Ο Βάιος Κουτριντζές γεννήθηκε στην Ξυνόβρυση Μαγνησίας. Τις εγκύκλιες γνώσεις απέκτησε στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού του και στα Γυμνάσια Αργαλαστής – Α’ Αρρένων Βόλου. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Α.Π.Θ. Άσκησε το επάγγελμα στον ιδιωτικό τομέα – διατηρώντας τεχνικό γραφείο στον Βόλο κι αργότερα στη Λάρισα – και στον δημόσιο τομέα, στα υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και ΕΣΔΑ, όπου έφτασε ώς τον βαθμό του διευθυντή. Το καλοκαίρι του 2020 δημοσίευσε στη «Θεσσαλία» τη μελέτη «Λογοτέχνες και συγγραφείς στο Νότιο Πήλιο». Συνεργάζεται με τη λαρισινή εφημερίδα «Larissanet» και το λογοτεχνικό διαδικτυακό περιοδικό «Fractal». Ζει και δραστηριοποιείται στη Λάρισα από το 1985. Έχει γράψει τα βιβλία «Γυμνό σχέδιο», μυθιστόρημα, Θράκα 2016 (εξαντλημένο-θα επανεκδοθεί από τις εκδ. Ενύπνιο), «Ο τελευταίος αριθμός», μυθιστόρημα, Θράκα 2017, «Γεωμετρική σχέση», μυθιστόρημα, Θράκα 2019, «Ο κύκλος των κόμιξ», δοκίμιο εκτός εμπορίου 2019. Το νέο του βιβλίο με τίτλο «Η γυναίκα του συγγραφέα», Ενύπνιο 2021, είναι ένα μυθιστόρημα με επίκεντρο τις σχέσεις των δύο φύλων και η αφορμή για τη συζήτησή μας.
Συνέντευξη ΛΟΪΖΟΣ ΑΣΒΕΣΤΑΣ
Πείτε μας δύο λόγια για το νέο σας βιβλίο.
Η γυναίκα του συγγραφέα είναι το τέταρτο, με χρονολογική σειρά, μυθιστόρημά μου, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Ενύπνιο», στην Αθήνα. Συνοπτικά, η υπόθεση έχει ως εξής: Ο συγγραφέας – ενδοκειμενικός – Άγης Κ., ο ήρωας του έργου, αποκλείεται στα χιόνια, σ’ ένα χωριουδάκι στο Νότιο Πήλιο, το «Κοκάλιο», όπου τον φιλοξενεί ο «τρελός του χωριού», που τα ’χει τετρακόσια, όπως πολύ γρήγορα αντιλαμβάνεται ο συγγραφέας. Εκεί που ο χρόνος κυλάει αργά, ένα βράδυ, λίγο πριν τον πάρει ο ύπνος, παρατηρώντας τις φλόγες στο τζάκι να γλείφουν τα κούτσουρα, αναθυμάται τα περασμένα και αναρωτιέται ποιαν απ’ όλες τις γυναίκες που γνωρίζει θα επιλέξει, τελικά, για σύζυγό του. Το πρωί, ζητάει τη γνώμη του «τρελού» πάνω σ’ αυτό το ερώτημα και ο σαλο-Κωνσταντής, όπως τον αποκαλούν οι συγχωριανοί του, αφού ακούει προσεκτικά όλες τις ιστορίες, δίνει τις περισσότερες πιθανότητες σε κείνη που έχει κατά νου και ο συγγραφέας. Θα συμβεί όμως έτσι, δεδομένου ότι στη ζωή του Άγη έχει εισβάλει, απ’ την πρώτη, κιόλα, ημέρα της απομόνωσής του, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, και μία παράξενη, πανώρια κοπέλα, όταν μάλιστα, αργότερα, θα του αποκαλύψει ότι είναι ερωτευμένη μαζί του από τότε που ήταν παιδί;
Η γυναίκα του συγγραφέα είναι ένα μυθιστόρημα με επίκεντρο τις σχέσεις των δύο φύλων από την παιδική ηλικία μέχρι τα πρώτα χρόνια της συμβίωσης ως ανδρόγυνου, ιδωμένων τόσο από την πλευρά του άντρα, όσο και της γυναίκας. Κύριο χαρακτηριστικό του ύφους γραφής η ανάμειξη τριών στοιχείων: Ερωτισμός, μυστήριο και φαντασία. Το μυστήριο διαπνέει πολλά περιστατικά της μυθιστορίας, κυρίως, όμως, αφορά στο ζήτημα της ταυτότητας της «γυναίκας του συγγραφέα» που έδωσε τον τίτλο του βιβλίου. Η φαντασία παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ιχνηλάτηση που οδηγεί στην αποκάλυψη του προσώπου της «γυναίκας του συγγραφέα», η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, διεκδικεί δυναμικά μια θέση ανάμεσα στο ζευγάρι, ακόμη και στο συζυγικό κρεβάτι.
