Της Μαρίας Αλμπανίδου,
νομικού MSc, ποιήτριας
Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένες και αγαπημένοι. Χρόνια σας πολλά, καλά Χριστούγεννα σας εύχομαι και ελπίζω να περάσετε όμορφα με τα αγαπημένα σας πρόσωπα και τους δικούς σας ανθρώπους αυτές τις ημέρες. Σήμερα σας έχω ένα πολύ χαρούμενο και άκρως καλλιτεχνικό βιβλίο, το τρίτο της σειράς, για την οποία σας είχα γράψει στο παρελθόν. Σας είχα μιλήσει πιο παλιά για τα βιβλία «Κλέψε σαν καλλιτέχνης» και «Πούλα σαν καλλιτέχνης». Σας είχα πει επίσης ότι θα σας μιλούσα και για το βιβλίο Κλέψε σαν καλλιτέχνης: Η μέθοδος, αλλά δυστυχώς εξαντλήθηκε. Τώρα έρχεται το νέο βιβλίο του Austin Kleon το «Ζήσε σαν καλλιτέχνης», εκδόσεις Key Books, του Οκτωβρίου του 2020.
Ο Αustin Kleon, όπως έχουμε ξαναπεί, είναι ένας συγγραφέας που ζωγραφίζει. Είναι ο δημιουργός των New York Times best sellers «Κλέψε σαν καλλιτέχνης», «Πούλα σαν καλλιτέχνης», Κλέψε σαν καλλιτέχνης: Η μέθοδος και της αφαιρετικής ποιητικής συλλογής Newspaper blackout. Τα βιβλία του κυκλοφορούν σε περισσότερες από 20 χώρες. Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί στην αμερικανική τηλεόραση, τη Wall Street Journal και το site για εικαστικά 20Χ200.com. Δίνει τακτικά διαλέξεις με θέμα τη δημιουργικότητα στην ψηφιακή εποχή στα TEDx, στο SXSW, σε συνέδρια του Economist, της Pixar και της Google. Ζει με την οικογένειά του στο Όστιν του Τέξας και online στο austinkleon.com/.
Στα παγκόσμια best sellers μας έδειξε πώς να κλέβουμε από τις δουλειές άλλων, ώστε να είμαστε δημιουργικοί και πώς να δείχνουμε τη δουλειά μας, ώστε να γίνουμε γνωστοί. Τώρα επιστρέφει για να μοιραστεί 10 τρόπους να είμαστε δημιουργικοί και αληθινοί με τον εαυτό μας, τώρα και για πάντα.
Η δημιουργική ζωή δεν έχει αφετηρία και τερματισμό. Ας τη δούμε σαν έναν κύκλο – ας βρούμε τη ρουτίνα μας, γιατί η μόνη ημέρα που έχει σημασία είναι η σημερινή. Ας αποσυνδεθούμε από τον κόσμο για να συνδεθούμε με τον εαυτό μας. Ας δώσουμε λιγότερη σημασία στο να κάνουμε πολλά και μεγαλύτερη αξία σε αυτό που κάνουμε. Αντί να εστιάζουμε στο να αφήσουμε το στίγμα μας, ας δουλέψουμε ώστε να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα από ό,τι τα βρήκαμε.
Το Ζήσε σαν καλλιτέχνης, με τις διαχρονικές, χρήσιμες και ηθικές αρχές του, απευθύνεται σε όσους θέλουν να ζήσουν μια ζωή γεμάτη νόημα.
Ο δεκάλογος του Austin Kleon:
Δημιουργικός τώρα και για πάντα:
-Κάθε μέρα είναι η μέρα της μαρμότας.
-Φτιάξε έναν σταθμό χαράς.
-Ξέχνα το ουσιαστικό. Φτιάξε το ρήμα.
-Κάνε δώρα.
-Συνηθισμένο+Ιδιαίτερη φροντίδα=Εξαιρετικό.
-Σφάξε τα τέρατα της τέχνης.
-Επιτρέπεται να αλλάξεις γνώμη.
-Όταν αμφιβάλλεις συγύρισε.
