«Η πλειοψηφία ακούει δημοφιλή μουσική. Pop, Rock, Hip Hop, Rap, Trap, Melodic Rap (φετινή προσθήκη!), ελληνική ποπ και λαϊκή μουσική. Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι ο Kanye West, οι Έλληνες Mad clip, Rack, Light, το συγκρότημα hip hop UK drill, αλλά και οι Κωνσταντίνος Αργυρός και Ελένη Φουρέιρα» σημειώνει η καθηγήτρια μουσικής κ. Αλεξάντρα Θεοδώρου, που αναφέρονται στις μουσικές προτιμήσεις των εφήβων σήμερα, όπως τις καταγράφουν σε έρευνά τους οι μαθητές/τριες του Ομίλου Δημοσιογραφίας του 2ου Πρότυπου Γυμνασίου Βόλου.
19 μαθητές του Βόλου εξηγούν ποια επίδραση έχουν κυρίως τα τραγούδια της τραπ – ραπ στη σκέψη τους, στα συναισθήματά τους, στη συμπεριφορά τους, πόσο ταυτίζονται με τους τραγουδιστές, αν λειτουργούν ως πρότυπα.
«Δεν πρέπει να προσπαθούμε να τους αλλάξουμε μουσικές προτιμήσεις, αλλά να τις διευρύνουμε»
«Έχω σαν αρχή κάθε φορά που μπαίνω σε μια καινούργια τάξη να ρωτώ τους μαθητές/τριες για τις μουσικές τους προτιμήσεις. Ελάχιστες εξαιρέσεις (που συνοδεύονται από άγρια και έκπληκτα κοιτάγματα των συμμαθητών τους) από παιδιά που ακούν τζαζ και κλασική μουσική. Στα Μουσικά Σχολεία, που έχω διδάξει, οι μαθητές/τριες συχνά αναφέρουν την κλασική, αλλά και την ελληνική παραδοσιακή μουσική που έτσι κι αλλιώς διδάσκονται στο ωρολόγιο πρόγραμμά τους. Γεγονός, που αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο της εκπαιδευτικής διαδικασίας στη διαμόρφωση των μουσικών προτιμήσεων, πέρα από τον αδιαμφισβήτητο και καθοριστικό ρόλο της οικογένειας και των φίλων. Δεν πρέπει να υποτιμούμε την αισθητική των παιδιών, ούτε να προσπαθούμε να τους αλλάξουμε μουσικές προτιμήσεις, αλλά να τις διευρύνουμε και να αναπτύσσουμε την κριτική τους σκέψη. Τα παιδιά μπορεί να διασκεδάζουν, αλλά ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται τον ευτελή στίχο με το σεξιστικό και ρατσιστικό περιεχόμενο κάποιων τραγουδιών Τραπ» υποστηρίζει η καθηγήτρια μουσικής κ. Αλεξάντρα Θεοδώρου.
Η υπεύθυνη ομίλου Δημοσιογραφίας, φιλόλογος κ. Σοφία Κανταράκη προσθέτει:
«Μουσική σημαίνει ταξίδι, παλμός, ένταση. Δεν θα μπορούσε να λείπει από τη ζωή των εφήβων, καθώς έχει καταστεί ένα αναπόσπαστό και σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, ο ρόλος των φίλων και των συνομήλικων είναι πολύ σημαντικός στη διαμόρφωση των μουσικών προτιμήσεων. Ωστόσο, αρκετές φορές οι έφηβοι επιλέγουν ποια μουσική «προτιμούν», με τέτοιο τρόπο ώστε να ταιριάζουν με τις αμάδες αναφοράς τους και να έχουν την αίσθηση του ανήκειν. Οι εφηβικές μουσικές προτιμήσεις ώς έναν βαθμό επηρεάζουν τη συμπεριφορά των εφήβων. Μάλιστα, κάποιες φορές τα παιδιά ενστερνίζονται στερεότυπα για τους «φαν» διαφορετικών μουσικών ειδών, στερεότυπα που μπορούν να οδηγήσουν σε έντονα αρνητικά συναισθήματα και προκαταλήψεις για ομάδες ανθρώπων, επηρεάζοντας αρνητικά τις γενικότερες αξίες, την προσωπικότητά τους και τελικά τη συμπεριφορά τους».
