Τίτλους τέλους στους υπερχρεωμένους αγροτικούς συνεταιρισμούς και στην ΠΑΣΕΓΕΣ βάζει η κυβέρνηση.
Με το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, το τελικό κείμενο του οποίου παρουσιάζει σήμερα η «Οικονομία» του «Εθνους της Κυριακής», η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ανοίγει τον δρόμο για το μεγάλο ξεκαθάρισμα, επιχειρώντας να εξαλείψει όλα εκείνα τα στοιχεία που έχουν συντελέσει στην απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος και να θέσει τις βάσεις για τη μη επανάληψή τους.
Με το νομοσχέδιο μπαίνει λουκέτο στους συνεταιρισμούς που εμφανίζουν ζημίες οι οποίες υπερβαίνουν το 80% του κεφαλαίου τους και δεν διαθέτουν μελέτη βιωσιμότητας εγκεκριμένη από τον βασικό τους πιστωτή (τράπεζα), ενώ καταργείται η χρηματοδότηση συνεταιριστικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων από τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών στον ΕΛΓΑ.
Επίσης, θεσπίζεται ο έλεγχος των συνεταιρισμών σε τρία επίπεδα:
Σε επίπεδο λειτουργίας με τη δημιουργία του Εποπτικού Συμβουλίου στα όργανα διοίκησης.
Σε επίπεδο τακτικού και έκτακτου διαχειριστικού, λογιστικού και οικονομικού ελέγχου των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων των ΑΣ από διορισμένους ελεγκτές.
Σε επίπεδο κρατικής εποπτείας με τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου και του κλάδου Επιθεωρητών.
Χωρίς το νομοσχέδιο να περιέχει διατάξεις για το διάδοχο σχήμα, καθώς κρίνεται σκόπιμο αυτό να προκύψει μέσα από έναν ευρύ και σοβαρό διάλογο όλων των ενδιαφερομένων, η ΠΑΣΕΓΕΣ παύει έπειτα από 81 χρόνια να αποτελεί την εθνική και συντονιστική οργάνωση των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων της χώρας. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στο κείμενο του νομοσχεδίου, «για ένα συνεταιριστικό κίνημα που προσπαθεί να αναγεννηθεί μετά από μια περίοδο λαθών και άστοχων στρατηγικών επιλογών που το οδήγησαν στην παρακμή, μοναδική λύση είναι να επιλέξουν τα μέλη του δημοκρατικά το νέο σχήμα που θα το καθοδηγήσει και εκπροσωπήσει στη νέα του πορεία».
Υπό το βάρος άλλωστε συσσωρευμένων χρεών και της κατάργησης της χρηματοδότησης της οργάνωσης μέσω των παρακρατήσεων του ΕΛΓΑ, το μέλλον της ΠΑΣΕΓΕΣ εκ των πραγμάτων είναι πλέον αβέβαιο.
ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΡΧΗ
Στην επικίνδυνη ζώνη 4 στους 10 συνεταιρισμούς
Το σχέδιο νόμου στοχεύει στην ανασυγκρότηση και εξυγίανση των συνεταιρισμών και την ενίσχυση κάθε πρωτοβουλίας που στηρίζεται στη βάση της κοινωνικής οικονομίας και συλλογικότητας. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από ένα πλέγμα διατάξεων ευνοϊκών για τις συγχωνεύσεις, τη «διάλυση» όποιου το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων καταστεί κατώτερο από το 1/5 του συνεταιριστικού κεφαλαίου και τη μίσθωση περιουσιακών στοιχείων του ιδίου σε άλλον εάν διατελεί σε κατάσταση εκκαθάρισης. Το νομοσχέδιο αφορά άμεσα 230.000 αγρότες-μέλη και 1.000 περίπου συνεταιρισμούς, εκ των οποίων εκτιμάται ότι οι 400 που είναι υπερχρεωμένοι θα οδηγηθούν σε λουκέτο. Εμμεσα επηρεάζει πεντακόσιες χιλιάδες αγρότες και αγρότισσες που επιλέγουν να συνεργάζονται με συνεταιρισμούς, καθώς και το σύνολο των ελληνικού πληθυσμού με την ιδιότητα του καταναλωτή που επιζητά ποιοτικά προϊόντα και ευελπιστεί στο κλείσιμο της ψαλίδας των τιμών καταναλωτή.
