Της
Μαρίας Αλμπανίδου,
νομικού MSc,
αρθρογράφου,
ποιήτριας
Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένες φίλες και αγαπημένοι φίλοι και καλή Κυριακή να έχετε και να έχουμε! Το σημερινό βιβλίο που θα σας παρουσιάσω από αυτή εδώ τη στήλη είναι τόσο μοναδικό και ξεχωριστό και απευθύνεται σε μοναδικούς, ξεχωριστούς και ευαίσθητους ανθρώπους. Ανθρώπους που δεν τα βρήκαν όλα εύκολα στη ζωή τους και περπάτησαν πολλά και δύσκολα μονοπάτια μέχρι να σταθούν κάποια στιγμή στα πόδια τους. Σ’ όλους αυτούς τους ανθρώπους είναι αφιερωμένο το σημερινό βιβλίο και άρθρο. Και δεν είναι άλλο από το βιβλίο «Η αυτοπεποίθηση που κρύβουμε μέσα μας» της Γερμανίδας συγγραφέα Stefanie Stahl, των εξαιρετικών εκδόσεων Διόπτρα, του Νοεμβρίου του 2021. Το βιβλίο έχει πουλήσει περισσότερα από 1.000.000 αντίτυπα παγκοσμίως και έχει μείνει 151 εβδομάδες στη λίστα best sellers του περιοδικού Der Spiegel.
Για να δούμε, όμως, ποια είναι η συγγραφέας του μοναδικού αυτού βιβλίου:
Η Stefanie Stahl είναι ψυχολόγος και διατηρεί γραφείο στην πόλη Τρίερ. Ειδικεύεται στον φόβο δέσμευσης, την ενδυνάμωση της αυτοεκτίμησης και το «εσωτερικό παιδί». Έχει συγγράψει πολυάριθμα επιτυχημένα βιβλία, μεταξύ των οποίων τα Jein! (Ννν…όχι!) και Leben kann auch einfach sein! (Η ζωή μπορεί να είναι και απλή!). Καλείται συχνά από τα ΜΜΕ ως σύμβουλος σε θέματα ψυχολογικού ενδιαφέροντος. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα www.stefaniestahl.de.
Για ποια θέματα, όμως, μας μιλά αυτό το τόσο συναρπαστικό και ενδιαφέρον βιβλίο; Όπως αναφέρει κι ο τίτλος του φυσικά για την αυτοπεποίθηση που όλοι κρύβουμε μέσα μας.
Και ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Όταν ένα βρέφος έρχεται στον κόσμο, είναι απόλυτα εξαρτημένο από τη μητέρα του και, στους πρώτους μήνες της ζωής του, δεν ξέρει καν ότι η μητέρα του κι αυτό είναι δύο διαφορετικά πλάσματα. Της είναι απόλυτα παραδομένο σε ό,τι αφορά στις ανάγκες και τα συναισθήματά του. Η συναισθηματική του ζωή χωρίζεται σε συναισθήματα ευχαρίστησης και σε συναισθήματα δυσαρέσκειας. Καθήκον της μητέρας είναι να το απαλλάσσει από τα συναισθήματα της δυσαρέσκειας, όπως είναι η πείνα, η δίψα, το κρύο, η ζέστη ή οι σωματικές ενοχλήσεις και έτσι να μειώνει το στρες του. Όταν το βρέφος εκφράζει το στρες του με φωνές, αποστολή της μητέρας είναι να το παρηγορήσει, να το ταΐσει, να το ζεστάνει, με δύο λόγια να το φροντίσει. Το παιδί, όμως, δεν έχει ανάγκη μόνο από σωματική φροντίδα, έχει και μια έμφυτη ανάγκη για κοινωνική επαφή και ανθρώπινη στοργή. Καθήκον της μητέρας είναι επομένως να προσφέρει στο βρέφος την ευεξία που δημιουργούν το ενδιαφέρον και η στοργή.