Στη συνέχεια οι μαθητές του 2ου Γυμνασίου, αλλά και άλλων σχολείων του Βόλου καταθέτουν τις απόψεις για τα αγαπημένα μουσικά ακούσματα, αλλά και τις κοινωνικές προεκτάσεις τους.
«Πολλά τραγούδια της τραπ έχουν σεξιστικό και άσχημο περιεχόμενο…»
Δήμητρα Παγώνη: Για να είναι η ζωή μας καλή πιστεύω πως πρέπει να υπάρχει μουσική μέσα σε αυτή. Τα τραγούδια που σήμερα έχουν μεγάλη κίνηση, είναι η τραπ και η ραπ. Πολλά τραγούδια της τραπ έχουν σεξιστικό και άσχημο περιεχόμενο και κάποιες φορές γίνονται και αηδιαστικά. Δεν μου αρέσουν. Εγώ θεωρώ ότι τα ακούνε γιατί είναι μόνο στη μόδα. Τα τραγούδια που βγάζουν νόημα, τα θεωρώ σοφά και έξυπνα. Αυτά ακούω.
Γεωργία Νικολαΐδη: Οι νέοι όλων των ηλικιών αγαπούν τη μουσική και ασχολούνται ιδιαίτερα με αυτή. Η μουσική άλλωστε αποτελεί μέσο έκφρασης όλων των ηλικιών. Τι τους ευχαριστεί όμως στα νέα ακούσματα της εποχής μας; Αρκετοί υποστηρίζουν ότι τους διασκεδάζει και αποτελεί μέσο χαλάρωσης από τη δύσκολη καθημερινότητά τους. Δίνουν όμως τα σωστά πρότυπα οι τραγουδιστές αυτοί; Πολλές φορές παρατηρείται κυρίως σε τραγούδια της «τραπ» ακατάλληλη φρασεολογία και η υπόδειξη λάθος προτύπων. Με αποτέλεσμα οι νέοι να μιμούνται άκριτα αυτά τα πρότυπα και να αντιμετωπίζουν διάφορα θέματα στη ζωή τους βίαια.
Χρύσα Γκενάρι: Οι νέοι σήμερα ακούνε τραγούδια που δεν αρμόζουν στην ηλικία τους, τραγούδια με πολλές βρισιές, βωμολοχίες και ακατάλληλα βίντεο. Επηρεάζονται από τέτοιου είδους μουσική και προσπαθούν να αντιγράψουν τη συμπεριφορά των τραγουδιστών για να ξεχωρίσουν μέσα στην παρέα. Δεν θέλουν να γίνουν ξενέρωτοι και ακολουθούν τη μόδα των τραπ, ραπ.
Μάριος Πρίφτι: Άνθρωποι ψαγμένοι στον χώρο της μουσικής έχουν μια ιδιαίτερη έλξη προς την ξένη ραπ, όπως κι εγώ. Μας αρέσει η ραπ, γιατί είναι κάτι διαφορετικό από τα άλλα είδη μουσικής λόγω των μηνυμάτων που αυτή περνάει. Επιπλέον, η ροή και η μελωδία μας εξιτάρει. Ταυτιζόμαστε με τη ραπ λόγω των βιωμάτων που αναφέρουν, οι στίχοι τους είναι βγαλμένοι από τη ζωή.
Άρης Τσώμος: Συνήθως η μουσική που ακούω βασίζεται στο τι ακούνε οι περισσότεροί μου φίλοι. Αν μου αρέσει κάτι θα το ακούσω, αλλιώς το αφήνω. Δεν δίνω βάση στους στίχους όσο στη μουσική που είναι «ανεβαστική» και σε κάνει να θέλεις να την ακούσεις.
Μαρία – Ελένη Αντωνογλούδη: Οι νέοι επηρεάζονται από τις παρέες τους και ακούνε συχνά τραγούδια με βωμολοχίες. Γενικά ακούμε μουσική και την αγαπάμε.
