Αυτό που δεν πέτυχαν δεκαετίες αγώνων πιστεύει τώρα πως μπορούν να πετύχουν για λογαριασμό της Ελλάδας οι διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Οπως δήλωσε στο «Εθνος της Κυριακής» ο Τζέφρι Ρόμπερτσον, επικεφαλής του δικηγορικού γραφείου που είχε έρθει στην Ελλάδα το 2014 μαζί με την Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνεϊ για να βοηθήσει την κυβέρνηση να διεκδικήσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα, «η διαπραγμάτευση του Brexit είναι η μία και μοναδική ευκαιρία να πάρετε τα Μάρμαρα πίσω. Και πρέπει να την αρπάξετε!».
Τρία χρόνια μετά την επίσκεψή του στη χώρα μας, στο πλαίσιο της οποίας είχε συναντηθεί με τον τότε υπουργό Πολιτισμού Κ. Τασούλα αλλά και με τον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά για την παροχή νομικών συμβουλών για το ζήτημα, ο διάσημος δικηγόρος του γραφείου Doughty Street Chambers του Λονδίνου πρότεινε πριν από μερικές ημέρες με άρθρο του στην ιστοσελίδα της εφημερίδας «Guardian» να μπει στη συμφωνία για το Brexit η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Μιλώντας στο «Εθνος» ο Ρόμπερτσον υποστήριξε πως η επιστροφή των Γλυπτών στη χώρα μας όχι μόνο θα ήταν το ηθικά σωστό, αλλά θα εξασφάλιζε και ενδιαφέροντα υλικά ανταλλάγματα για το Λονδίνο στις δύσκολες διαπραγματεύσεις του «διαζυγίου» του με την ΕΕ. Και τόνισε πως «στο διεθνές δικαστήριο θα μπορούσε να πάρει χρόνο. Τώρα μπορείτε να αποσπάσετε τα Γλυπτά σε δύο χρόνια αν η κυβέρνησή σας πιέσει τους διαπραγματευτές των Βρυξελλών να προσφέρουν υποχωρήσεις στη βρετανική κυβέρνηση προκειμένου να τα πάρουν». Θεωρεί πως το Βρετανικό Μουσείο δεν πρόκειται να αλλάξει στάση με το Brexit: «Εχει εμμονή να κρατήσει τα Μάρμαρα. Αλλά δεν είναι δικά του, είναι ελληνικά. Δεν βλέπουν όμως το λόγο να τα δώσουν πίσω. Αλλά ο κόσμος της Μεγάλης Βρετανίας θέλει να επιστραφούν!».
Οπως μας αφηγήθηκε, η πρώτη του επαφή με τα Μάρμαρα του Παρθενώνα έγινε πολλά χρόνια πριν, όταν ήταν φοιτητής στην Οξφόρδη. «Αλλά τότε ήταν δύσκολο να ευαισθητοποιηθείς για την επιστροφή τους, γιατί επικρατούσε η δικτατορία των συνταγματαρχών» θυμάται.
Η επίσκεψή του στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης ήταν που τον έπεισε ότι η Ελλάδα διαθέτει πλέον τις κατάλληλες υποδομές να φιλοξενήσει τα Γλυπτά. «Εγραψα μια μακροσκελή έκθεση με την Αμάλ Κλούνεϊ και τον καθηγητή Πάλμερ για λογαριασμό της προηγούμενης ελληνικής κυβέρνησης. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι τα Μάρμαρα εκλάπησαν από τον λόρδο Ελγιν και ότι είναι νόμιμη υπόθεση η επιστροφή τους εξαιτίας του υπό σχεδιασμό νόμου για την επιστροφή πολιτιστικής ιδιοκτησίας.
Και συμβουλέψαμε ότι θα ήταν μια νομική επιτυχία αν η Ελλάδα έφερνε την υπόθεση στο Διεθνές Δικαστήριο ή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Αυτή η άποψη δόθηκε το 2015 στο υπουργείο Πολιτισμού μεταξύ 31ης Ιουλίου και 1ης Αυγούστου. Πριν από το δημοψήφισμα του Brexit και πριν συνειδητοποιήσει ο κόσμος ότι το Brexit ήταν μια καινούργια ευκαιρία» ανέφερε ο Ρόμπερτσον.
