Τοπικά

Xιλιάδες Βολιώτες αποποιούνται κληρονομιές εκατομμυρίων ευρώ

Ένα δράμα εξελίσσεται καθημερινά στα γραφεία του Ειρηνοδικείου Βόλου, όπου προσέρχονται κληρονόμοι, προκειμένου να καταθέσουν δηλώσεις αποποίησης της κληρονομιάς τους… Περιουσίες, που συνολικά η αξία τους υπολογίζεται σε δεκάδες εκατομμύρια, οι κληρονόμοι τους δηλώνουν πως τις αποποιούνται, με συνέπεια εκτός από τους ίδιους να χάνει και το ελληνικό Δημόσιο.

Το έλα να δεις γίνεται καθημερινά στον πρώτο όροφο του Δικαστικού Μεγάρου Βόλου, όπου στεγάζονται οι υπηρεσίες του Ειρηνοδικείου. Παρότι βρισκόμαστε στο μέσο του καλοκαιριού κατά μέσο όρο δέκα κληρονόμοι ακινήτων περιουσιών ή δικηγόροι εκπρόσωποί τους προσέρχονται καθημερινά, προκειμένου να υποβάλουν δηλώσεις αποποίησης κληρονομιάς.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ειρηνοδικείου, από την 1η Ιανουαρίου φέτος μέχρι τις 11 Ιουλίου είχαν κατατεθεί 731 δηλώσεις για αποποιήσεις κληρονομιών, έναντι 659 την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, με τον ρυθμό να είναι αυξητικός.
Όλο το 2017, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, σημειώθηκε αύξηση 50% των αποποιήσεων κληρονομιάς, αφού από 1.071 το 2016, πέρυσι αυτές έφθασαν τις 1.588… Πριν την κρίση, τα έτη 2007-2008, οι αποποιήσεις κληρονομιών όλο το έτος δεν ξεπερνούσαν τις 50 στον Βόλο και γίνονταν μόνον για να περάσουν στα χέρια των εγγονών οι ακίνητες περιουσίες…
«Δεν πέφτει ο ρυθμός ούτε τώρα, που τα δικαστήρια έχουν διακοπές», σημειώνει αρμόδια υπάλληλος και μάλιστα οι καταθέσεις δηλώσεων γίνονται όλη την εβδομάδα, από Δευτέρα μέχρι και Παρασκευή.
Περιουσίες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ουσιαστικά χαρίζονται στο Δημόσιο, καθώς
ήδη οι περισσότεροι κληρονόμοι βαρύνονται με δικές τους οφειλές προς την εφορία, τόσο του ΕΝΦΙΑ, όσο και των φόρων κληρονομίας, αλλά και υποχρεώσεις προς τον ΕΦΚΑ και τράπεζες.
Χαρακτηριστικές είναι δύο περιπτώσεις μεγαλοϊδιοκτητών ακινήτων που προχώρησαν σε αποποιήσεις.

Μητέρα με δύο ενήλικα παιδιά αποποιήθηκε ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας 550.000 ευρώ και συγκεκριμένα τρεις μονοκατοικίες, μία σε νησί των Β. Σποράδων και δύο στον Βόλο, καθώς και δύο οικόπεδα πέριξ του Βόλου για χρέη του κληροδότη προς το Δημόσιο και προς τράπεζα. Ωστόσο, σύμφωνα με υπολογισμούς, αν οι κληρονόμοι προχωρούσαν σε πώληση ορισμένων εκ των ακινήτων, τα χρήματα που θα εισέπρατταν, επαρκούσαν για την αποπληρωμή των οφειλών…
Τι συνέβη ωστόσο και προχώρησαν στις αποποιήσεις; Οι κληρονόμοι έπρεπε να καταβάλουν και τον ΕΝΦΙΑ πενταετίας, ποσό που ήταν απαγορευτικό…
Σε άλλη περίπτωση, σύζυγος με ένα ενήλικο παιδί, αποποιήθηκε κληρονομία 450.000 ευρώ, αν και είχαν αποφασίσει να κάνουν αποδοχή και μετά να τη μεταβιβάσουν. Εμπόδιο της αποδοχής η ύπαρξη αυθαιρέτων κατασκευών σε τριώροφη οικοδομή με καταστήματα στον Βόλο. Οι κληρονόμοι έπρεπε να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετα, κόστος περίπου 25.000 ευρώ, ενώ δεν είχαν τη δυνατότητα κάλυψης και του φόρου που θα προέκυπτε από την αποδοχή της κληρονομιάς… Γι’ αυτό και προχώρησαν στην αποποίηση, αν και σύμφωνα με συμβολαιογράφο του Βόλου, θα μπορούσαν ακόμη και να δανειστούν, για να μην χάσουν τα ακίνητα.