Μαρκέλλα Καμήτα: Η μουσική αποτελεί ένα βασικό παράγοντα που έχει κατακτήσει τη ζωή μας. Είτε με ωραίο, ευχάριστο τρόπο είτε με άσχημο, τραγούδια με όμορφο φρασεολόγιο, ήρεμα ή και όχι, κάνουν τους έφηβους να αισθάνονται όμορφα. Όμως υπάρχουν και τραγούδια, τα οποία χρησιμοποιούν βωμολοχίες, επηρεάζοντας τον χαρακτήρα τους. Δυστυχώς τα εσωτερικεύουν και υιοθετούν τέτοιους χαρακτήρες και έχουν πρότυπα λανθασμένα. Εμείς τα ακούμε για τον ρυθμό τους. Κάθε έφηβος μπορεί να ακούει ό,τι θέλει και να ταξιδεύει στον κόσμο της μουσικής.
«Ντρέπομαι στη σκέψη ότι ακόμη και μικρότερα παιδιά από μένα ακούνε τραγούδια που ξεφτιλίζουν τον έρωτα, την αγάπη…»
Μαριάντα Κουτσογεώργου: Σήμερα η πιο ελκυστική μουσική για τους νέους είναι η ραπ. Στην Ελλάδα όμως είναι υπερτιμημένη από τους εφήβους και αυτό είναι το πρόβλημα. Η ραπ και η τραπ θεωρώ ότι έχουν ξεφύγει από το νόημα της τέχνης. Είμαι 15 χρόνων και πραγματικά ντρέπομαι στη σκέψη ότι ακόμη και μικρότερα παιδιά από μένα ακούνε τέτοια τραγούδια που ξεφτιλίζουν τον έρωτα, την αγάπη. Με τι πρότυπα θα μεγαλώσουν αυτά τα παιδιά μες στις βωμολοχίες; Ίσως ταυτίζουν τον εαυτό τους με αυτά τα τραγούδια. Όταν βγαίνω με τους φίλους μου ακούω ραπ, γιατί αυτό ακούει η παρέα μου. Δεν μου αρέσει, αλλά και δεν μπορώ να τους επιβληθώ.
Νικόλας Σίμος: Η μουσική διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Ακούμε μουσική όταν διαβάζουμε, όταν είμαστε έξω. Σήμερα οι νέοι ακούνε πολύ τραπ, η οποία έχει πολλούς και σεξιστικούς στίχους, με ουσίες, με όπλα και άλλα άσχημα. Την ακούνε γιατί έχει ωραίο beat, ή αλλιώς ρυθμό. Εγώ προσωπικά δεν ακούω αυτή τη μουσική, αλλά η αμερικάνικη ραπ μου τράβηξε το ενδιαφέρον. Έχει ωραία μηνύματα και σε κάνει να θέλεις να την ακούσεις.
Έλενα Διαμαντή: Πολλοί νέοι ακούνε μουσική, γιατί έτσι ξεχνιούνται από την καθημερινότητά τους. Η ραπ κυρίως είναι για αυτούς στην καλύτερη φάση της καριέρας της. Κυριαρχεί και ακούγεται παντού.
Μαρίνα Γλούμπου: Υπάρχουν έφηβοι που ακούνε τραπ όχι από προσωπικό γούστο, αλλά επειδή ταυτίζονται με τους στίχους. Όταν θέλουν να ξεδώσουν θα προτιμήσουν ένα δυνατό και έντονο τραγούδι. Είναι περίεργο πάντως που θεωρούν τα παραδοσιακά τραγούδια μη φυσιολογικά και τα απορρίπτουν.
Αικ. Αγγελέτου: Η πιο ενδιαφέρουσα μουσική που ακούνε σήμερα οι νέοι είναι τα ελληνικά ραπ και τραπ. Το είδος αυτό έχει τραβήξει την προσοχή μας. Όμως η θεματολογία τους είναι υπερτονισμένη, με όπλα, σεξουαλικότητα, παραβατικότητα, κοπέλες γυμνές με ακριβά αυτοκίνητα και ναρκωτικά. Δεν πρόκειται για αληθινά βιώματα, αλλά μας παρασύρουν στον δρόμο τους.
