Η επέτειος των 2.500 ετών από τη μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, αναδεικνύει ένα παγκόσμιο γεγονός που ξεπερνάει την ιστορία της Ελλάδας. Μέσα από ποικίλες εκδηλώσεις, προβάλλονται τα επιτεύγματα των Ελλήνων, που άλλαξαν το ρου της ιστορίας, καθόρισαν τα όρια Ανατολής και Δύσης, δίδαξαν τις πανανθρώπινες αξίες της ομόνοιας, της ελευθερίας και της ενότητας, και αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Οι Θερμοπύλες και η Σαλαμίνα δεν είναι απλά τόποι μαχών, εκφράζουν το όραμα, τις αξίες και τα ιδανικά για τα οποία οι άνθρωποι αγωνίστηκαν. Ως οικουμενικές έννοιες αφορούν αυτούς που αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι σύγχρονοι λαοί θυμούνται, εμπνέονται και τιμούν τη στρατηγική ιδιοφυία του βασιλιά Λεωνίδα, τη συνένωση και συνεργασία των ελληνικών δυνάμεων, την ηρωική αρετή, την υπέρτατη αφοσίωση και την αγέρωχη στάση όλων κατά την τριήμερη μάχη-σύμβολο για την παγκόσμια ιστορία.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, με αφορμή τον εορτασμό του επετειακού έτους Θερμοπύλες – Σαλαμίνα 2020, για τη συμπλήρωση 2.500 ετών από τη διεξαγωγή των αντίστοιχων μαχών, διοργάνωσε επετειακές εκδηλώσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στο Κάστρο της Λαμίας και στον αρχαιολογικό χώρο των Θερμοπυλών (Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Δήμου Λαμιέων και εγκαταστάσεις του ΥΠΠΟΑ πλησίον του Κολωνού).
Για τα προπλάσματα – μακέτες που θα εκτίθενται στο Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης του Δήμου Λαμιέων, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, του υπουργείου Πολιτισμού, στο πλαίσιο των εορτασμών «Επετειακό έτος Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020» προκήρυξε διαγωνισμό για τη μελέτη και κατασκευή τους. Στον διαγωνισμό επιλέχθηκε ο Βολιώτης αρχιτέκτονας Μιχάλης Πολυμενίδης, ο οποίος σχεδίασε και υλοποίησε τις δύο μακέτες, οι οποίες παρουσιάζουν την τοπογραφία της περιοχής, του τότε και του σήμερα.
Η περιοχή των Θερμοπυλών έχει δραματικά αλλάξει από την αρχαιότητα, εξαιτίας των προσχώσεων του Σπερχειού ποταμού και των παραποτάμων του. Το πρώτο πρόπλασμα, κλίμακας 1:12000, αποτυπώνει τη γεωμορφολογία της ευρύτερης περιοχής των Θερμοπυλών κατά την αρχαιότητα και τη μεταβολή του τοπίου ώς τη σύγχρονη εποχή. Σκοπός του προπλάσματος, μέσα από την αναπαράσταση σημείων κλειδιών για τη μάχη, αλλά και τοπόσημων του τότε και του σήμερα, είναι ο επισκέπτης να αντιληφθεί τη διαφοροποίηση της τοπογραφίας λόγω των προσχώσεων από τους ποταμούς της περιοχής, το πώς η ακτογραμμή έχει απομακρυνθεί από τις ορεινές περιοχές και εκεί όπου οι αρχαίες πηγές μιλάνε για στενά περάσματα, σήμερα συναντάμε πεδινές εκτάσεις. Έχοντας την εικόνα του τόπου κατά την αρχαιότητα μπορεί κανείς να αντιληφθεί τη στρατηγική τοποθέτηση των σημείων στρατοπέδευσης και μάχης, καθώς και την έκταση της ανοπαίας ατραπού, του «μονοπατιού του Εφιάλτη». Στο δεύτερο πρόπλασμα, επιλέγεται η αναπαράσταση μίας μικρότερης περιοχής σε κλίμακα 1:2000, όπου αποτυπώνονται τα γεγονότα της τρίτης και τελευταίας μέρας της μάχης. Η περιοχή εκτείνεται από το σημείο του μεσαίου στενού, το οποίο και αποτελούσε το κύριο μέτωπο των συγκρούσεων, έως τον λόφο του Κολωνού, όπου συνέβη και η τελική πτώση των Ελλήνων, μετά από την κυκλωτική κίνηση των περσικών στρατευμάτων. Στο πρόπλασμα σημειώνονται οι θέσεις και οι κινήσεις των στρατευμάτων, το σημείο του χαμού του Λεωνίδα, καθώς και γεωφυσικά στοιχεία της περιοχής. Τα προπλάσματα (μακέτες) δημιουργήθηκαν με βάση τα γεωμορφολογικά δεδομένα της περιοχής και τις σχετικές περιγραφές των γραπτών πηγών.