Οι υπερχρεωμένοι συνεταιρισμοί που δεν θα έχουν την έγκριση του σχεδίου βιωσιμότητας από τις τράπεζες ή δεν θα έχουν πάρει άλλα μέτρα εξυγίανσης, δεν θα μπορούν να συνεχίζουν τη λειτουργία τους, ενώ θεσπίζονται διατάξεις για τον διαχειριστικό, λογιστικό και οικονομικό έλεγχο σε ετήσια βάση.
Επίσης, οι συνεταιρισμοί θα υποχρεούνται να υποβάλλουν επιχειρησιακό πλάνο διάρκειας τριών ετών για τη λειτουργία τους σε συγκεκριμένους τομείς παραγωγής.
Ελλειψη ρευστότητας
Τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι συνεταιρισμοί συνοψίζονται στη ζημιογόνο λειτουργία για μεγάλη χρονική περίοδο με οριακά περιθώρια απόδοσης στην έλλειψη ρευστότητας και τον υψηλό δανεισμό, στην κακή στελέχωση, την ανεπαρκή διοικητική οργάνωση με υπεράριθμο προσωπικό, την έλλειψη συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στην έλλειψη αποτελεσματικών δικτύων πώλησης και τέλος στην εξάρτηση σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα που τους απέφερε η διαχείριση των επιδοτήσεων. Εσοδα τα οποία στο άμεσο μέλλον ενδέχεται πιθανότατα να μηδενιστούν. Με το νομοσχέδιο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι χρόνιες παθήσεις επιχειρείται η αποτύπωση όλων των διατάξεων για τη λειτουργία των αγροτικών συνεταιρισμών σε ενιαία μορφή, καθώς σήμερα υπάρχει τεράστιος κατακερματισμός σε σειρά τροποποιήσεων και τροπολογιών. Υπό αυτή την έννοια η ενοποίηση της νομοθεσίας αποτελεί από μόνη της ικανό παράγοντα για άρση μιας σειράς διοικητικών παθογενειών του παρελθόντος.
Διέξοδος
Στόχος των αλλαγών είναι η αντιμετώπιση όλων εκείνων των φαινομένων που έχουν συντελέσει στην απαξίωση των συνεταιρισμών και η δημιουργία των οικονομικών προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν στους μικρούς και μεσαίους αγρότες και αγρότισσες, μέσα από υγιείς οργανώσεις παραγωγών να επιτύχουν χαμηλότερο κόστος παραγωγής και συμφέρουσες τιμές για τα προϊόντα τους, ώστε να επιβιώσουν στο σημερινό περιβάλλον της ανταγωνιστικής παγκόσμιας αγοράς.
Μάλιστα, προκειμένου να διευκολυνθεί η σύσταση νέων συνεταιρισμών απλουστεύονται οι διαδικασιες και μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των απαιτούμενων μελών σε μόλις 10 φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
Τέλος, δημιουργείται θεσμικό πλαίσιο για την αποφυγή φαινομένων κατάχρησης εξουσίας και θεσπίζονται ποινικές διατάξεις για μια σειρά από παραπτώματα.
Συγκεκριμένα προβλέπεται, φυλάκιση από 3 μήνες έως ένα έτος εάν μέλη του Δ.Σ. ή υπάλληλοι έχουν παράσχει ψευδή στοιχεία ή έχουν κάνει εικονικές εγγραφές σε βιβλία ή δεν παραδίδουν βιβλία σχετικά με την οικονομική κατάσταση του συνεταιρισμού και φυλάκιση από έναν μήνα έως ένα έτος εάν ο ελεγκτής παρέχει εν γνώσει του ψευδή στοιχεία ή αποκρύπτει ή αρνείται αληθή γεγονότα ή περιστατικά, που αφορούν στη διαχείριση ή στην οικονομική κατάσταση.