Απωλλίνα Σπανοδήμου: Συνήθως οι νέοι ακούν rap και trap χωρίς να προσέχουν τους στίχους των τραγουδιών. Αυτό το είδος τέχνης, τους δίνει τη δυνατότητα να χορέψουν και να εκτονωθούν. Κάποιοι ακούν αυτή τη μουσική επειδή μέσα από τους στίχους βρίσκουν τον εαυτό τους, ενώ κάποιοι άλλοι το κάνουν απλώς για διασκέδαση. Προσωπικά δεν ακούω ιδιαίτερα μουσική, αλλά αν έπρεπε να επιλέξω, θα διάλεγα την αγγλική pop, επειδή είναι πιο ήρεμη με καλύτερο λεξιλόγιο. Πιστεύω πως οι νέοι πρέπει να την ακούν, επειδή έτσι θα καταλάβουν τη γλυκιά και απαλή πλευρά της τέχνης μέσα από υπέροχα τραγούδια αξέχαστων καλλιτεχνών.
Άρτεμις Κιρίτσι: Εγώ ακούω ξένη μουσική από όλα τα είδη. Μου αρέσει η k-pop μουσική από την Κορέα. Δεν ακούω ραπ και δεν με έχει επηρέασε καθόλου. Στη ραπ οι στίχοι μιλάνε για το παρελθόν και για δυσκολίες που βίωσαν αυτοί οι άνθρωποι. Έχουν κάποιο νόημα και μπορείς να καταλάβεις και να συναισθανθείς όσα λέει.
Αποστολία Τσικρικά: Στην εποχή μας είναι της μόδας να ακούμε πολλά τραπ τραγούδια, τα οποία έχουν πολύ σεξιστικό περιεχόμενο. Βρίζουν σε μεγάλο βαθμό, μειώνουν τις γυναίκες, και διαφημίζουν όπλα και ουσίες. Αυτό που μας ελκύει σε αυτά είναι μόνο ο ρυθμός, ο παλμός και η ένταση. Πολλοί τα ακούνε χωρίς να λογαριάζουν τους στίχους. Αυτό που μένει είναι ο ρυθμός και τα vibe.
Ελένη Καραγιάννη: Τα τελευταία 5 χρόνια στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη στην trap και στη ραπ μουσική. Κατά τη γνώμη μου υπάρχουν κάποιοι καλλιτέχνες, οι οποίοι έχουν ταλέντο στο να γράφουν στίχους και στο να συνθέτουν μουσική με «πιασάρικα» λόγια. Όμως η βωμολοχία που περιέχουν αυτά τα τραγούδια είναι πολύ αποκρουστική και δείχνει μία πολύ κακή εικόνα για τις μουσικές προτιμήσεις του καθενός. Εγώ προσωπικά όσα τραγούδια ακούω από την trap ή τη ραπ είναι επειδή κρύβουν βαθιά νοήματα πίσω από τους στίχους τους ή επειδή έχουν ωραίο ρυθμό και πολλές φορές σου φτιάχνουν το κέφι. Οι δικές μου μουσικές προτιμήσεις δεν είναι συγκεκριμένες. Μου αρέσει να ακούω πολλά είδη pop, λαϊκά, ισπανικά τραγούδια, ραπ και ένα συγκεκριμένο συγκρότημα που λέγεται wnc. Προσωπικά ακούω μουσική που να μου ανεβάζει το κέφι ή για να με ηρεμεί. Πιστεύω ότι είναι από τα λίγα πράγματα που έχει κοινό η ανθρωπότητα και τα πολλά διαφορετικά είδη μας δίνουν να καταλάβουμε ότι μέχρι και σε κάτι που έχουμε κοινό όλοι μας, είμαστε διαφορετικοί.