Στους επόμενους μήνες της ζωής του το παιδί μαθαίνει να ελέγχει τις κινήσεις του: Πιάνει, μπουσουλάει και γύρω στο τέλος του πρώτου χρόνου αρχίζει σιγά σιγά να περπατάει. Καθώς οι κινητικές του ικανότητες βελτιώνονται, το παιδί αναπτύσσει αυξανόμενο ενδιαφέρον για το περιβάλλον του, το οποίο θέλει να εξερευνήσει. Έτσι λοιπόν καθήκον της μητέρας δεν είναι μόνο να ικανοποιεί τις επιθυμίες του για σωματική φροντίδα, αγκαλιά και λεκτικό ενδιαφέρον, αλλά και να το αφήνει ελεύθερο όταν εκείνο επιδίδεται στις εξερευνήσεις του. Το παιδί σε τελική ανάλυση δεν θέλει μόνο φροντίδα και χάδια, αλλά έχει ανάγκη να είναι ανεξάρτητο και αυτόνομο. Μια ευαίσθητη μητέρα αναγνωρίζει πότε πρέπει να αφήσει το παιδί ελεύθερο και πότε χρειάζεται τη φροντίδα της. Όταν επομένως το παιδί νιώσει ότι η μητέρα του νοιάζεται όταν τη χρειάζεται, αλλά και ότι το αφήνει ήσυχο όταν θέλει να είναι μόνο του τότε μαθαίνει αφενός ότι μπορεί να βασίζεται στη μητέρα του και αφετέρου ότι μπορεί να επηρεάζει τις διαπροσωπικές σχέσεις και δεν είναι έρμαιό τους. Αποκτά τη βασική εμπιστοσύνη, την οποία μπορεί να φανταστεί κανείς σαν μια αίσθηση που απλώνεται σ’ όλο του το σώμα. Το παιδί αποθηκεύει στο σώμα του ότι είναι αποδεκτό και ότι το αγαπούν. Αυτή η αίσθηση διατηρείται σ’ όλη του τη ζωή σαν βασική διάθεση.
Καθοριστική σημασία έχει ότι με τη βασική εμπιστοσύνη συνδέεται η βεβαιότητα ότι μπορεί κανείς να επηρεάσει τις διαπροσωπικές σχέσεις και ότι δεν είναι αμέτοχος. Όταν η αλληλεπίδραση μεταξύ μητέρας και παιδιού είναι η σωστή, τότε το παιδί, εκτός από τη βασική εμπιστοσύνη, αναπτύσσει από το δεύτερο μισό του πρώτου έτους της ζωής του και έναν ασφαλή εσωτερικό δεσμό με τη μητέρα του. Τα παιδιά με ασφαλείς δεσμούς, και αργότερα οι ενήλικες, διακρίνονται από δύο θεμελιώδεις ιδιότητες: Έχουν αυτοπεποίθηση και είναι πρόθυμοι να εμπιστευτούν άλλους ανθρώπους. Η βασική τους στάση είναι: Είμαι οκέι – Είσαι οκέι.
Η βοήθεια για να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθησή μας, που μπορούμε να πάρουμε από το βιβλίο, αναφέρεται σε τέσσερα επίπεδα: Στο πρώτο επίπεδο το θέμα είναι να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας, στο δεύτερο να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, στο τρίτο να γίνουμε ικανοί για δράση και στο τέταρτο να διαχειριζόμαστε καλύτερα τα συναισθήματά μας.
Στο πρώτο επίπεδο σημαίνοντα ρόλο παίζει η Αυτοαποδοχή. Το πώς δηλαδή να γίνουμε φίλοι με τον εαυτό μας ή αλλιώς να βρούμε την πατρίδα μέσα μας
Στο δεύτερο επίπεδο σημαντικό ρόλο παίζει η Επικοινωνία. Εδώ θα μάθουμε το πώς να επιβαλλόμαστε με τον σωστό τρόπο στους άλλους. Ταυτόχρονα θα δούμε τα πιθανά τυφλά μας σημεία που μπορεί να υπάρχουν στον τρόπο επικοινωνίας μας, ώστε να αποκτήσουμε καλύτερη διαίσθηση για το δικό μας μερίδιο συμμετοχής που ίσως να μας δυσκολεύει σε κάποια διαπροσωπική μας σχέση.
