Για την ανάληψη στοχευμένων και ταχύτατων πρωτοβουλιών της Ακαδημίας Αθηνών ως προς την ενίσχυση του παιδαγωγικού έργου του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή συζήτησε, διεξοδικά, σήμερα, Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2022, η υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ζέττα Μ. Μακρή με τον Γενικό Γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών και Διευθυντή του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας, Ακαδημαϊκό και διεθνώς διακεκριμένο καθηγητή της Φυσικής της Ατμόσφαιρας κ. Χρήστο Ζερεφό.
Επίκεντρο της συζήτησης της κ. Μακρή με τον κ. Χρήστο Ζερεφό – έγκριτο και βραβευμένο από το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (ΔΕΚΑ) για τη συμβολή του στην υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ αλλά και για τις επιστημονικές έρευνες και κρίσεις του σε όλες σχεδόν τις εκθέσεις για την αραίωση του όζοντος του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού ακαδημαϊκό – ήταν το εξαιρετικά επίκαιρο και ζωτικής σημασίας θέμα της κλιματικής αλλαγής.
Τόσο η κ. Μακρή όσο και ο κ. Ζερεφός θεωρούν ότι, πρωτίστως, η ευαισθητοποίηση καθώς και η διαπαιδαγώγηση των παιδιών, μέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε στενή συνεργασία με την Ακαδημία Αθηνών, θα αποτελέσουν ένα εξαιρετικό όχημα για την αφύπνιση, την ενημέρωση και την κινητοποίηση των νέων μας για τους κινδύνους που απορρέουν τόσο από τις περιβαλλοντικές πρακτικές όσο και από τις επιπτώσεις των μεταβαλλόμενων κλιματικών συνθηκών.
Όχημα για αυτή την ευαισθητοποίηση θα αποτελέσει η συμμετοχή σχολικών μονάδων, όλων των τύπων και βαθμίδων, στην υλοποίηση του ολοκληρωμένου έργου «LIFE-IP AdaptInGR – Boosting the implementation of adaptation policy across Greece», το οποίο και αποτελεί το σημαντικότερο έργο για την προσαρμογή της Ελλάδας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, που είναι μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE (χρηματοδοτικό μέσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή), με, επιστημονικώς, υπεύθυνη την Ακαδημία Αθηνών, φιλοδοξεί να ενισχύσει την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής και των 13 Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στη Κλιματική Αλλαγή, κατά τον τρέχοντα 1ο κύκλο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή (2016-2025) και να προετοιμάσει τη μετάβαση στον 2ο κύκλο πολιτικής για την προσαρμογή (2026+), με κατάλληλες δράσεις σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Ο βασικός άξονας της συζήτησης στράφηκε γύρω από την εντατική και συντονισμένη προσπάθεια που θα πρέπει να ξεκινήσει αλλά και να καταβληθεί τόσο από το ΥΠΑΙΘ όσο και από αρμόδιους φορείς, όπως είναι, μεταξύ άλλων, το Κέντρο Έρευνας Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, για την ανάπτυξη της γνώσης για την κλιματολογία σε μαθήτριες και μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ο κ. Ζερεφός πρότεινε, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE, τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός πιλοτικού εκπαιδευτικού προγράμματος από την Ακαδημία Αθηνών, που θα αρχίσει το 2023, με θέμα την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της σε κάθε μία μονάδα ξεχωριστά, στην κοινωνία και στην χώρα. Ο κ. Ζερεφός τόνισε ότι: «σε οικονομικό επίπεδο, στη χώρα μας, το κόστος των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής σε περίπτωση μη προσαρμογής αναμένεται να φθάσει τα 700 δισεκατομμύρια € μέχρι το τέλος του αιώνα, ποσό διπλάσιο από το εθνικό μας χρέος. Η ζημιά, σε περίπτωση που προσαρμοστούμε, θα μειωθεί στο μισό. Οφείλουμε να ακούσουμε τον κώδωνα κινδύνου που κρούει η φύση μέσω της κλιματικής αλλαγής και να δράσουμε αναλόγως. Και πρέπει να ξεκινήσουμε από τα σχολεία, να ενημερώνουμε τα παιδιά μας για τις συνέπειες της συχνής εμφάνισης και της ραγδαιότητας φαινομένων, όπως οι καύσωνες και οι πυρκαγιές». Ακόμη, ο κ. Ζερεφός προσέθεσε ότι το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, για το οποίο η Ακαδημία Αθηνών θα ζητήσει την συνεργασία και συνδρομή εμπειρογνωμόνων εκπαιδευτικών με γνώσεις για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, θα πρέπει να σχεδιασθεί και εκπονηθεί με τέτοιον τρόπο ώστε η παιδαγωγική διαδικασία να γίνεται ανακαλυπτικά, με εύληπτα και ελκυστικά μέσα, ακόμα και με ψηφιακά διαδραστικά εργαλεία. Μάλιστα, ο κ. Ζερεφός υπογράμμισε ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα μπορούσε να προταθεί και να επεκταθεί σε όλες τις χώρες του ΟΗΕ, με την συνδρομή του Υπουργείου Εξωτερικών, με γνώμονα την παγκόσμια αφύπνιση των νέων αλλά και την προσαρμογή στις νέες συνθήκες, μέσω της εκπαιδευτικής κοινότητας, με όχημα την κλιματική κρίση.
Η κ. Μακρή ανέφερε ότι: «Ήδη, το ΥΠΑΙΘ έχει εντάξει στην εκπαιδευτική διαδικασία, από την τρέχουσα σχολική χρονιά, θεματικά εργαστήρια δεξιοτήτων για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Για την περαιτέρω επίτευξη και προώθηση της φιλοσοφίας και της κουλτούρας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είναι απαραίτητη η εκκίνηση ενός καινοτόμου εγχειρήματος με πρωτοβουλία του ΥΠΑΙΘ και με την επιστημονική αλλά και συμβολική αρωγή της Ακαδημίας Αθηνών, που με υπευθυνότητα, διορατικότητα και παιδαγωγική μέριμνα, θα διευκολύνει την εισαγωγή και ανάπτυξη μίας παιδαγωγικής μεθοδολογίας για την κλιματική αλλαγή στα σχολεία και τη σχετική επιμόρφωση εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Επιδιώκουμε να καυχηθούμε για τις μαθήτριες και τους μαθητές μας, για την εκπαίδευση ανθρώπων ικανών να κατανοήσουν την αλληλεξάρτηση όλης της ζωής στον πλανήτη και τις επιπτώσεις, που έχουν και θα έχουν οι ενέργειες και οι αποφάσεις τους, στους φυσικούς πόρους, στην παγκόσμια και τοπική οικονομία και κοινωνία, στο κλίμα, στο περιβάλλον, στη ζωή. Προάγουμε την κοινωνική συμμετοχή για την επίτευξη των αναγκαίων αλλαγών με στόχο να οικοδομηθεί ένα βιώσιμο μέλλον. Ενθαρρύνουμε την ενεργητική συμμετοχή και τη δημιουργική διάδραση μέσα στο σχολικό περιβάλλον, για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Υιοθετούμε τον όρο «εκπαίδευση για ένα βιώσιμο μέλλον» για να προβάλλουμε την ανάγκη η εκπαίδευση να οδηγεί σε κοινωνικό μετασχηματισμό και αλλαγή τρόπου ζωής, ώστε να προσεγγίζεται το φυσικό – κοινωνικό και πολιτισμικό περιβάλλον με βιώσιμη προοπτική».