Τα μαθητικά χρόνια είναι ένα ιδιαίτερο κομμάτι της ζωής του 86χρονου σήμερα Βίκτωρα Κοντονάτσιου. Οι αναμνήσεις του συνταξιούχου εκπαιδευτικού και πρώην προέδρου της Φιλάρχαιου Εταιρείας Αλμυρού, από την εποχή που φοιτούσε στο Γυμνάσιο Αλμυρού, «φωτίζουν» τα δύσκολα χρόνια του Εμφυλίου, με τον Αλμυριώτη δάσκαλο να συγκλονίζει, καθώς έκανε λόγο μέχρι και για συμμαθητές του που οπλοφορούσαν εντός της σχολικής αίθουσας.
Αφορμή στάθηκε η εύρεση μίας παλιάς φωτογραφίας από το αρχείο του κ. Κοντονάτσιου, που γύρισε τον χρόνο πολλές δεκαετίες πίσω. Το μακρινό 1952, όντας μαθητής της 6ης τάξης του οκτατάξιου τότε Γυμνασίου Αλμυρού, απέσπασε αριστείο που συνοδευόταν από χρηματικό έπαθλο 100.000 δραχμών. «Ποσό σεβαστό για τα δεδομένα της εποχής. Προερχόμουν από πολύτεκνη οικογένεια. Ήμουν ο μεγαλύτερος από πέντε παιδιά και ο πατέρας μου, ο οποίος ήταν ξυλουργός στο επάγγελμα, πάλευε για το μεροκάματο. Το ποσό που εισέπραξα τότε, ενίσχυσε το οικογενειακό εισόδημα, αφού οι εποχές ήταν πολύ δύσκολες», είπε ο Αλμυριώτης δάσκαλος, ο οποίος να σημειώσουμε ότι το 1954 σπούδασε με υποτροφία στην Παιδαγωγική Ακαδημία Λάρισας. «Πήγα δάσκαλος, λόγω της οικονομικής αδυναμίας του πατέρα μου να με στείλει στο Πανεπιστήμιο. Όμως, ακόμη και για τη Λάρισα χρειάζονταν θυσίες, οι οποίες λιγόστεψαν κάπως επειδή ήμουν πρώτος και είχα πάρει υποτροφία. Θυμάμαι πως κάθε εβδομάδα μου έστελναν το καλάθι με τα τρόφιμα, ενώ νοικιάζαμε ένα καμαράκι τέσσερα παιδιά. Τα χρόνια εκείνα ήταν πολύ δύσκολα, μονάχα με τα γράμματα μπορούσες να… ξεσκλαβωθείς και να παλέψεις για μια ζωή καλύτερη από των γονιών σου», εξομολογήθηκε συγκινημένος.
Το 1943 γράφτηκε στο 2ο Δημοτικό Σχολείου Αλμυρού, όταν ακόμη η γενέτειρά του βρισκόταν υπό ιταλική κατοχή. «Όταν πήγα στο Δημοτικό, οι Ιταλοί ήταν ακόμη εδώ. Αποφοίτησα το 1948 και μετά από εισαγωγικές εξετάσεις, οι οποίες τότε ήταν αρκετά αυστηρές, γράφτηκα στο Γυμνάσιο», θυμήθηκε στη συνέχεια και πρόσθεσε: «Στην 1η τάξη ξεκινήσαμε 130 παιδιά, αλλά στην 6η είχαμε απομείνει μόλις δεκατέσσερις, εκ των οποίων μόλις τρία κορίτσια. Και από όσους αποφοιτήσαμε τότε, πέντε – έξι συνεχίσαμε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι υπόλοιποι σταδιοδρόμησαν με το απολυτήριο Γυμνασίου. Τότε με αυτό το χαρτί μπορούσες να διοριστείς π.χ. στην Τράπεζα, χωρίς βέβαια να ξεχνάμε και τα πολιτικά μέσα τότε», σχολίασε.
Όμως, η πλέον συγκλονιστική μαρτυρία, έχει να κάνει με τις αποκαλύψεις που έκανε για όσα γίνονταν στον Αλμυρό κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου. «Βίωσα έντονα το κλίμα της εποχής. Όταν ήμουν στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου, στην 8η τάξη υπήρχαν «Χίτες» οπλοφόροι», ανέφερε με νόημα, ενθυμούμενος τη δράση της «Χ», μιας ακροδεξιάς και φιλοβασιλικής οργάνωσης, που έδρασε και την περίοδο του εθνικού σπαραγμού: «Έρχονταν με πιστόλια στο σχολείο. Το έζησα. Το 1948-’49, όταν γίνονταν οι διαγωνισμοί, έβγαζαν το βιβλίο στο θρανίο. Αντέγραφαν φανερά και δίπλα στο βιβλίο εναπόθεταν το πιστόλι και το μαχαίρι που κουβαλούσαν. Απειλούσαν ευθέως τον καθηγητή, πως «εάν κάνεις κάτι, σε κάρφωσα». Οι εκπαιδευτικοί τότε ήταν αιχμάλωτοι των εθνικοφρόνων».
Ένα άλλο περιστατικό, που επίσης έχει αποτυπωθεί έντονα στη μνήμη του κ. Κοντονάτσιου ήταν και το εξής: «Πολλές φορές κάναμε μάθημα στην ύπαιθρο. Ο λόγος; Όσο συνεχιζόταν ο Εμφύλιος, καταλάμβαναν το Γυμνάσιο, είτε ο στρατός είτε οι αντάρτες. Τύχαινε και αυτό, που μας ανάγκαζε να βγαίνουμε έξω».
Πέρα από την όξυνση, όμως, της περιόδου εκείνης, εξίσου ενδιαφέρον παρουσιάζει και η καθημερινότητα των μαθητών στις αρχές της δεκαετίας του ’50: «Θυμάμαι έντονα το γάλα σε σκόνη που μας χορηγούσαν. Μας έδιναν και ένα κίτρινο τυρί. Τα συσσίτια υπήρχαν και την εποχή που διορίστηκα κι εγώ δάσκαλος. Επίσης θυμάμαι τις ξυλόσομπες που είχαμε στο σχολείο. Άπαντες κουβαλούσαμε από ένα ξύλο κάθε μέρα. Το φέρναμε από το σπίτι. Ή ακόμη το εξαήμερο πρόγραμμα και τα απογευματινά μαθήματα που κάναμε, εκτός Τετάρτης και Σαββάτου. Επίσης, τα μαθήματα στην καθαρεύουσα, το κούρεμα με την… ψιλή, τα πηλίκια, αλλά και την αυστηρότητα των καθηγητών. Και στο Γυμνάσιο έπεφτε καρπαζιά. Όχι βέβαια όπως στο Δημοτικό, που το ξύλο ήταν κλασική… παιδαγωγική μέθοδος. Προσπαθούσαμε να είμαστε πειθαρχημένοι και υπάκουοι, γιατί με το παραμικρό έπαιρνες αποβολή για… αντιμαθητική συμπεριφορά και έτσι μειωνόταν η διαγωγή».