Επιμέλεια Χαριτίνη Μαλισσόβα
Η μητρότητα ως θέμα έχει απασχολήσει την πένα λογοτεχνών, ψυχολόγων, κοινωνιολόγων.
Είτε ως ηρωίδα σε βιβλίο μυθοπλασίας είτε κάτω από το μικροσκόπιο ανάλυσης συμπεριφοράς, η μητέρα έχει τον πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο στη διάπλαση του χαρακτήρα των παιδιών της και αυριανών πολιτών της κοινωνίας.
Μια μελέτη που εξετάζει τους τρόπους σύνδεσης της θηλυκότητας, της ερωτικής επιθυμίας και της μητρότητας στον λογοτεχνικό λόγο επιλεγμένων πεζογραφικών κειμένων του 19ου και του 20ού αιώνα, ένας οδηγός πλοήγησης σχετικά με τις χαρές και τις δυσκολίες να μεγαλώνεις ένα παιδί διαφορετικό, και δυο μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας προτείνονται στη σημερινή στήλη.
Το θαύμα της μητρότητας αποτελεί ταυτόχρονα και τη μεγαλύτερη δέσμευση για κάθε γυναίκα.
Γιατί μητέρα είσαι κάθε μέρα, όλη μέρα.
Χρόνια πολλά, υγεία, δύναμη και αντοχές σε όλες τις μητέρες!
Κωνσταντίνα Καλαούζη,
Ακραίες μορφές μητέρων,
εκδ. Αποστακτήριο
Η παρούσα μελέτη εξετάζει τους τρόπους σύνδεσης της θηλυκότητας, της ερωτικής επιθυμίας και της μητρότητας στον λογοτεχνικό λόγο επιλεγμένων πεζογραφικών κειμένων του 19ου και του 20ού αιώνα. Η αναπαράσταση της γυναίκας ως έμφυλου «Άλλου» ενσωματώνει τη μητρότητα, η οποία εμφανίζεται ως ένα πλέγμα σημείων, ιδεών, συμβάσεων και συμβόλων που, μέσα από γλωσσικές εικόνες, αντανακλά πολιτισμικά σχήματα και αντιλήψεις μιας εποχής. Οι συγγραφείς επιλέγουν να εγκαταλείψουν τη μορφή της «καλής μάνας», δίνοντας έμφαση στην αναπαράσταση μητρικών μορφών που εμφανίζουν ακραία χαρακτηριστικά, γυναίκες που ενσυνείδητα ή υποσυνείδητα επιλέγουν να προτάξουν τις δικές τους επιθυμίες, να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους ανάγκες, ξεφεύγοντας από το διαδεδομένο και επιθυμητό σχήμα της Μητέρας – Παναγίας.
Τα κείμενα προσεγγίζονται μέσα από τη θεωρία των σπουδών φύλου, της ψυχανάλυσης και των πολιτισμικών σπουδών και έχουν ως κοινό τους χαρακτηριστικό τη διαφορετική προσέγγιση στην αναπαράσταση της μητρότητας. Το βασικό κριτήριο για την εξέτασή τους είναι ότι καταπιάνονται – το καθένα με τους δικούς του μοναδικούς αφηγηματικούς και μυθοπλαστικούς τρόπους – με μια ποικιλία όψεων της μητρικής εμπειρίας, ενώ μέσα από την ανάγνωσή τους αναδεικνύουν μια ευρεία σειρά ζητημάτων και προβληματισμών σχετικά με την επιτέλεση της μητρικής ταυτότητας.
Τσούμπα Γεωργία-Τζωρτζακάκη Κατερίνα,
Μητρότητα, η δύναμη στην αδυναμία,
εκδ. Τόπος
H Κατερίνα και η Γεωργία γνωρίστηκαν σε ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο. Η πρώτη ήταν ψυχολόγος και η δεύτερη μητέρα δύο παιδιών με αυτισμό. Στην πορεία, η Κατερίνα έγινε μητέρα και η Γεωργία ψυχολόγος. Το βιβλίο αυτό είναι μια σειρά συζητήσεων ανάμεσά τους, όπου επιλέγουν να μιλήσουν όχι ως ψυχολόγοι, αλλά ως μητέρες. Οι συζητήσεις αυτές αποτελούν την αρχή ενός γόνιμου διαλόγου, που θα ανοίξει τους ορίζοντες της σκέψης μας, θα ανατρέψει παγιωμένες αντιλήψεις για τη μητρότητα και θα μας εκπαιδεύσει σε μια νέα ποιότητα συνεργασίας.