-Οι δαίμονες μισούν τον καθαρό αέρα.
-Φύτεψε έναν κήπο.
Κάθε μέρα είναι η μέρα της μαρμότας.
Φτιάξε τη ρουτίνα σου.
Θα έχουμε καλές και κακές μέρες. Μέρες στις οποίες θα νιώθουμε έμπνευση και άλλες που θα θέλουμε να πηδήξουμε από μια γέφυρα (και κάποιες μέρες, στις οποίες δεν θα μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά ανάμεσα στα δύο).
Μια καθημερινή ρουτίνα θα μας βοηθήσει να βγάλουμε τη μέρα και να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. «Ένα πρόγραμμα σε προστατεύει από το χάος και τις εκλάμψεις» γράφει η Άνι Ντίλαρντ, η Αμερικανίδα λογοτέχνης. «Είναι ένα δίχτυ με το οποίο πιάνεις τις μέρες». Όταν δεν ξέρουμε τι να κάνουμε μετά, μας το υπενθυμίζει η ρουτίνα.
Όταν δεν έχουμε πολύ χρόνο, η ρουτίνα μάς βοηθάει να αξιοποιήσουμε τον λίγο που διαθέτουμε. Όταν έχουμε άπλετο χρόνο, η ρουτίνα μάς βοηθάει να μην τον πετάξουμε στα σκουπίδια. Ο συγγραφέας έχει γράψει παράλληλα με την πρωινή του εργασία, έχει γράψει φουλ-τάιμ από το σπίτι, έχει γράψει ενώ πρόσεχε μικρά παιδιά. Το μυστικό για να γράφουμε κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, είναι να έχουμε ένα πρόγραμμα και να το τηρούμε.
Στο βιβλίο «Η Τέχνη της ρουτίνας» (εκδόσεις Key Books) ο Μέισον Κάρι καταγράφει τις καθημερινές συνήθειες 161 δημιουργικών ανθρώπων: Τι ώρα ξυπνούσαν, τι ώρα δούλευαν, τι έτρωγαν, τι έπιναν, πώς χασομερούσαν και πολλά άλλα. Πρόκειται για ένα μεγάλο κολάζ της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Το να διαβάζουμε τις συνήθειες των συγγραφέων είναι σαν να επισκεπτόμαστε έναν ζωολογικό κήπο γεμάτο ανθρώπους. Ο Κάφκα έγραφε τις νύχτες, όσο κοιμόταν η οικογένειά του. Η Πλαθ έγραφε τα πρωινά πριν σηκωθούν τα παιδιά της. Ο Μπαλζάκ έπινε πενήντα φλυτζάνια καφέ την ημέρα. Ο Στάινμπεκ έπρεπε να ξύσει 12 μολύβια πριν πιάσει δουλειά.
Δεν μπορούμε απλώς να δανειστούμε την καθημερινή ρουτίνα του αγαπημένου μας καλλιτέχνη και να περιμένουμε ότι θα λειτουργήσει και για εμάς. Η ζωή του καθενός είναι γεμάτη από διαφορετικές υποχρεώσεις – επαγγελματικές, οικογενειακές, κοινωνικές – και κάθε δημιουργικός άνθρωπος έχει διαφορετικό ταμπεραμέντο.
Η ρουτίνα μάλλον μας προσφέρει παρά μας στερεί ελευθερία – μας προστατεύει από τα σκαμπανεβάσματα της ζωής και μας βοηθά να εκμεταλλευτούμε περιορισμένους πόρους, όπως είναι ο χρόνος, η ενέργεια και το ταλέντο. Η ρουτίνα χτίζει καλές συνήθειες που μπορεί να μας οδηγήσουν στην καλύτερη δουλειά μας.
Το καλύτερο απ’ όλα είναι πως όταν οι μέρες μας ακολουθούν πάνω κάτω το ίδιο μοτίβο, οι «άλλες» μέρες γίνονται ακόμα πιο ενδιαφέρουσες.