Δεν είναι ενημερωμένοι
Το κυρίαρχο ζήτημα όταν οι κληρονόμοι προσέρχονται στο Ειρηνοδικείο, είναι πως δηλώνουν έλλειμμα ενημέρωσης για την κληρονομιά, που θέλουν να αποποιηθούν. Οι περισσότεροι δηλώνουν πως δεν γνώριζαν τι κληρονόμησαν…
Δύο στις τρεις κληρονομιές έχουν παθητικό, σύμφωνα με τους συμβολαιογράφους, ενώ οι κληρονόμοι κινητοποιούνται άμεσα πλέον, όταν δεν μπορούν να κάνουν αποδοχή των κληρονομιών και προχωρούν σε αποποιήσεις, όταν λαμβάνουν γνώση για οφειλές είτε από την Εφορία, είτε από ασφαλιστικό Ταμείο, είτε από Τράπεζα.
Το Δημόσιο ή το Ταμείο ή η Τράπεζα αναζητούν στις περισσότερες περιπτώσεις τους κληρονόμους, που δεν έκαναν αποποίηση και τους ενημερώνουν για τις οφειλές του εκλιπόντα, ενώ οι Τράπεζες φθάνουν στο σημείο, να αναζητούν τον κληρονόμο μέχρι και στον τέταρτο βαθμό συγγένειας του εκλιπόντα, όπως στα παιδιά των ανεψιών…
Αντίθετα οι κληρονόμοι δεν αποποιούνται θετικές κληρονομιές, διότι δεν έχουν να πληρώσουν τον φόρο κληρονομιάς ή τον ΕΝΦΙΑ, εκτός κι αν κληρονομούν πολύ μεγάλη ακίνητη περιουσία, πράγμα σπάνιο.

Εντύπωση προκαλεί το φαινόμενο, ότι οι κληρονόμοι δεν κάνουν χρήση του ευεργετήματος της απογραφής, δηλαδή να κάνουν χρήση της διαδικασίας, ώστε αν ο κληροδότης έχει π.χ. οφειλές 120.000 ευρώ και το ακίνητο που κληροδοτεί υπολογίζεται σε αξία στις 100.000, ο νόμος δίνει τη δυνατότητα στον κληρονόμο, να μην ευθύνεται για τις 20.000 ευρώ, που υπολείπονται.
Η κατάθεση της δήλωσης αποποίησης κοστίζει 5 ευρώ (μεγαρόσημο). Εφόσον είναι κάτοικοι Ελλάδας, έχουν προθεσμία τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία θανάτου του κληρονομούμενου και ενός έτους, εάν είναι κάτοικοι εξωτερικού, οι δικαιούχοι, προκειμένου να καταθέσουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς και άρα να μπλοκάρουν τυχόν διαδικασίες κατάσχεσης, τόσο των προσωπικών τους τραπεζικών λογαριασμών, όσο και της λοιπής κινητής και ακίνητης περιουσίας τους.
Οι εκπρόθεσμες δηλώσεις υπολογίζονται στο 20% του συνόλου.
Το χρονικό περιθώριο της αποποίησης αρχίζει για τον κάθε ένα κληρονόμο σε διαφορετικά χρονικά σημεία και, συγκεκριμένα, από τη στιγμή, που θα κληθεί στην κληρονομιά. Στην περίπτωση του υιού, δηλαδή, από τότε, που έλαβε γνώση της επαγωγής (θάνατος του παππού) και του εγγονού από την επομένη ημέρα αποποίησης του υιού. Εν ολίγοις, εάν κάποιος δεν κληθεί ως κληρονόμος, δεν έχει ξεκινήσει γι’ αυτόν το χρονικό περιθώριο της αποποίησης. Προγενέστερη αποποίηση, πριν κληθεί κληρονόμος, είναι αυτοδικαίως άκυρη. Αν αυτός, που πρέπει να αποποιηθεί, είναι ανήλικος, τότε ζητείται άδεια από το Ειρηνοδικείο της κατοικίας του, με την προϋπόθεση ότι το παθητικό της κληρονομιάς είναι μεγαλύτερο από το ενεργητικό της.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το