«Να είναι προετοιμασμένα για το τι κοινωνία θα αντιμετωπίσουν και τα τραγούδια έχουν πολλά διδάγματα…»
Ανδρέας Καλλίας: Σήμερα, είναι γνωστό σε όλους το είδος μουσικής με όνομα «τραπ», η οποία βρίσκεται καθημερινά στα κινητά των νέων κυρίως. Υπάρχει ωστόσο μια προκατάληψη, κυρίως από τους μεγάλους, γύρω από αυτό το είδος μουσικής και όχι άδικα, καθώς αναφέρεται κυρίως σε όπλα, ουσίες και άλλων ειδών θέματα που οι γονείς δε θέλουν να τα ακούνε τα έφηβα παιδιά τους. O τραγουδιστής-τράπερ, αφηγείται προσωπικά του βιώματα είτε γύρω από ουσίες είτε από κακές παρέες είτε από άλλες εμπειρίες, όχι όμως παρακινώντας τους εφήβους να ακολουθήσουν τα χνάρια του, αλλά για να τους προετοιμάσει για τη δύσκολη ζωή εκεί έξω που τους περιμένει. Επομένως, είναι ανόητο από τη μεριά των γονέων να πιστεύουν πως τα παιδιά τους δεν έχουν γνώση για όλα τα παραπάνω σε μια εποχή που η τεχνολογία βρίσκεται βαθιά ριζωμένη στην καθημερινή ζωή μας και πως αντλούν πληροφορίες και επηρεάζονται από αυτού του είδους μουσική. Αντίθετα, πρέπει να είναι προετοιμασμένα για το τι κοινωνία θα αντιμετωπίσουν κατά την ενηλικίωσή τους και τα τραγούδια που περιέχονται σε αυτήν την κατηγορία έχουν πολλά διδάγματα να τους προσφέρουν.
Αναστασία Σκολαρίκη: Υπάρχουν τόσα πολλά είδη μουσικής που μπορεί να διαλέξει κανείς (όπως pop, jazz, rock, λαϊκή, κλασική κ.ά.). Τα περισσότερα από αυτά τα είδη έχουν ωραία λόγια, άλλοτε συμβολικά και άλλοτε κυριολεκτικά. Όμως, τι γίνεται όταν κάποιος επιλέγει να ακούσει τραγούδια που σχετίζονται με τη λεγόμενη «trap»; Ποια είναι η επίδραση που έχει στην ψυχολογία των ανθρώπων; Τα τραγούδια που ανήκουν στο συγκεκριμένο είδος μουσικής, περιέχουν λόγια, τα οποία εκτός από το γεγονός ότι πολλές φορές είναι διακεκομμένα, οπότε δύσκολα μπορεί κανείς να καταλάβει το νόημα, περιέχουν βωμολοχίες, οι οποίες επηρεάζουν κυρίως τους εφήβους, με αποτέλεσμα όσο περνούν τα χρόνια και προφανώς «αναπτύσσεται» η trap, να χάνεται ο σεβασμός των παιδιών και των εφήβων στους γύρω τους. Προσωπικά, προτιμώ την pop μουσική, καθώς έχει ωραίο ρυθμό και πολλές φορές στίχους με ωραίο νόημα, από τους οποίους πολλές φορές παίρνω ιδέες ιδιαίτερα για τις εκθέσεις στο σχολείο. Δεν επηρεάζομαι εύκολα από τις βωμολοχίες των τραγουδιών, καθώς αποφεύγω να ακούω τραγούδια με τέτοιο περιεχόμενο.
Βλάσης Παχιός: Με ευχαριστεί πολύ να ακούω pop μουσική και κυρίως ισπανική pop. Έχει ζωντάνια, είναι μοντέρνα, έχει ωραίους στίχους με πολλά νοήματα και οι τραγουδιστές είναι εξαιρετικοί. Αυτού του είδους η μουσική δεν με ευχαριστεί μόνο, αλλά με χαλαρώνει, μου δίνει ενέργεια και ακούγοντάς την ξεπερνώ διάφορες δυσκολίες. Όσο για τα τραγούδια που περιέχουν στους στίχους τους βωμολοχίες τα θεωρώ απαράδεχτα. Δεν ταιριάζουν στον χαρακτήρα μου και σίγουρα όχι μόνο αισθάνομαι άβολα, αλλά και βρίσκομαι σε δύσκολη θέση όταν ακούω μαζί με μεγαλύτερούς μου. Άλλωστε δεν θεωρώ ότι με τις βωμολοχίες προσφέρουν καλές υπηρεσίες στη μουσική και στη διασκέδαση και επίσης δεν δημιουργούν καλά πρότυπα.