Ο σχεδιασμός και η κατασκευή των δύο προπλασμάτων έγινε στο αρχιτεκτονικό γραφείο που διατηρεί ο αρχιτέκτονας στον Βόλο μέσω ψηφιακού σχεδιασμού, κατασκευής και πρωτοτυποποίησης με μηχανολογικό εξοπλισμό Co2 laser, εργαλειομηχανή CNC και 3d printer.
Οι εκδηλώσεις που προγραμματίζονται στις Θερμοπύλες και θα γίνουν γνωστές σε όλο τον κόσμο άρχισαν την Παρασκευή και αφορούν έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: «Ο Μαρινάτος στις Θερμοπύλες», που έχει ως θέμα το χρονικό της ανασκαφής που διενεργήθηκε από τον καθηγητή Σπυρίδωνα Μαρινάτο στις Θερμοπύλες το καλοκαίρι του 1939 και περιλαμβάνει ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο της καθηγήτριας Νανώς Μαρινάτου, κόρης του πρωτοπόρου Έλληνα αρχαιολόγου.
Επίσης γίνεται παρουσίαση δύο προπλασμάτων (μακέτες) με τίτλο: «Τοπογραφία Θερμοπυλών και η έκβαση της μάχης του 480 π.Χ.».
Με βάση τα γεωμορφολογικά δεδομένα της περιοχής και τις σχετικές περιγραφές των αρχαίων πηγών, επιχειρείται μία τοπογραφική αποτύπωση της ευρύτερης περιοχής των Θερμοπυλών (πρόπλασμα 1, κλ. 1:10.000), καθώς και μια παρουσίαση του μεσαίου στενού και της έκβασης της μάχης του 480 π.Χ. (πρόπλασμα 2, κλ. 1:2000). Τα προπλάσματα εκτίθενται στις εγκαταστάσεις του ΥΠΠΟΑ, πλησίον Κολωνού, στον ίδιο χώρο όπου γίνεται και η έκθεση χαρακτικών με τίτλο: «Θερμοπύλες: Απεικονίσεις του τοπίου σε έργα χαρακτικής, 16ος – 19ος αι.».
Τριάντα οκτώ πρωτότυπα έργα χαρακτικής που απεικονίζουν το τοπίο των Θερμοπυλών, μέσα από τη ματιά των ξένων περιηγητών και ταξιδιωτών που επισκέφτηκαν τον ιστορικό τόπο, κατά τους προηγούμενους αιώνες, παρουσιάζονται στο ευρύ κοινό, στον ίδιο χώρο με τα προπλάσματα. Τα έργα διέθεσε στην Εφορεία για τους σκοπούς της έκθεσης το εργαστήριο Χαρακτικής του κ. Ηλία Κουβέλη.
Σήμερα πραγματοποιείται και επιστημονική ημερίδα με τίτλο: «Θερμοπύλες 480 π.Χ. – 2020 μ.Χ.».