισε ο οίκος αξιολόγησης.
Ο Fitch στην έκθεση του αναφέρει ότι «αναγνωρίζει τις σημαντικές προκλήσεις που η Ελλάδα θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει μετά την προτεινόμενη ανταλλαγή του χρέους, με φόντο την αναιμική ανάπτυξη, την κόπωση της λιτότητας -και πιθανώς τη μείωση της ικανότητας να εφαρμόσει σκληρές αλλά απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις- και τα συνεχιζόμενα υψηλά επίπεδα χρέους».Στο ίδιο κλίμα είναι και οι δηλώσεις του αναλυτή του οίκου Fitch, Κρις Πράϊς στην Realnews.
Τον προβληματισμό του εκδήλωσε και ο Κ. Rogoff διακεκριμένος οικονομολόγος και καθηγητής του Harvard. «Δεν έχουμε δει το τέλος , δεν ξέρουμε πόσα θα είναι τα κουρέματα» δήλωσε και συνέχισε: «Το μεγάλο ερώτημα είναι αν η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, για πόσο καιρό και πώς θα εξελιχθεί το θέμα». Τέλος κατέληξε δίνοντας πιθανότητες 80% η Ελλάδα να φύγει από την Ευρωζώνη μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Γενικότερα φαίνεται ότι η εκτίμηση είναι ότι η Ευρωζώνη με τις αποφάσεις που έλαβε για το ελληνικό χρέος, αγόρασε χρόνο χωρίς να έχει αντιμετωπίσει την ουσία του προβλήματος. Η επέκταση της κρίσης παραμένει η σοβαρότερη απειλή για το ευρώ και το γεγονός ότι η Ιταλία αναγκάστηκε να πάρει 7,93 δις (αντί 8,5 δις που αναζητούσε στη δημοπρασία ομολόγων) και μάλιστα με επιτόκιο 6,06% δείχνει ότι τα μαύρα σύννεφα παραμένουν στον ορίζοντα. Άλλωστε η χώρα μας όταν κατέφυγε στο μηχανισμό δανειζόταν στις αγορές με 5,80%.
Από τη Δευτέρα θα αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της συμφωνίας που έγινε μεταξύ του IIF και των ευρωπαίων ηγετών για το ελληνικό κούρεμα. Τα δύο κρίσιμα σημεία που μένουν να διευκρινιστούν είναι τα ομόλογα που θα λάβουν κατά την ανταλλαγή οι ιδιώτες, τι διάρκεια θα έχουν και ποιο θα είναι το επιτόκιο. Αυτό θα προσδιορίσει και τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών.
Αισιόδοξος ο Τσάρλς Ντάλαρα
Αντίθετα ο διευθύνων σύμβουλος του IIF με δηλώσεις του στο CNBC εμφανίστηκε σίγουρος ότι η διαδικασία του «κουρέματος» δεν πρόκειται να ενεργοποιήσει «πιστωτικό γεγονός». Παράλληλα, με συνέντευξη του στο «Έθνος της Κυριακής» ο Τσάρλς Ντάλαρα χαρακτήρισε ιστορική τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου και εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι θα υπάρξει πλήρης συμμετοχή των τραπεζών.
Τουλάχιστον 9 στις 10 τράπεζες αναμένεται να αποδεχθούν την απομείωση κατά 50% των ελληνικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους, εκτιμά ο διευθύνων σύμβουλος του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου (IIF- εκπροσωπεί τους ιδιώτες στις διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους) Τσάρλς Νταλάρα, με δηλώσεις του στην γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag. «Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι (ποσοστό) άνω του 90% των τραπεζών θα συμμετάσχουν», σημείωσε ο Τσάρλς Νταλάρα, ο οποίος ήταν επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας εκ μέρους του τραπεζικού τομέα και ιδιωτών κατόχων ομολόγων, στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
Πάντως, δεν εμφανίστηκε το ίδιο αισιόδοξος και σε ό,τι αφορά στις αντίστοιχες τοποθετήσεις ασφαλιστικών εταιριών σε ελληνικά ομόλογα «Ίσως χρειαστεί λίγη πειθώ ακόμη», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Εκ των ομολόγων αξίας 206 δισ. ευρώ που βρίσκονται σήμερα στα χέρια ιδιωτών, η ασφαλιστική βιομηχανία κατέχει μερίδιο 24 δισ. ευρώ, αλλά η έκθεσή τους είναι λιγότερο διαυγής από ότι στον τραπεζικό τομέα, ο οποίος αποκάλυψε πρόσφατα επακριβώς τις αντίστοιχες τοποθετήσεις του στο πλαίσιο ελέγχων κεφαλαιακής επάρκειας που διενεργήθηκαν στην Ευρώπη.
Πυρά στην ευρωβουλή
Ανέβηκαν οι τόνοι στο ευρωκοινοβούλιο για τη συμφωνία του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, με τους προέδρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ε.Ε., κ.κ Ζ. Μ. Μπαρόζο και Χ. Β. Ρομπάι να δέχονται τα πυρά των κομμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, ο επικεφαλής Σοσιαλιστών, Μάρτιν Σουλτς είπε ότι «αυτή η σύνοδος συνιστά πρόοδο αλλά δεν έφερε ακόμα τις λύσεις. Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προκειμένου να σταθεροποιηθούν για το κούρεμα του χρέους θα γίνει μέχρι τον Ιούνιο του 2012 στο κείμενο των αποφάσεων αυτών. Στο 50% το κούρεμα του χρέους αλλά θα πρέπει βεβαίως να συμφωνήσουν και οι τράπεζες. Άρα καμία λύση».
Ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Γκυ Φέρχοφσταντ εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον τελικά οι τράπεζες θα συμφωνήσουν στο 50%. «Ένα τρισεκατομμύριο είναι εντυπωσιακός αριθμός, είναι μεγάλος αλλά υπάρχουν αμφιβολίες. Αμφιβολίες κατά πόσον μακροπρόθεσμα μπορεί να επιτευχθεί αυτή η δύναμη πυρός όταν προσφέρετε για παράδειγμα εγγυήσεις για το 20% όταν από την άλλη συμφωνούμε σε ένα κούρεμα 50% για την Ελλάδα».
Η συμπρόεδρος των Πρασίνων, Ρεμπέκα Χαμπς υπογράμμισε ότι «ως προς την Ελλάδα λεγόταν την περασμένη εβδομάδα ότι το κούρεμα του χρέους έπρεπε να φτάνει το 60%. Αυτό το λέει η τρόικα. Γιατί είναι τώρα 50%; Θα έπρεπε να το εξηγήσετε όπως και το πως ποντάρετε ότι οι πιστωτές που καλούνται επιτέλους να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή στα βάρη – από τη στιγμή που δεν εφάρμοσαν το εθελοντικό κούρεμα χρέους κατά 21% το οποίο συμφωνήθηκε τον Ιούλιο – γιατί αυτοί θα εφαρμόσουν τώρα το 50%;»
«Το βήμα αυτό δεν σημαίνει ανάσχεση της δίνης χρέους της ελληνικής οικονομίας» σημείωσε ο επικεφαλής της Ενωτικής Αριστεράς, Λόταρ Μπίσκι.