Στο τρίτο επίπεδο θα μάθουμε για τη Δράση. Εδώ θα διαμορφώσουμε τη ζωή μας ακόμα πιο ενεργητικά και με μεγαλύτερη προσωπική ευθύνη.
Στο τέταρτο επίπεδο το θέμα είναι τελικά τα συναισθήματα. Πώς να καταλαβαίνουμε δηλαδή ακόμα καλύτερα τα συναισθήματά μας και να τα ελέγχουμε.
-Αυτοαποδοχή:
Το μήνυμα λέει: Ας αποδεχτούμε την ανασφάλειά μας! Ας πούμε στον εαυτό μας: «Ναι, έτσι είναι!». Ας σταματήσουμε επομένως να παλεύουμε με τον εαυτό μας. Μπορούμε κάλλιστα να συνεχίσουμε να είμαστε ανασφαλείς. Δεν είναι κακό να είναι κανείς ανασφαλής. Μία ανασφαλής παρουσία έχει και τη γοητεία της. Προφανώς, κάποιοι είχαν, όπως και το εσωτερικό τους παιδί, αρκετές απογοητεύσεις στα παιδικά τους χρόνια, ώστε σήμερα να είναι τόσο ανασφαλείς. Ας δείξουμε κατανόηση στον εαυτό μας.
Δεν είναι κακό να είναι κανείς ανασφαλής, κακό είναι να κοροϊδεύει τον εαυτό του και έτσι συνειδητά ή ασυνείδητα να βλάπτει και τον εαυτό του και τους άλλους. Κακό είναι να αντιμετωπίζει κανείς την ανασφάλειά του με τις λάθος μεθόδους, για παράδειγμα, υποτιμώντας τους άλλους προκειμένου να νιώσει ο ίδιος καλύτερα ή από φόβο μην κάνει λάθος να μην ξεκινάει τίποτα.
-Επικοινωνία:
Αν θέλουμε να βελτιώσουμε την αυτοπεποίθησή μας, τότε πρωταρχικός σκοπός θα πρέπει να είναι να εγκαταλείψουμε την κάλυψη που χρησιμοποιούμε και να είμαστε ειλικρινείς. Πολλοί ζουν σε μια αυταπάτη ότι η κάλυψη τους παρέχει προστασία κι ωστόσο μάλλον τους δημιουργεί προβλήματα παρά τους ωφελεί. Είναι πιθανόν να κουβαλούν από την παιδική τους ηλικία την πεποίθηση ότι πρέπει να προσαρμόζονται και να ικανοποιούν τις προσδοκίες των γονιών τους προκειμένου να τους αγαπούν και να τους αποδέχονται. Αν καταφέρουμε να μιλήσουμε ανοιχτά και ξεκάθαρα με τους άλλους ανθρώπους, τότε θα μπορέσουμε να επηρεάσουμε τη ζωή μας – και αυτό θα έχει σημαντική επίδραση στην αυτοπεποίθησή μας.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των ανασφαλών ανθρώπων είναι ότι συχνά δεν τολμούν να εκφράσουν ανοιχτά τη γνώμη τους και τα συναισθήματά τους. Ανησυχούν διαρκώς μήπως και δυσαρεστήσουν τους άλλους. Πολλοί ανασφαλείς άνθρωποι όχι μόνο δεν μιλάνε παρόλο που στην πραγματικότητα θα ήθελαν να πουν κάτι, αλλά συχνά δεν σκέφτονται καν πως θα μπορούσαν να πουν το οτιδήποτε – σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Το να αποτραβιούνται, να μην παρεμβαίνουν και να αφήνουν τους άλλους να κάνουν ό,τι θέλουν είναι για πολλούς τόσο αυτονόητο που δεν σκέφτονται καν να ανοίξουν το στόμα τους. Συχνά δεν τους περνάει καν από το νου ότι μπορούσαν να είχαν πει κάτι. Ο φόβος μπροστά στην ανωτερότητα του άλλου έχει χαραχτεί τόσο βαθιά στους ανθρώπους αυτούς, που πνίγει την παρόρμηση της αυτοϋπεράσπισης. Γι’ αυτό λοιπόν: Μιλήστε!
