Του Νίκου Βισβίκη*
Ημερολογιακά η Ελλάδα βρίσκεται ήδη εντός της τουριστικής περιόδου. Λόγω των τεραστίων διαστάσεων και των αγνώστων κατευθύνσεων πολυποίκιλων επιπλοκών από τον κορωνοϊό, άπαντες οι εμπλεκόμενοι στη μεγαλύτερη βιομηχανία στη χώρα καταθέτουν προτάσεις, σχέδια, προγράμματα κ.λπ. για να σωθεί η σεζόν.
Ο αρμόδιος υπουργός Τουρισμού κ. Θεοχάρης, έθεσε όλο το γενικό πλαίσιο με άξονες, όπως ο υγειονομικός, ο οικονομικός ή προβολή της χώρας, οι δημόσιες σχέσεις κ.τ.λ. (κυρίως με αναφορά στον εισερχόμενο τουρισμό).
Τοπικοί παράγοντες του τουρισμού στις τουριστικές περιοχές, αναφέρονται επίσης στον εισερχόμενο τουρισμό.
Ωστόσο, ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών (π.χ. Γαλλία, Ιταλία), προτρέπουν τους πολίτες τους να μη βγουν από τη χώρα τους.
Ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παλινδρομούν με δηλώσεις αντιφάσκουσες (κατά το αρχαίο «ήξεις, αφήξεις, ουκ εν πολέμω θνήξεις»…! Μήπως έχει συνάφεια με τον κορωνοϊό;).
Αρμόδιοι επιστήμονες επίσης, προτείνουν παράταση της σεζόν (αυτή για να επιτευχθεί χρειάζονται πολλά πράγματα).
Σημειωτέον ότι ο επίτροπος της Εσωτερικής Αγοράς της Ε.Ε. κ. Τιερί Μπρετόν προανήγγειλε σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. για τον Τουρισμό τον Σεπτέμβρη ή Οκτώβρη (μάλλον αργά).
Ωστόσο, ελάχιστες βδομάδες πριν την οριστική έξοδο από την καραντίνα, άρα επί θύραις η τουριστική σεζόν, στοχευμένες προτάσεις δεν έχουν γίνει, ώστε προκαταρκτικά να ενημερωθεί ο δυνητικός Έλληνας εκδρομέας, αν μπορεί οικονομικά ή όχι. Εννοείται ότι οι κάθε είδους οικονομικές στηρίξεις των εμπλεκόμενων στον τουρισμό είναι απαραίτητες για να υφίστανται και αντίστοιχα και οι παροχές που διαθέτουν. Προϋπόθεση για τον Έλληνα τουρίστα είναι το «δει δη χρημάτων».
Επί δεκαετίες η εσωτερική αγορά αφορούσε μόνον στον κοινωνικό τουρισμό για τους μη κατέχοντες. Τώρα είμαστε σχεδόν όλοι. Τότε η επιδότηση στόχευε μόνον στα καταλύματα – ενώ τουρισμός δεν είναι μόνον αυτά.
Ο καθηγητής Οικονομικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Θεοδ. Μεταξάς ανέφερε ότι μέρος του πλήγματος του τουρισμού μπορεί να το καλύψει ο εσωτερικός τουρισμός (Ταχυδρόμος 18/4). Ο δημοσιογράφος των Νέων κ. Μανιάτης με υπότιτλο «Τονωτική ένεση», αναφέρεται στις οδικές εκδρομές με Ε.Ι.Χ. (και όχι με αεροπλάνα) εισροές των Βαλκανίων και κυρίως ότι «…η εσωτερική ζήτηση είναι μονόδρομος» (Νέα 25/4).
Είναι προφανές ότι οι επιμέρους τιμές των ανώτερων τουριστικών προϊόντων αντί να μειωθούν λόγω μείωσης της ζήτησης, πλέον πιθανόν (αν δεν ανέβουν), να μείνουν ίδιες με αυτές της προηγούμενης περιόδου. Ο λόγος: Όταν οι πληρότητες σε πλοία, λεωφορεία, καταλύματα, υποχρεωτικά θα είναι μέχρι 55%, σε σχέση με τα περσυνά κοστολόγια ανά άτομο με πληρότητες στο 70% – 80%, οι τιμές φέτος θα κατέβουν; Πιο πιθανό, να παραμείνουν οι ίδιες.
Αν όμως π.χ. τα καταλύματα γνωρίζουν έγκυρα (από τώρα) ότι πέραν των ταμειακών διευκολύνσεών τους (που θα αφορούν επιστροφές προκαταβολών, ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, ανακαινίσεις κ.λπ.), θα έχουν επιπλέον τη συμμετοχή του κράτους στην τιμή πώλησης, οπότε μάλλον θ’ αποφασίσουν έγκαιρα να δηλώσουν ενεργοί, διότι θα καταστούν φθηνότεροι.
Κίνητρα για την τουριστική επανεκκίνηση των Ελλήνων.
Ήδη με τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία – vouchers, υποβοηθιέται η επιβίωση όλων των συναφών τουριστικών επιχειρήσεων.
Όμως αν δεν βοηθηθεί και ο Έλληνας τουρίστας, θα μείνουμε με τα χρηματοδοτικά βοηθήματα, που δεν θα μπορέσουμε να τα αποπληρώσουμε.
Επανεκκίνηση δεν θα συμβεί.
Είναι αρχή της οικονομίας ότι τη δυναμική της την ορίζει η κυκλοφοριακή ταχύτητα του χρήματος και όχι η αποθησαύρισή του. Τον τουρισμό τον υπηρετούν – εκτός των χιλιάδων, κάθε μορφής καταλυμάτων – τα μεταφορικά μέσα (πλοία, αεροπλάνα, λεωφορεία – κυρίως), ταξιδιωτικά γραφεία, εστίαση (εστιατόρια κ.τ.λ.).
Τα κριτήρια: Ποιους δικαιούχους θα αφορά, με τι ποσά κ.λπ. θα τα αποφασίσει η Πολιτεία. Εύλογο είναι το ποσό του voucher να μην κατευθυνθεί μόνο στα καταλύματα. Το όποιο συνολικό ποσό επιδότησης ανά οικογένεια να διασπαρθεί με επιμέρους vouchers: Για το κατάλυμα, το πλοίο, το λεωφορείο, το εστιατόριο και το ταξιδιωτικό γραφείο (δηλ. ό,τι επιλέξει ο ταξιδιώτης).
Τα τουριστικά γραφεία να έχουν πλέον σημαντικό ενδιάμεσο ρόλο. Τα 1.500 ανά την Ελλάδα ταξιδιωτικά γραφεία θα κάνουν καλοκαιρινά «πακέτα» στην ενδοχώρα, με χρήση λεωφορείων, πλοίων, ξενοδοχείων, εστιατορίων. Μέσω του taxis, ο ενδιαφερόμενος δικαιούχος θα επιμερίσει, κατά το δικό του δοκούν, τα επιμέρους vouchers (συν τη δική του συμμετοχή), για όποιες επιμέρους παροχές επιλέξει.
Έτσι αντί να λειτουργούν ΚΕΠ, ΟΑΕΔ κ.τ.λ., οι ταξιδιώτες θα απευθύνονται στον νόμιμο διαμεσολαβητή (ταξιδιωτικό γραφείο), πληρώνοντας με μετρητά και vouchers.
*Ο Νίκος Βισβίκης είναι ταξιδιωτικός-ναυτικός πράκτορας, master SUNY N.Y.N.Y., πρώην μέλος Δ.Σ. HATTA, ONΠΕ, πρόεδρος Ναυτ. Πρακτ. Βόλου