Η συζήτηση με δύο γνωστούς ερευνητές δημοσιογράφους, τον Βούλγαρο Ντίμιταρ Στογιάνοφ και τον Ρουμάνο Ατίλα Μπίρο, που ερευνούν υποθέσεις ενδεχόμενης απάτης σχετικά με την διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, με την εμπλοκή επιχειρηματιών και πολιτικών ήταν η τελευταία εκπομπή της Βικτόρια Μαρίνοβα σε τηλεοπτικό δίκτυο στην πόλη Ρούσε της βόρειας Βουλγαρίας, σημαντικού λιμανιού στον Δούναβη στα σύνορα με την Ρουμανία. Η μόλις 30 ετών δημοσιογράφος βρέθηκε νεκρή λίγα 24ωρα μετά από μια άγρια δολοφονία που προκάλεσε αποτροπιασμό κι οργή σ’ όλη την Ευρώπη.
Η αλήθεια είναι ότι στην κατάταξη της οργάνωσης για το επίπεδο της ελευθερίας του Τύπου, η Βουλγαρία βρίσκεται στην 111η θέση μεταξύ 180 χωρών, η χειρότερη με απόσταση στην Ευρώπη, ενώ η χώρα καταγγέλλεται συστηματικά για ένα διεφθαρμένο περιβάλλον Τύπου που πλήττει την ελευθερία της ενημέρωσης.
Δυστυχώς, όμως, δεν είναι η μοναδική χώρα που αυτό το επάγγελμα αποδεικνύεται θανάσιμα επικίνδυνο. Η Γηραιά ΄Ηπειρος μπορεί να … υπερηφανευθεί ότι σε λιγότερο από 12 μήνες άλλοι δυο συνάδελφοί της έχασαν τη ζωή τους. Τον Φεβρουάριο του 2018 ο Σλοβάκος δημοσιογράφος, Γιαν Κούσιακ κι η φίλη του, Μαρτίνα Κουσνιρόβα, βρέθηκαν νεκροί σε ένα χωριό 65 χλμ. μακριά από την Μπρατισλάβα. Είχε προηγηθεί η δολοφονία της, γνωστής για τις έρευνές της πάνω στη διαφθορά πολιτικών προσώπων, Μαλτέζας Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια.
Η έκρηξη που έκανε την «ενοχλητική» Καρουάνα Γκαλιζία να σωπάσει
Ο λόγος για μια από τις πιο γνωστές μπλόγκερ της Μάλτας καθώς αποκάλυπτε υποθέσεις διαφθοράς. Είχε εργαστεί πάνω στα Panama Papers, μέσα από τα οποία αποκάλυψε ύποπτες δοσοληψίες μαλτέζων πολιτικών. Το Politico είχε συμπεριλάβει την δημοσιογράφο στις «28 προσωπικότητες που δονούν την Ευρώπη», χαρακτηρίζοντάς την «ένα WikiLeaks από μόνη της και σταυροφόρο κατά της αδιαφάνειας και της διαφθοράς στη Μάλτα».
Γύρω στις 15.00 της Δευτέρας 16 Οκτωβρίου σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη στο αυτοκίνητο που οδηγούσε η Καρουάνα Γκαλιζία. Το όχημα τυλίχθηκε στις φλόγες και εκτινάχθηκε σε χωράφι, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή της η 53χρονη γυναίκα. Στις αρχές Ιουνίου το Εργατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Τζόζεφ Μουσκάτ κέρδισε με άνεση τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που προκηρύχθηκαν μετά την αποκάλυψη μιας σειράς σκανδάλων στα οποία εμπλέκονταν στενοί συνεργάτες και συγγενείς του πρωθυπουργού. Στις αποκαλύψεις αυτές έπαιξε κεντρικό ρόλο η Καρουάνα Γκαλιζία, η οποία είχε καταγγείλει ότι ο πρωθυπουργός Τζόζεφ Μουσκάτ και η σύζυγός του είχαν χρησιμοποιήσει μια offshore για να αποκρύψουν χρήματα που έλαβαν από τον ηγέτη του Αζερμπαϊτζάν. Η τηλεόραση της Μάλτας είχε μεταδώσει τότε ακόμη την πληροφορία ότι δύο εβδομάδες πριν δολοφονηθεί η δημοσιογράφος είχε καταγγείλει στην αστυνομία ότι την απειλούν.
