Η Τζένη Κουτσοδημητροπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μελβούρνη της Αυστραλίας. Στην εφηβεία μετακόμισε στην Ελλάδα. Σήμερα ζει στην Αθήνα με τον σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά.
Είναι καθηγήτρια Αγγλικών και παράλληλα ασχολείται με τη διδασκαλία στο διαδίκτυο, σε μαθητές από όλο τον κόσμο (Οnline Τeaching). Διατηρεί τη δική της στήλη «Στάση… δημοτικό!», στο ένθετο της ηλεκτρονικής εφημερίδας Η Φωνή της Κω – Kosvoice.gr, όπου και παρουσιάζει παιδικά βιβλία. Κάθε μήνα επίσης παρουσιάζει παιδικά βιβλία στην ομογενειακή εφημερίδα Ελληνική Γνώμη – Elliniki Gnomi online, Berlin DE. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορούν τα βιβλία της: Ζητείται ιππότης!, Η Μεγάλη των Τεράτων Σχολή, Στον πλανήτη Κόκκινο μια φορά και Ο Φάνης ο φαρσέρ και Η Μάγισσα Λουίζα με τις 32 γάτες.
Από την Ελληνοεκδοτική κυκλοφορούν μεταξύ άλλων και τα βιβλία της Μια ομάδα για τη Σόφη, Έτσι είναι οι φίλοι και το Ημερολόγιο ενός Εξερευνητή στην Παγωμένη Γη #1 .
Το δεύτερο ημερολόγιο του εξερευνητή στην παγωμένη γη, η συνέχεια του πρώτου, ένα βιβλίο με πολλά οικολογικά μηνύματα είναι η αφορμή της συζήτησής μας.
Συνέντευξη Χαριτίνη Μαλισσόβα
Το 2ο μέρος του Ημερολογίου ενός Εξερευνητή στην παγωμένη γη, είναι ένα βιβλίο σας με έντονους οικολογικούς προβληματισμούς και περιβαλλοντικά μηνύματα. Θέλετε να μας αποκαλύψετε κάποια στοιχεία;
Το «Ημερολόγιο ενός εξερευνητή #2: Στην παγωμένη γη» είναι το δεύτερο βιβλίο της σειράς.
Σε αυτό το βιβλίο ο εξερευνητής βρίσκεται στη μακρινή Γροιλανδία. Σε αυτή την παγωμένη γη θα γνωρίσει τους Ινουίτ, θα έχει την ευκαιρία να γευτεί τα παραδοσιακά τους φαγητά, να πάει για κυνήγι και να κάνει νέους φίλους. Όμως, πολύ σύντομα, ένα παγόβουνο γίγας απειλεί το χωριό Κανγκέκ και ο εξερευνητής μαζί με μια ομάδα ακτιβιστών ετοιμάζονται να σταματήσουν μια εξόρυξη πετρελαίου.
Δύο παιδιά, ο Άρης και η Λίνα, προσπαθούν να συλλέξουν πληροφορίες ώστε να μάθουν τι έχει απογίνει ο εξερευνητής. Λείπει ακόμα σε ταξίδι; Απειλείται η ζωή του; Και αν ναι, από ποιους;
Τα παιδιά διαβάζουν ξανά και ξανά το 2ο ημερολόγιο του εξερευνητή μήπως και ρίξουν φως στο μυστήριο.
Διαβάζοντας το βιβλίο στην τάξη διαπιστώνω ότι έχει στοιχεία που αφυπνίζουν την οικολογική συνείδηση των παιδιών. Πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουν τα παιδιά τις υποχρεώσεις τους απέναντι στον πλανήτη που κατοικούμε;
Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Τα παιδιά είναι το μέλλον και χωρίς ενημέρωση το μέλλον (τους) θα γίνει πιο δύσκολο και δύσβατο. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει κάποια πρόοδο σε αυτή την κατεύθυνση. Βέβαια, παρόλο που τα σημερινά παιδιά ενημερώνονται για όσα συμβαίνουν στον πλανήτη μας, η κινητοποίηση στο θέμα του περιβάλλοντος δεν είναι ικανοποιητική. Γιατί το πρόβλημα της ενημέρωσης είναι γενικότερο και δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Αν εμείς οι ίδιοι δεν φροντίζουμε το περιβάλλον που ζούμε, πώς θα απαιτήσουμε από τα παιδιά μας να το κάνουν; Όσο πείθουν οι πράξεις δεν πείθει τίποτα άλλο. Πρέπει να καταλάβουμε πρώτα απ’ όλα πως ο πλανήτης μας είναι δανεικός και δεν μας ανήκει. Και όταν έρθει η στιγμή να τον παραδώσουμε στην επόμενη γενιά, θα πρέπει να είναι σε θέση να τους προσφέρει μια ισορροπημένη υγιή ζωή.