Το τι περιλαμβάνει η καθημερινή ρουτίνα μας δεν είναι τόσο σημαντικό. Το σημαντικό είναι να υπάρχει ρουτίνα. Ας φτιάξουμε τη δική μας ρουτίνα, ας την ακολουθήσουμε τις περισσότερες μέρες, ας τη σπάσουμε μία στο τόσο έτσι για πλάκα και ας την τροποποιήσουμε όποτε χρειάζεται.
Όταν αμφιβάλεις συγύρισε.
Έχε τα εργαλεία σου οργανωμένα και τα υλικά σου ακατάστατα.
Είναι κακή εποχή για να μαζεύουμε πράγματα. Η προπαγάνδα ενάντια στην ακαταστασία και η μανία για οργάνωση και τάξη έχει γιγαντωθεί από εκπομπές της αμερικάνικης τηλεόρασης, τα αμέτρητα μπλογκ που έχουν αναγάγει σε φετίχ τα καλά οργανωμένα στούντιο και τα τέλεια γραφεία όπου «όλα είναι άριστα τακτοποιημένα» και φυσικά από το τεράστιο μπεστ σέλερ της Μαρί Κοντό «Πράγματα σε τάξη, ζωή σε τάξη» (εκδόσεις Κλειδάριθμος), για το οποίο σας έγραψα στο παρελθόν κι εγώ και το οποίο η αλήθεια είναι ότι μου άρεσε πολύ ανεξάρτητα αν δεν ακολούθησα όλες τις συμβουλές της. Μπορεί, όπως λέει ο συγγραφέας, οι συμβουλές της Κοντό να κάνουν θαύματα στο συρτάρι με τις κάλτσες μας και την τροφοθήκη μας, αλλά έχει σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο θα είναι χρήσιμες για έναν καλλιτέχνη. Εγώ πιστεύω ότι σε κάποια πράγματα μπορεί να κάνει θαύματα.
Η δημιουργικότητα σχετίζεται με τις συνδέσεις και οι συνδέσεις δεν μπορούν να υπάρξουν αν τακτοποιούνται τα πάντα στη θέση τους. Οι νέες ιδέες δημιουργούνται από ενδιαφέροντα παντρέματα και τα ενδιαφέροντα παντρέματα δεν μπορούν να συμβούν όταν απουσιάζουν πράγματα.
Φυσικά πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο στην ακαταστασία κι εδώ έρχεται αυτό που σας είπα πιο πάνω για το βιβλίο τής Κοντό. Είναι δύσκολο να δουλέψουμε όταν δεν μπορούμε να βρούμε τα πράγματα που χρειαζόμαστε. Υπάρχει μία ισορροπία σε έναν εργασιακό χώρο μεταξύ της ακαταστασίας και της τάξης. Ο φίλος του συγγραφέα Τζον Τ. Άνγκερ έχει τον τέλειο κανόνα: Να έχουμε τα εργαλεία μας οργανωμένα και τα υλικά μας ακατάστατα. «Έχε τα εργαλεία σου απόλυτα οργανωμένα για να μπορείς να τα βρεις» λέει. «Άφησε τα υλικά σου να μπολιαστούν στην ακαταστασία. Μερικά από τα έργα που έχω δημιουργήσει ήταν καθαρά προϊόντα τύχης. Δύο αντικείμενα βρέθηκαν δίπλα δίπλα και το έργο είχε σχεδόν ολοκληρωθεί. Αν δεν έχεις όμως το εργαλείο που χρειάζεσαι τη στιγμή που το θέλεις, μπορεί να χάσεις μια ολόκληρη ημέρα (ή την έμπνευσή σου) ψάχνοντάς το».
Οι δαίμονες μισούν τον καθαρό αέρα.
Η σωματική άσκηση είναι μια μορφή εξορκισμού.