Σε άλλο ένα βιβλίο χρησιμοποιείτε ως τόπο της ιστορίας σας το Νότιο Πήλιο. Γιατί αυτό;
Πράγματι, στο δεύτερο βιβλίο μου, «Ο τελευταίος αριθμός», το μεγαλύτερο μέρος της υπόθεσης διαδραματίζεται στο Νότιο Πήλιο. Στο νέο μου βιβλίο, επίσης, συμβαίνει το ίδιο. Ο ήρωας και δύο από τις ηρωίδες γεννήθηκαν και έζησαν τα παιδικά τους χρόνια στο «Κοτρώνι», ενώ πολλά επεισόδια εκτυλίσσονται στα χωριά και στις παραλίες των ανατολικών πλαγιών του βουνού. Το Νότιο Πήλιο, ωστόσο, δεν είναι τόπος καταγωγής του συγγραφέα-ήρωα του βιβλίου μόνο, αλλά και δικός μου. Γιατί όμως επανέρχομαι στα ίδια μέρη; Μία πρώτη απάντηση είναι η ακόλουθη: πάντα εκτιμούσα και εκτιμώ τους συγγραφείς που τοποθετούν τη δράση των ηρώων τους στον αυτό χώρο, φανταστικό ή πραγματικό, όπως επί παραδείγματι ο Γ.Γ. Μάρκες (μυθικό χωριό Μακόντο), ο Α. Παπαδιαμάντης (Σκιάθος), ο Γ. Σκαρίμπας (Χαλκίδα), κ.ά. Τηρώντας, αναλογικά, αυτήν την αρχή, χρησιμοποιώ ως φυσικό σκηνικό ανάπτυξης των ιστοριών μου την περιοχή του Νότιου Πηλίου, με τις ανεπανάληπτες φυσικές ομορφιές. Ο πραγματικός λόγος, ένεκα του οποίου τα τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας μου με ελκύουν συγγραφικά και ορίζουν, εν μέρει, το λογοτεχνικό μου σύμπαν, έχει άμεση σχέση με το μυστήριο που περιβάλλει τη «γυναίκα του συγγραφέα», και γι’ αυτό θεωρώ σκόπιμο να μην τον αποκαλύψω και ν’ αφήσω αυτή τη χαρά στον αναγνώστη/στρια.
Πώς προέκυψε ο τίτλος;
Ανέκαθεν με γοήτευε η υποψία ότι οι άντρες συγγραφείς δένονται συναισθηματικά με τις χάρτινες ηρωίδες τους, μέχρι του σημείου να τις ερωτεύονται και να τις προσδίδουν χαρακτηριστικά και συμπεριφορές που θα επιθυμούσαν να διαθέτει η γυναίκα των ονείρων τους. Ποια όμως απ’ όλες αυτές είναι εκείνη που θα κερδίσει την καρδιά του συγγραφέα, ώστε να την επιλέξει για σύντροφο της ζωής του; Ο τίτλος του βιβλίου, σε πρώτη ανάγνωση, αφορά ακριβώς την τυχερή γυναίκα που έχει τα φόντα να γίνει το έτερον ήμισυ του συγγραφέα. Ωστόσο, όσο προχωρά η διήγηση, ο αναγνώστης/στρια αντιλαμβάνεται πως το πράγμα δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται, διότι ακόμη και μετά τον γάμο υπάρχει μια θηλυκή ύπαρξη που διεκδικεί δυναμικά μια θέση ανάμεσα στο ζευγάρι, την οποία, παραδόξως, αποδέχεται η νόμιμη σύζυγος. Αυτή είναι η «γυναίκα του συγγραφέα» που υποδηλώνει ο τίτλος. Είναι η γυναίκα – σύμβολο, που παρουσιάζεται με διαφορετική μορφή σε κάθε συγγραφέα.