Μια και το βιβλίο σας έχει θέματα οικολογικής φύσης, πώς κρίνετε το φαινόμενο Γκρέτα Τούνμπεργκ;
Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι πολλές φορές τα πράγματα δεν είναι πάντα αυτό που φαίνονται. Σίγουρα οποιαδήποτε κινητοποίηση που έχει ως σκοπό τη «διάσωση» του πλανήτη μας, είναι επιθυμητή και αναγκαία. Προϋπόθεση στήριξης όμως οιασδήποτε κινητοποίησης, είναι η διαπίστωση αγαθών κινήτρων, ή για να το πω πιο απλά, η διαπίστωση ότι τα πράγματα είναι όπως φαίνονται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως, όπως και σε κάποιες ανάλογες, οι κινητοποιήσεις συνδυάζονται άμεσα ή έμμεσα με προώθηση συγκεκριμένων τεχνικών προτάσεων (π.χ. εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα βουνά κ.λπ.). Εξειδικευμένοι όμως τεχνοκράτες και επιστήμονες (Μηχανολόγοι – Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί κ.λπ.), έχουν αντιδράσει, αντιπαραθέτοντας επιχειρήματα και τεχνικά στοιχεία για το κλίμα, τις αιτίες μεταβολής του και τις γνωστές προτεινόμενες λύσεις (βλ. παραπάνω) καταλήγοντας ότι όχι μόνο η αντιμετώπιση του θέματος δεν είναι η πρέπουσα από τεχνικής πλευράς, αλλά και ότι υπάρχει εκμετάλλευσή του από κέντρα, των οποίων οι στόχοι καμία σχέση δεν έχουν με τη διάσωση του περιβάλλοντος… Οπότε θα μου επιτρέψετε να διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για το «φαινόμενο Γκρέτα Τούνμπεργκ».
Έχετε γράψει πάνω από δέκα παιδικά βιβλία. Τι είναι αυτό που σας ελκύει στη συγγραφή τους;
Η συγγραφή ήταν ανέκαθεν μια εσωτερική ανάγκη, ένας τρόπος έκφρασης και η παιδική λογοτεχνία η μεγάλη μου αγάπη. Ίσως να συνέβαλε το γεγονός ότι πάντα είχα την ευτυχία να περιβάλλομαι από παιδιά: Από τη μία οι κόρες μου και από την άλλη οι μαθητές μου, που και αυτά παιδιά μου τα θεωρώ. Η επιλογή μου δεν θα μπορούσε να ήταν άλλη από τον μαγικό κόσμο του παιδιού. Τι να πρωτοαναφέρω: Την αθωότητα, τη φαντασία, τον αυθορμητισμό τους; Τα γέλια, τις εκρήξεις, τα αληθινά τους συναισθήματα; Αυτός ο μοναδικός κόσμος είναι που με εμπνέει και με ωθεί στη συγγραφή παιδικών βιβλίων.
Γίνεται λόγος τον τελευταίο καιρό για υπερπληθώρα παιδικών βιβλίων που δεν πληρούν τις προδιαγραφές του καλού βιβλίου. Θέλετε να πείτε τη δική σας άποψη;
Αυτό ισχύει. Τα τελευταία χρόνια βγαίνουν πολλά βιβλία, περισσότερα από όσα αντέχει η ελληνική αγορά. Σε αυτήν την πληθώρα βιβλίων υπάρχουν και τα «κακά» βιβλία που δεν πληρούν τις αναγκαίες προδιαγραφές, που δεν έχουν την αισθητική που απαιτείται για ένα λογοτεχνικό κείμενο. Έτσι, βρίσκονται όλα μαζί σε ένα καλάθι ανακατεμένα και άντε κάποιος να τα ξεχωρίσει. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, ειδικά στην εποχή μας όπου ο χρόνος που διαθέτει ένας γονέας, εκπαιδευτικός κ.λπ. για να επιλέξει ένα βιβλίο είναι περιορισμένος. Εύκολα, λοιπόν, μπορεί να πέσει στην παγίδα και να πάρει βιβλία χωρίς να τα εξετάσει εξονυχιστικά.
Ποια στοιχεία είναι αυτά που πρέπει να έχει ένα παιδικό βιβλίο ώστε να αξίζει να διαβαστεί από τα παιδιά;
Ένα καλό βιβλίο είναι αυτό που καταφέρνει να διεγείρει τη φαντασία του παιδιού, με καθαρό λόγο και εικόνες. Είναι ένα βιβλίο που πετυχαίνει τον στόχο του. Είτε αυτό είναι να ψυχαγωγήσει, να προβληματίσει, είτε είναι να επιμορφώσει. Ένα καλό παιδικό βιβλίο βοηθάει το παιδί να γνωρίσει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του, να αναπτύξει τη θετική πλευρά της προσωπικότητάς του και βέβαια, την κοινωνική συνείδηση και τις κοινωνικές ευαισθησίες του.
Το σημερινό σχολείο θεωρείτε ότι έχει κάνει μεγάλη πρόοδο ως προς την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας;
Βλέπουμε όλο και συχνότερα εκπαιδευτικούς με μεράκι και όραμα για μια καλύτερη εκπαίδευση. Σε αυτό το όραμα κυρίαρχο ρόλο παίζει το βιβλίο. Ειδικά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση γίνονται φιλότιμες προσπάθειες και δράσεις με αφορμή το βιβλίο. Ευτυχώς υπάρχουν αυτοί οι εκπαιδευτικοί που σαν ένα τεράστιο κύμα παρασέρνουν και τους λιγότερο δραστήριους.
Τα παιδιά ρωτούν αν θα υπάρχει και τρίτη συνέχεια του Ημερολογίου ενός εξερευνητή…
Φυσικά. Σαν ανήσυχο πνεύμα που είναι ο εξερευνητής, δεν θα μπορούσε να σταματήσει στο 2ο βιβλίο. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα κυκλοφορήσει το 2020.
Ποια αξία θεωρείτε υπέρτατη;
Την ειλικρίνεια. Πιστεύω πως κάθε άνθρωπος μπορεί να αντιμετωπίσει τα πάντα αρκεί να ξέρει τι είναι αυτό που πρέπει να αντιμετωπίσει.
Γράφετε κάτι καινούργιο;
Πέρα από το βιβλίο του Εξερευνητή #3, υπάρχει ακόμα μία ιστορία που τριβελίζει ανυπόμονα το μυαλό μου.