Σχεδόν κάθε πρωί, βρέξει χιονίσει, η γυναίκα του συγγραφέα και ο ίδιος φορτώνουν τους δύο γιους τους σ’ ένα κόκκινο διπλό καρότσι και κάνουν μία βόλτα περίπου πέντε χιλιομέτρων στη γειτονιά τους. Πολλές φορές είναι κουραστικό, άλλες είναι μεγαλειώδες, αλλά πάντα είναι απολύτως αναγκαίο για την καθημερινότητά τους. Κουβεντιάζουν. Κάνουν σχέδια. Γκρινιάζουν για την πολιτική. Σταματάνε για να μιλήσουν με τους γείτονές τους ή για να απολαύσουν τη φύση των προαστίων.
Η πρωινή τους βόλτα είναι εκεί που γεννιούνται ιδέες και γίνονται επιμέλειες βιβλίων. Είναι τόσο σημαντικό να πάνε τη βόλτα τους που δεν θα βάλουν κανένα πρωινό ραντεβού ή σύσκεψη πριν απ’ αυτή. Όποτε γνωρίζουν έναν γείτονά τους, η συζήτηση συχνά ξεκινά με το «εσείς δεν είστε το ζευγάρι με το μεγάλο κόκκινο καρότσι;».
Το περπάτημα είναι πραγματικά μια μαγική θεραπεία για τους ανθρώπους που θέλουν να σκέφτονται σωστά. «Λύνεται βαδίζοντας» είχε πει πριν δύο χιλιάδες χρόνια ο Διογένης ο κυνικός.
Η λίστα με τους διάσημους καλλιτέχνες, ποιητές και επιστήμονες που έκαναν μεγάλους περιπάτους, πεζοπορίες ή απλώς περιπλανιόνταν στην πόλη και στην εξοχή είναι πραγματικά ατέλειωτη. Ο Γουάλας Στίβεν, ο Αμερικανός ποιητής, έγραφε ποιήματα πεζός, πηγαίνοντας και επιστρέφοντας από τη δουλειά του σε ασφαλιστική εταιρεία. Ο Φρίντριχ Νίτσε έγραψε πολλά από τα βιβλία του στις βόλτες που έκανε γύρω από τις λίμνες. «Αν δεν μπορούσα να περπατήσω μακριά και γρήγορα, καλύτερα να εξαφανιζόμουν» έγραψε ο Κάρολος Ντίκενς για τους μαραθώνιους περιπάτους 30 χιλιομέτρων που έκανε γύρω από το Λονδίνο. Τόσο ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, όσο και ο Μπομπ Ντίλαν έχουν συλληφθεί επειδή περιπλανιόταν στα προάστια – ο Μπετόβεν στη Βιέννη του 19ου αιώνα, ο Μπομπ Ντίλαν στο Νιου Τζέρσεϊ του 21ου αιώνα. Ο Χένρι Ντέιβιντ Θορώ συνήθιζε να περνάει τέσσερις ώρες την ημέρα στο δάσος έξω από το Κόνκορντ: «Τη στιγμή που αρχίζουν να κουνιούνται τα πόδια, αρχίζουν να ρέουν οι σκέψεις μου».
Το περπάτημα κάνει καλό στη σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία. «Ό,τι ώρα και να σηκώνεσαι από το κρεβάτι, βγες έξω να περπατήσεις» είπε ο σκηνοθέτης Ίνγκμαρ Μπέργκμαν στην κόρη του Λιν Ούλμαν. «Οι δαίμονες μισούν να σηκώνεσαι από το κρεβάτι. Οι δαίμονες μισούν τον καθαρό αέρα».
Αυτό που έχει μάθει ο συγγραφέας από τους πρωινούς περιπάτους του και μας συστήνει είναι πως, ναι, το περπάτημα είναι εξαιρετικό για να απελευθερώσεις τους δαίμονες που είναι μέσα σου, αλλά, το πιο σημαντικό, είναι εξαιρετικοί για να πολεμήσεις τους δαίμονες που βρίσκονται έξω από εσένα.
Ένα πραγματικά εξαιρετικό βιβλίο, με μια πολύ όμορφη εικονογράφηση και μια ιδιαίτερη και πολύ προσεγμένη έκδοση. Σας το συστήνω ανεπιφύλακτα.
Καλή σας ανάγνωση, καλές γιορτές, καλά Χριστούγεννα.