Του
Μηνά Χαραλαμπίδη,
βιολόγου
Ραδιενέργεια σε απλά ελληνικά,
Μ. Αντωνόπουλος-Ντόμης,
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
-ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»
Ο συγγραφέας: Ο Μ. Αντωνόπουλος – Ντόμης είναι καθηγητής Πυρηνικής Τεχνολογίας στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ, διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικής Τεχνολογίας και Ακτινοπροστασίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Έχει διατελέσει επιστημονικός σύμβουλος της United Kingdom Atomic Energy Authority, ερευνητής (senior research fellow) στο Queen Mary College και στην United Kingdom Atomic Energy Authority, κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, πρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, πρόεδρος του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, μέλος του Εθνικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Έρευνας, και εθνικός εκπρόσωπος σε ευρωπαϊκά και διεθνή επιστημονικά fora. Έχει διδάξει στον μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών Πυρηνικής Τεχνολογίας του Queen Mary College και του Imperial College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και, ως προσκεκλημένος καθηγητής, στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου. Έχει δώσει ομιλίες σε ιδρύματα κύρους, όπως το Stanford University (ΗΠΑ) και το National Center for Atmospheric Research (ΗΠΑ). Έχει περισσότερες από 90 δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων και είναι συγγραφέας διδακτικών εγχειριδίων.
Σκοπός του βιβλίου είναι να καταστήσει το θέμα της ραδιενέργειας κατανοητό στο ευρύ κοινό, χωρίς επιστημονικούς συμβιβασμούς, ώστε ο υπεύθυνος πολίτης να είναι σε θέση να εκτιμά νηφάλια ενδεχόμενους κινδύνους για την υγεία, την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον του. Ξεκινώντας με μια αναδρομή σε προσλαμβάνουσες παραστάσεις του καθενός μας, εισερχόμαστε στον μικρόκοσμο της ύλης, στις κλίμακες του ατόμου και του πυρήνα, γνωρίζουμε τη δομή τους και τα στοιχειώδη σωματίδια που τα συγκροτούν και αποκαλύπτουμε την πυρηνική δύναμη. Με απλό και κατανοητό τρόπο παρουσιάζονται η φύση, οι ιδιότητες και οι επιπτώσεις της ραδιενέργειας, καθώς και τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος φυσικής ραδιενέργειας, στο οποίο ο άνθρωπος ανέκαθεν έζησε και αναπτύχθηκε. Περιγράφονται οι αρχές λειτουργίας των πυρηνικών αντιδραστήρων, το θέμα της ασφάλειάς τους, το αμφιλεγόμενο θέμα της διαχείρισης των πυρηνικών καταλοίπων, οι εφαρμογές της πυρηνικής τεχνολογίας στους τομείς της υγείας και της παραγωγής και, τέλος, το ιστορικό, οι αιτίες και οι συνέπειες του ατυχήματος του Τσέρνομπιλ, με έμφαση στις επιπτώσεις του στην Ελλάδα.
Δημόκριτος,
Η ζωή και το έργο του,
Τα θεμέλια της ατομικής θεωρίας,
Εκδόσεις Ζήτρος
O συγγραφέας: Δημόκριτος (~470/460-360). Ο Δημόκριτος γεννήθηκε στα Άβδηρα και καταγόταν από πλούσια οικογένεια με αποτέλεσμα να πάρει άρτια μόρφωση και να πραγματοποιήσει ένα πολύχρονο ταξίδι σε χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Επισκέφθηκε επίσης και την Αθήνα, όπου είχε την τύχη να συναντηθεί και να συνομιλήσει με τον Σωκράτη, χωρίς να του αποκαλύψει την ταυτότητά του. Μετά από πολύχρονα ταξίδια και μελέτες επέστρεψε ο Δημόκριτος στα Άβδηρα και αντιμετώπισε τον κίνδυνο να δικαστεί, γιατί εκεί ίσχυε ένας νόμος ενάντια σ’ όσους ξόδευαν όλη την πατρική περιουσία. Ο Δημόκριτος διάβασε τότε, σύμφωνα με τον θρύλο, δημόσια το έργο του «Μέγας διάκοσμος», με αποτέλεσμα να πειστούν οι συμπατριώτες του ότι δεν επρόκειτο για σπατάλη. Πέθανε στη δεκαετία μεταξύ 370-360 π.Χ. Ο Δημόκριτος αναφέρεται συχνά ως εμπνευστής της θεωρίας του ατόμου. Φυσικά, εκείνη η ιδέα του δεν έχει σχέση με τη σημερινή έννοια του ατόμου και την ατομική θεωρία, δεδομένου ότι ο μεγάλος διανοούμενος της αρχαιότητας μόνο διαισθητικά προσέγγιζε τη φύση και το σύμπαν. Ο Δημόκριτος όριζε ότι άτομα είναι τα έσχατα μόρια ύλης που δεν επιδέχονται τομές (άτμητα) ή αυξομειώσεις, είναι αγέννητα, άφθαρτα, αναλλοίωτα και αδιαίρετα, πλήρη και τέλεια, συμπαγή, ενιαία και απλά, ενώ είναι αριθμητικά άπειρα, απέραντα ποικιλόμορφα σε σχήμα και κινούνται αδιάκοπα στο κενό. Με σημερινή ορολογία εισήγαγε δηλαδή μια αρχή διατηρήσεως του ατόμου, η οποία βέβαια δεν ευσταθεί, σύμφωνα με το σημερινό επίπεδο γνώσεων. Ο Δημόκριτος εφάρμοζε την ατομική θεωρία του για κοσμολογικές εξηγήσεις του σύμπαντος: Το σύμπαν (κόσμος) δεν ήταν δημιούργημα, ούτε έχει κατάληξη! Στο εσωτερικό του υπάρχουν όμως άπειροι «κόσμοι», οι οποίοι γεννιούνται και πεθαίνουν. Γι’ αυτό οι «κόσμοι» του σύμπαντος έχουν διαφορετική ηλικία. Με αυτές τις απόψεις ξέφευγε ο Δημόκριτος από την ανάγκη ύπαρξης θεών και καθιέρωνε την ύλη ως θεμέλιο της ύπαρξης και λειτουργίας του σύμπαντος. Εκτιμάται ότι ο Δημόκριτος συνέγραψε πολλές δεκάδες πραγματείες, οι οποίες καταστράφηκαν κυρίως κατά τις συστηματικές πυρπολήσεις των βιβλιοθηκών από τον 4ο αιώνα μ.Χ. και έπειτα. Σε έργα μεταγενέστερων συγγραφέων έχουν διασωθεί μόνο οι τίτλοι 70 από τις πραγματείες του, καθώς και σύντομες αναφορές στο περιεχόμενό τους.