Νεκρός με δυο σφαίρες ο, γνωστός για τις έρευνές του πάνω σε υποθέσεις φοροδιαφυγής και διαφθοράς, Γιαν Κούσιακ
Τέσσερις μήνες αργότερα, ο Γιαν Κούσιακ θα πέσει νεκρός με δύο σφαίρες στο στήθος, ενώ η Κουσνιρόβα με μία σφαίρα στο κεφάλι. Στο σπίτι δεν υπήρχαν ίχνη ληστείας. Σύμφωνα με την Αστυνομία, το σκηνικό παρέπεμπε σε επαγγελματίες εκτελεστές. Ο 27χρονος δημοσιογράφος ήταν γνωστός για τις έρευνές του πάνω σε υποθέσεις φοροδιαφυγής και διαφθοράς, δουλεύοντας πολύ συχνά με συναδέλφους του στην Τσεχία, την Ιταλία και τα Βαλκάνια. Στη Σλοβακία ήταν η πρώτη φορά που συνέβαινε ένα τέτοιο διπλό έγκλημα. Αποτέλεσμα, να πραγματοποιηθούν μικρές συγκεντρώσεις, ενώ με το σκεπτικό ότι νιώθει βαριά την ευθύνη καθώς ένας δημοσιογράφος δολοφονήθηκε στη διάρκεια της δικής του θητείας, ο υπουργός Πολιτισμού Μάρεκ Μαντάριτς παραιτήθηκε.
Σε σοκ οι συνάδελφοι της Μαρίνοβα στη Βουλγαρία
Συγκλονισμένοι από την δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα, πλήθος δημοσιογράφων έγραψαν μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπενθυμίζοντας ότι είναι η τρίτη δημοσιογράφος που ασχολείται με υποθέσεις διαφθοράς που δολοφονείται στην Ευρώπη σε διάστημα ενός χρόνου. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα κάλεσαν τις βουλγαρικές αρχές «να ρίξουν φως σε αυτήν την αποτρόπαιη ενέργεια», ζητώντας να τεθούν υπό προστασία οι συνάδελφοι της Βικτόρια Μαρίνοβα. Το ίδιο αίτημα διατυπώθηκε από την ερευνητική ιστοσελίδα Bivol.bg, του Ντίμιταρ Στογιάνοφ, του δημοσιογράφου που παρουσιάσθηκε στην εκπομπή της.
«Είμαστε σε σοκ. Ποτέ δεν έχουμε λάβει απειλή υπό οποιαδήποτε μορφή», δήλωσε στο AFP δημοσιογράφος του TVN Ruse, συνεργάτης του θύματος, που δεν θέλησε να κατονομασθεί. Πρόσθεσε ότι οι συνάδελφοί του και ο ίδιος φοβούνται πλέον για την ασφάλειά τους. Περιέγραψε την Βικτόρια Μαρίνοβα ως μία δημοσιογράφο «πειθαρχημένη, φιλόδοξη, που έφθανε μέχρι το τέλος και διακρινόταν από μεγάλο αίσθημα δικαίου». Είχε δώσει τον λόγο σε ανθρώπους που υπέφεραν, που αντιμετώπιζαν προβλήματα συζυγικής βίας, αλκοολισμού, αναπηρίας.
Αστυνομικές πηγές επέμειναν να δηλώνουν αμφιβολία για την σχέση της δολοφονίας με το επάγγελμα του θύματος. «Το κινητό της, τα κλειδιά του αυτοκινήτου της, τα γυαλιά της και ένα μέρος του ρούχων της εξαφανίσθηκαν», επεσήμανε η τοπική εισαγγελία. Σύμφωνα με την οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, οι βούλγαροι ερευνητές δημοσιογράφοι είναι εκτεθειμένοι «σε πολλές μορφές πίεσης και εκφοβισμού» και αντιμετωπίζουν «ολιγάρχες που ασκούν μονοπώλιο στην ενημέρωση και με αρχές που θεωρούνται ύποπτες για διαφθορά και σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα».
Η συχνότητα των περιστατικών βίας κατά των γυναικών είναι επίσης ανησυχητικό φαινόμενο στην Βουλγαρία.
Πηγή: The TOC