-Ενεργώ:
Όποιος θέλει να βελτιώσει την αυτοπεποίθησή του πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με το ερώτημα τι θα ήθελε να επιτύχει στη ζωή του, ποιοι είναι οι προσωπικοί του στόχοι, το νόημα της ζωής του, διότι μόνο το νόημα της ζωής μπορεί να διώξει τον φόβο. Αν θέλουμε να δουλέψουμε την αυτοπεποίθησή μας, τότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Τι είναι αυτό που θέλουμε να υπερασπιστούμε στη ζωή μας; Ποιοι είναι οι στόχοι μας επαγγελματικά και προσωπικά; Και πράγμα πολύ σημαντικό: Ποιες είναι οι αξίες μας;
-Συναισθήματα:
Μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει τα συναισθήματά του μόνο αν παραδεχτεί ότι υπάρχουν. Αν θέλω να διαχειρίζομαι με τρόπο πιο υγιή τα συναισθήματά μου, το πρώτο βήμα είναι να τα παραδεχτώ και το δεύτερο να αναλογιστώ γιατί αισθάνομαι έτσι. Το να μάθει να διαχειρίζεται κανείς τους φόβους του για παράδειγμα θα πει να τους αποδεχτεί. Κι αυτό σημαίνει να τους αποδεχτεί ως κομμάτι του εαυτού του. Όσο περισσότερο περιφρονεί κανείς τους φόβους του και τους αναθεματίζει μέσα του, τόσο περισσότερο θεριεύουν. Διότι μ’ αυτή την εχθρική στάση ο φόβος υποδαυλίζεται και ο άνθρωπος υποφέρει διπλά: Υπάρχει αφενός ο βασικός του φόβος, για παράδειγμα να δώσει μια διάλεξη και αφετέρου ο φόβος αυτός οξύνεται με την αντίληψη που έχει κανείς για τον εαυτό του, με το να ντρέπεται δηλαδή για τον φόβο του. Όσο παράδοξο κι ακούγεται, είναι σημαντικό να αναπτύξει κανείς μια χαλαρή σχέση με τους φόβους του. Είναι βοηθητικό να τους αποδεχτεί κανείς, να τους κοιτάξει καταπρόσωπο και κατά κάποιο τρόπο να τους προσκαλέσει να τον συνοδεύσουν. Με αυτήν την καλοπροαίρετη και φιλική στάση απέναντι στον φόβο, αντιμετωπίζει κανείς καλοπροαίρετα και φιλικά τον εαυτό του. Και ακριβώς αυτή η αυτοαποδοχή είναι η καλύτερη προϋπόθεση για να κατευνάσει κανείς τους φόβους του.
Είναι ένα βιβλίο θεραπευτικό, ένα βιβλίο λύτρωσης που στοχεύει στη λύση του προβλήματος της αυτοπεποίθησης στο εδώ και στο τώρα. Περιέχει πάρα πολλές και εξαιρετικές ασκήσεις αποστασιοποίησης όπως τις ονομάζει που στην ουσία είναι ασκήσεις με τις οποίες μπορούμε να αποβάλουμε βραχυπρόθεσμα από το μυαλό μας σκέψεις που μας βαραίνουν, ανησυχίες και φόβους. Θαυμάσιες ασκήσεις! Επίσης περιλαμβάνει εκτός των άλλων πολλά tips για να βγούμε επιτέλους απ’ αυτόν τον φαύλο κύκλο της έλλειψης αυτοπεποίθησης. Σας το συνιστώ ανεπιφύλακτα είτε έχετε πολύ ισχυρή είτε έχετε χαμηλή αυτοπεποίθηση. Γιατί εσείς με την ισχυρή θα μάθετε πολλά πράγματα για την αυτοπεποίθησή σας, εσείς με την χαμηλή, επιτέλους θα την ενδυναμώσετε!
Ώς την επόμενη φορά, έχετε την αγάπη μου και καλή σας ανάγνωση!