Το βιβλίο Μητρότητα, η δύναμη στην αδυναμία είναι ένας οδηγός πλοήγησης στις χαρές και στις δυσκολίες του να μεγαλώνεις ένα παιδί με τυπική ανάπτυξη ή ένα παιδί διαφορετικό. Πάνω απ’ όλα όμως είναι ένας οδηγός αισιοδοξίας, αλλά και μια διαρκής υπενθύμιση προς κάθε μητέρα ότι για να έχει ένα χαρούμενο παιδί, οφείλει να εξελίσσει τον εαυτό της και να τον ποτίζει με την ίδια αγάπη, φροντίδα και δύναμη που έχει μέσα της για το παιδί της. Γιατί, όταν γεννιέται ένα παιδί, γεννιέται και μια μητέρα.
Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2017 και πρόσφατα επανακυκλοφόρησε πρόσφατα.
Γκράτσια Ντελέντα,
Η μητέρα,
εκδ. Καστανιώτης
Σε έναν τόπο πλούσιο σε παραδόσεις, όπου οι άνθρωποι δεν παύουν να διαπνέονται από αυστηρότατες ηθικές αρχές, υπάρχουν σχέσεις που θεωρούνται ανάρμοστες, ακόλαστες, σχεδόν διαβολικές. Η Μαρία Μανταλένα παρακολουθεί έντρομη, με αδιάκοπη αγωνία, την εξέλιξη των συναισθημάτων που παρασέρνουν την ψυχή του γιου της Πάουλο, του νεαρού καθολικού ιερέα σε μια μικρή κοινότητα της Σαρδηνίας, στο φανταστικό χωριό Άαρ. Η μητέρα, λοιπόν, προσπαθεί απεγνωσμένα να τον απομακρύνει από το κακό που η ίδια βλέπει να τον απειλεί, δηλαδή τον δυνάμει ολέθριο έρωτά του για την Ανιέζε, ενόσω ακριβώς ο Πάουλο διχάζεται και παλεύει μεταξύ ενοχής και επιθυμίας, πίστης και αμαρτίας. Ένα μυθιστόρημα σφιχτοδεμένης πλοκής και ρυθμικής έντασης, με το οποίο η Γκράτσια Ντελέντα διερευνά τις πιο ενδόμυχες και αντικρουόμενες σκέψεις των δύο βασικών της πρωταγωνιστών, μια παθιασμένη ιστορία που μας εξοικειώνει απροσδόκητα με τις αμφιβολίες και τα ανείπωτα βάσανά τους. Γραμμένο με σκοτεινές και ζωηρές αποχρώσεις, όπως μια αρχαία τραγωδία, το βιβλίο αυτό κατέχει εξέχουσα θέση στο έργο της νομπελίστριας συγγραφέως, τόσο για την ψυχολογική σκιαγράφηση των χαρακτήρων, όσο και για τη δραματική του ατμόσφαιρα.
Palomas Alejandro,
Μια μητέρα,
εκδ. Opera
Ο πατέρας σου δεν είναι όλοι οι άνδρες του κόσμου, αγάπη μου» λέει δίχως να περιμένει την απάντησή μου. «Ούτε εγώ είμαι όλες οι γυναίκες. Κανείς δεν είναι όλος ο κόσμος και κανείς δεν επαναλαμβάνεται. Να μοιάζει, ναι, αυτό μπορεί να συμβεί. Να επαναλαμβάνεται, όμως, όχι. Κι αυτό είναι η ζωή, παιδί μου: Να βρίσκεις αυτούς που μοιάζουν και ν’ αποφεύγεις αυτούς που επαναλαμβάνονται. Τα υπόλοιπα είτε έρχονται είτε όχι. Είτε εμφανίζονται είτε όχι. Είτε πονούν είτε όχι. Εγώ συγχώρεσα τον σύζυγό μου. Τον πατέρα σας, όχι».
Ο Alejandro Palomas με συγγραφική ωριμότητα μας παραδίδει ένα έργο που ερευνά τη δυναμική μίας οικογένειας, μιλά για όσα χωρίζουν και επανενώνουν τους ανθρώπους και ζωντανεύει συγκινητικά εμπρός μας μία ιστορία που γεμίζει τον αναγνώστη με μία λυτρωτική ζεστασιά και ένα ζωογόνο αεράκι συναισθηματικής πληρότητας. Τίποτε δεν περισσεύει, τίποτε δεν λείπει από αυτό το μοναδικής ομορφιάς μυθιστόρημα που εκφράζει όλα όσα μας αποκαλύπτει με τον τίτλο του: «Μία Μητέρα». Μία λέξη αρκεί (fractalart).