Νέο καθεστώς
Τριετές πλάνο για εγγραφή στο μητρώο
Πλέον, οι συνεταιρισμοί θα υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτηση καταχώρισης στο μητρώο. Με την αίτηση της εγγραφής τους στο μητρώο υποχρεούνται να υποβάλλουν ηλεκτρονικά στην αρμόδια αρχή: Αντίγραφο του καταστατικού τους, βεβαίωση εγγραφής τους στο βιβλίο μητρώου αγροτικών συνεταιρισμών του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, αλλά και συνοπτικό επιχειρησιακό πλάνο διάρκειας τριών ετών για τη λειτουργία τους, που περιγράφει τις δραστηριότητές τους σε συγκεκριμένους τομείς παραγωγής, τις ποσότητες που πρόκειται να διαχειριστούν, τις προγραμματισμένες δράσεις και τυχόν επενδυτικά σχέδια που προτίθενται να αναλάβουν για την υλοποίησή του.
ΜΕ ΤΖΙΡΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2 ΕΚΑΤ.
Οι επικεφαλής θα υποβάλλουν δήλωση «πόθεν έσχες»
Με τις νέες ρυθμίσεις που εισάγονται στο νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς:
Τα μέλη θα είναι υποχρεωμένα να παραδίδουν την παραγωγή τους στον συνεταιρισμό, με ποινή διαγραφής αν δεν τηρούν την υποχρέωση αυτή.
Καταργείται το ελάχιστο ποσό του συνολικού συνεταιριστικού κεφαλαίου των 10.000 ευρώ. Το ποσό θα αποφασίζουν ελεύθερα τα μέλη, με βάση τα καταστατικά τους, καταβάλλοντας με την εγγραφή το 50% της συνεταιρικής μερίδας και το υπόλοιπο εξοφλείται σε έναν χρόνο. Οι συνεταιρισμοί δεν είναι κεφαλαιουχικές επιχειρήσεις, δύναμή τους είναι τα μέλη με την παραγωγή τους.
Παρέχεται η δυνατότητα μη εκλογής εποπτικού συμβουλίου αν τα μέλη τους είναι λιγότερα από πενήντα.
Προβλέπεται η υποχρέωση των προέδρων και των γενικών διευθυντών των συνεταιρισμών που έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ να υποβάλλουν δήλωση «πόθεν έσχες».
Τα μέλη των δύο συμβουλίων μπορούν να εκλεγούν μόνο για δύο συνεχόμενες θητείες. Αυτό αποσκοπεί στην αποτροπή καθεστωτικών φαινομένων.
Γένους θηλυκού
Με το νομοσχέδιο ενσωματώνεται για πρώτη φορά η έννοια των γυναικείων συνεταιριστικών οργανώσεων στις διατάξεις του εθνικού δικαίου. Σκοπός είναι η ενδυνάμωση και η αναβάθμιση του οικονομικού ρόλου της γυναίκας αγρότισσας μέσω της συνεταιριστικής ιδέας.
Για τη σύσταση γυναικείων συνεταιρισμών απαιτείται ελάχιστος αριθμός τριών ιδρυτικών μελών. Αν τα μέλη είναι λιγότερα από δέκα, δεν απαιτείται η εκλογή διοικητικού συμβουλίου. Παράλληλα, με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του κατά περίπτωση συναρμόδιου υπουργού θα εξειδικεύονται συγκεκριμένα μέτρα ανάπτυξης και εφαρμογής θετικών δράσεων για τους γυναικείους συνεταιρισμούς, όπως δράσεις πληροφόρησης, δικτύωσης, προβολής και ανταλλαγής τεχνογνωσίας και πρακτικών, με σκοπό τη στήριξη της συμμετοχής και της απασχόλησης των γυναικών και την ενίσχυση της οικονομικής τους αυτοτέλειας στην αγροτική παραγωγή. Τέλος, δημιουργείται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «Ταμείο αγροτικής συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης».
Σκοπός είναι η χρηματοδότηση, ο συντονισμός και η παρακολούθηση εφαρμογής επιμορφωτικών προγραμμάτων συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το Ταμείο εκπαίδευσης θα επαναφέρει κάτι που έλειπε εδώ και πολλά χρόνια: την συνεταιριστική κατάρτιση και εκπαίδευση.
Πηγή www.ethnos.gr