του Χρήστου Τριαντόπουλου*
Η δημοκρατία μας και, ειδικότερα, η ποιότητά της δεν βρίσκεται και στα καλύτερά της. Η τελευταία δεκαετία, της έντονης οικονομικής διαταραχής και αβεβαιότητας, αποτέλεσε ευκαιρία ανάδειξης πολιτικών προσώπων, σχηματισμών και θέσεων που απέχουν από την πολιτική και δημοκρατική παράδοση του τόπου. Έτσι, η πολιτική ζωή διολισθαίνει όλο και περισσότερο σε ένα επικίνδυνο κατήφορο. Από τη μία πλευρά, είναι η συνεχής υπονόμευση των θεσμών. Από την άλλη πλευρά, είναι η κυνική μετατροπή της ακραίας προσωπικής ιδιοτέλειας σε πολιτική ιδεολογία και επιλογή. Είναι, δηλαδή, αυτή η εικόνα του πολιτικού που αλλάζει ιδεολογία και στάση μόνο και μόνο για να διατηρήσει κάποια θέση, αδιαφορώντας για τους ψηφοφόρους του και την υστεροφημία του. Συνδυαστικά, η υπονόμευση των θεσμών και η ανάδειξη της ιδιοτέλειας σε πολιτική θέση δρουν απειλητικά για τη δημοκρατία μας.
Η ποιότητα της δημοκρατίας αποτυπώνεται στο σεβασμό που δείχνει η πολιτεία τόσο στην μειοψηφία, όσο και στα μέλη μιας κοινωνίας με αναπηρία. Έτσι, ο σεβασμός απέναντι στα δικαιώματα και τις ευκαιρίες των ατόμων με αναπηρία συνιστά βασικό συστατικό της δημοκρατίας μας. Πρόκειται, φυσικά, για ένα σεβασμό που δεν πρέπει να μένει στα λόγια, αλλά οφείλει να αποτελεί οριζόντια πράξη και δράση σε κάθε διάσταση και πολιτική της πολιτείας μας. Με λίγα λόγια οφείλουμε το (θεωρητικό) σεβασμό μας για τα άτομα με αναπηρία να το μετατρέψουμε σε πράξη μέσα από την κοινωνική στόχευση για επέκταση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία παντού. Με ακόμα λιγότερα λόγια οφείλουμε να στοχεύσουμε στην προσβασιμότητα παντού.
Είναι κρίσιμο, κάποια στιγμή, να προσεγγίσουμε την αναπηρία ως τη χρυσή ευκαιρία για να εξελίξουμε την κοινωνία μας, να ενδυναμώσουμε τη δημοκρατία μας και να προοδεύσουμε ως άνθρωποι. Μια αλλαγή για να γίνουν όλα τα άτομα με αναπηρία ανάμεσα μας ορατά και ισότιμα. Μια αλλαγή για να καταφέρουμε – κάποια επόμενη στιγμή – να μην διακρίνουμε την αναπηρία μέσα στην καθημερινότητα.
Δυστυχώς, αυτές τις ημέρες γίναμε μάρτυρες μιας απαράδεκτης συμπεριφοράς και έλλειψης σεβασμού απέναντι στην αναπηρία και, ειδικότερα, σε ένα πρόσωπο που με το βίο και το έργο του πρωταγωνιστεί στο μεγάλο στόχο της κοινωνίας μας: Της προσβασιμότητας παντού. Το δυστύχημα, όμως, είναι ακόμα μεγαλύτερο διότι αυτή η απαράδεκτη συμπεριφορά αποτέλεσε – είτε άμεσα, είτε έμμεσα – αντικείμενο μικροπολιτικής σκοπιμότητας και παλαιοκομματικής αντιπαράθεσης από θεσμικούς (κυβερνητικούς) παράγοντες της πολιτείας μας.
Μία απαράδεκτη συμπεριφορά που μπορεί να περιγράφεται σε δύο λέξεις: μαύρο χθες. Το μαύρο του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας και του χλευασμού. Και το χθες της κομματικοποιημένης πολιτείας, των υπονομευμένων θεσμών και της διχασμένης κοινωνίας.
Ευτυχώς σε αυτό το μαύρο χτες έρχονται παραδείγματα ήθους, αγώνα και προόδου, όπως του Στέλιου Κυμπουρόπουλου, αλλά και άλλων πολλών φίλων με αναπηρία να δείξουν πως είναι το φωτεινό αύριο. Είναι παραδείγματα συμπολιτών που είναι απαραίτητα για να γίνουμε καλύτεροι ως κοινωνία, αλλά και να βελτιωθούμε ως δημοκρατία. Είναι παραδείγματα συμπολιτών και φίλων μας και από τη Μαγνησία που, ως Κοινότητα Διαλόγου Σύνθεσις, προβάλουμε αλλά και εντάσσουμε στις ευρύτερες δράσεις ώστε να ενδυναμωθεί το μήνυμα και η προσπάθεια για να διαμορφώσουμε ένα φωτεινό αύριο για την κοινωνία και τη δημοκρατία μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, προχωρούμε πιο εντατικά την πρωτοβουλία μας, σε συνεργασία με το Σωματείο Ιππόκαμπος και άλλους σχετικούς και ενδιαφερόμενους φορείς, «Βόλος, Πόλη Προσβάσιμη», που έχει ως στόχο να γίνει η πόλη μας η πιο προσβάσιμη πόλη στην Ελλάδα για άτομα με αναπηρία. Είναι μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε με το επιστημονικό συμπόσιο που διοργανώσαμε το Δεκέμβριο του περασμένου έτους και συνεχίζεται με συναντήσεις εργασίας στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας να διαμορφώσουμε προτάσεις προς κάθε ενδιαφερόμενο, αφενός, για να βελτιωθούν οι συνθήκες στην πόλη του Βόλου και, αφετέρου, συνεισφέρουμε στον ευρύτερο στόχο που πρέπει να έχουμε ως κοινωνία, της προσβασιμότητας παντού.
Φυσικά, είναι ένας δύσκολος στόχος. Ωστόσο, δεν είναι ένα απίθανος στόχος. Είναι ένα στοιχημα που πρέπει και μπορούμε να κερδίσουμε. Είμαι σίγουρος ότι εάν το καλοσκεφτούμε, θα καταλήξουμε πως θέλουμε μία χώρα όπου το αυτονόητο δεν θα είναι απαίτηση αλλά πραγματικότητα. Όπου ο γρήγορος θα τραβάει μπροστά και ο λιγότερο γρήγορος δεν θα μένει πίσω. Όπου το κράτος θα προωθεί και δεν θα καταπιέζει την πρόοδο. Όπου η αξιοπρέπεια θα είναι εθνική πραγματικότητα και όχι υπόσχεση. Και προς αυτές τις κατευθύνσεις, δεν έχουμε παρά να αποφασίσουμε, να επιλέξουμε και να κινηθούμε. Να κινηθούμε για να αφήσουμε πίσω μας το μαύρο χθες και να κερδίσουμε ένα φωτεινό αύριο. Και είναι κάτι που μπορούμε να πετύχουμε.
*διδάκτορα Πολιτικής Οικονομίας και προέδρου της Κοινότητας Διαλόγου Σύνθεσις