Ποιο το μήνυμα που μπορεί να πάρει ο αναγνώστης διαβάζοντας το βιβλίο; Ποια συναισθήματα του προκαλεί;
Το κείμενο είναι έντονα φορτισμένο και προκαλεί συναισθήματα ευρέως φάσματος (ευτυχία-δυστυχία, χαρά-λύπη), τα οποία διοχετεύονται με πρόσφορο τρόπο, μέσω της διήγησης, στον αναγνώστη/στρια. Εν πρώτοις, η περιγραφή των σχέσεων του Άγη Κ. με κοπέλες διαφορετικών ιδιοσυγκρασιών, κάτι που έγινε εσκεμμένα, θα πλημμυρίσουν τον αναγνώστη/στρια με δυνατά και αγνά ερωτικά συναισθήματα, με επιδιωκόμενο σκοπό κάποιες συμπεριφορές να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής και, ενδεχομένως, παραδείγματα προς μίμηση. Η ερωτική διαδρομή του Άγη Κ. διαγράφεται πάνω στον καμβά μιας ολόκληρης εποχής, στο δεύτερο ήμισυ του εικοστού αιώνα. Η διαμονή του στο χωριό, οι παιδικοί έρωτες, οι σπουδές στην πόλη, η απριλιανή δικτατορία, ο αγώνας για την επαγγελματική αποκατάσταση στα χρόνια της μεταπολίτευσης, είναι μερικές καταστάσεις που ζει ο ήρωας, οι οποίες συμπεριλήφθηκαν για να συγκινήσουν τον αναγνώστη/στρια που θα πληροφορηθεί για έναν τρόπο ζωής τελείως διαφορετικό από το σημερινό, τότε που η ζωντανή επικοινωνία των ανθρώπων έπαιζε βασικό ρόλο στη σύναψη σχέσεων, εν αντιθέσει με τη σημερινή εικονική πραγματικότητα και τις επικίνδυνες, άυλες γνωριμίες. Εύκολα, επίσης, επισημαίνονται αρετές, όπως η χωριάτικη φιλοξενία, η γυναικεία φιλία, η παροχή βοήθειας σε κάποιον που την έχει ανάγκη, ο σπαραξικάρδιος σπαραγμός για ένα αγαπημένο πρόσωπο που χάθηκε οριστικά κ.ά., αλλά και ελαττώματα, όπως η ζήλεια, η αχαριστία, ο εμπαιγμός, κ.λπ..
Πώς πέρασε ο Βάιος Κουτριντζές τον εγκλεισμό και την καραντίνα; Βοήθησε στο γράψιμο η όλη κατάσταση;
Μου έλειψε η κοινωνική ζωή, όπως σε όλους, φαντάζομαι. Όμως αυτή η στέρηση δε μου δημιούργησε κάποιο καταθλιπτικό σύνδρομο, διότι η συγγραφή ήταν μια ανακουφιστική διέξοδος στην πλήξη, μια ασπίδα στην απειλή της ζοφερότητας. Υπήρξαν ημέρες που εργαζόμουν πάνω από δώδεκα ώρες. Η γυναίκα του συγγραφέα απέκτησε την οριστική της μορφή μέσα σ’ αυτήν τη χρονική περίοδο. Συγχρόνως, βρήκα χρόνο ν’ ασχοληθώ με τη μελέτη μου «Λαρισαίοι Συγγραφείς», που κι αυτή έπεσε θύμα του εγκλεισμού, λόγω του ότι έκλεισε η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας, όπου συνέλεγα στοιχεία.
Γράφετε κάτι καινούργιο;
Ετοιμάζω δύο ενδιαφέροντα βιβλία διηγημάτων, το ένα με λαρισινές ιστορίες και το δεύτερο με διηγήματα που η πλοκή των περισσότερων ξεδιπλώνεται, και πάλι, στο Νότιο Πήλιο.