Ο διάσημος δικηγόρος του Λονδίνου, ο οποίος έχει βρετανική και αυστραλιανή υπηκοότητα, εντόπισε τα άρθρα της συνθήκης της Λισαβόνας που μπορούν να μετατρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα σε «διαπραγματευτικό χαρτί» του Brexit: «Τώρα που το διαζύγιο της Βρετανίας με την Ευρώπη πρέπει να τεθεί σε διαπραγμάτευση σύμφωνα με το άρθρο 3 και το άρθρο 167, όλες οι διαπραγματεύσεις οριοθετούνται από ένα καθήκον: να προστατεύουν και να ενισχύουν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Και υπογράμμισα ότι η επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Αθήνα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πολιτισμού». Θεωρεί ότι η ΕΕ οφείλει να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Brexit την επανένωση των «κλεμμένων» Γλυπτών καθώς το Αρθρο 167 της Συνθήκης της Λισαβόνας ορίζει ότι ”όταν αναλαμβάνουν δράση υπό άλλες πρόνοιες της συνθήκης” (όπως η ενεργοποίηση του Αρθρου 50) οι Βρυξέλλες και τα κράτη-μέλη πρέπει «να λαμβάνουν υπόψη» τον σκοπό «συντήρησης και διαφύλαξης πολιτιστικής κληρονομιάς ευρωπαϊκής σπουδαιότητας». Και συμπληρώνει ο ίδιος: «Τα Γλυπτά είναι μοναδικής σημασίας για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Είναι σημαντικό για τους Ελληνες, το ξέρω και το δέχομαι. Αλλά μπορώ να δω την ευκαιρία να παρουσιαστούν ως ευρωπαϊκό επίτευγμα, άλλωστε η Ελλάδα είναι μέρος της Ευρώπης. Νομίζω ότι οι διαπραγματευτές, ο Γιούνκερ, Γάλλοι, Ιταλοί και Γερμανοί αλλά και η ελληνική κυβέρνηση υποχρεώνονται από τη συνθήκη να προσπαθήσουν να καταφέρουν την επανένωση των Γλυπτών ως τμήμα της συμφωνίας του Brexit».
Μιλώντας στο «Εθνος» λίγο μετά τη συνέντευξή του σε ραδιοφωνικό σταθμό για το Brexit και την ανάγκη της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης, ο Ρόμπερτσον σημείωσε πως «η βρετανική κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο δεν θέλουν να χάσουν τα Γλυπτά. Αλλά ο λαός της Βρετανίας όταν ερωτάται σε δημοσκοπήσεις λέει ότι θέλει να πάνε πίσω στην Ελλάδα».
Μια τέτοια κίνηση θα παρείχε και υλικό όφελος στη Μεγάλη Βρετανία όπως μας εξηγεί: «Θα ήταν πολύ καλή χειρονομία αν η Βρετανία τα επέστρεφε, και αυτό μπορεί να είναι μια βάση για την παραμονή της στην ενιαία αγορά ή για να ανακουφιστεί από χρήματα που διαφορετικά πρέπει να πληρώσει».
Οταν του αναφέραμε το ηθικό πλεονέκτημα που θα έδινε μια τέτοια κίνηση στη βρετανική κυβέρνηση, ο Τζέφρι Ρόμπερτσον απάντησε: «Ας είμαστε ρεαλιστές! Η ηθική δεν θα κινήσει ποτέ τη βρετανική κυβέρνηση. Αυτό που θα την κινήσει όμως είναι τα λεφτά και τα εμπορικά πλεονεκτήματα. Και αν της δοθεί η δυνατότητα να μείνει στην ενιαία αγορά και να έχει μια ανακούφιση στα δισεκατομμύρια που χρωστάει, αυτό θα βοηθούσε να δει τα πράγματα από μια πιο ηθική προοπτική».
Διαπραγμάτευση
Στα μάτια του Ρόμπερτσον η επιστροφή των Γλυπτών είναι εξίσου σημαντικό θέμα με όλα τα υπόλοιπα που θίγονται στις διαπραγματεύσεις για το Brexit και ο ίδιος τονίζει πως «η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καλέσει τους διαπραγματευτές των Βρυξελλών να ζητήσουν πίσω τα Μάρμαρα» αφού «η διαπραγμάτευση του Brexit είναι η μία και μοναδική ευκαιρία» να επιστραφούν τα Μάρμαρα στην Ελλάδα.
Ο 70χρονος μεγαλοδικηγόρος γεννήθηκε στο Σίδνεϊ, όπου σπούδασε νομικά, και το 1970 ταξίδεψε με υποτροφία στη Βρετανία ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του στην Οξφόρδη. Εχει μεγάλη εμπειρία στην έκθεση στα μίντια, αφού από το 1981 ήταν οικοδεσπότης σόου στην αυστραλιανή τηλεόραση με τίτλο «Geoffry Robertson’s Hypotheticals».Σήμερα, πατέρας δύο παιδιών, παράλληλα με την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος συνεχίζει την ακαδημαϊκή και συγγραφική του καριέρα (ένα από τα βιβλία του αφορά τη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους το 1915).
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
Μια φράση ενδεικτική της γοητείας που ασκεί στον ίδιο το επάγγελμά του, με τους αγώνες για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες, είναι η εξής: «Η δικαιοσύνη είναι το σπουδαιότερο παιχνίδι, διότι προσφέρει τη δυνατότητα της νίκης επί των ισχυρότατων και εναντίον του ίδιου του κράτους». Μια τέτοια νίκη θέλει να πετύχει με τα Γλυπτά.
Πηγή: Έθνος