Ο ξεριζωμός του 1922 έφερε χιλιάδες Μικρασιάτες πρόσφυγες στην πόλη μας, όπου πριν από 96 χρόνια έστησαν το βιος τους από την αρχή. Στον παλιό Συνοικισμό ξεκίνησαν μία νέα ζωή, με σημείο αναφοράς τη χιλιοτραγουδισμένη γη της Ιωνίας. Το 1947 η περιοχή μετονομάστηκε σε Νέα Ιωνία, σε ανάμνηση των χαμένων πατρίδων. Εντούτοις, η οικιστική ανάπτυξη της πόλης δεν είναι το μοναδικό ζητούμενο για τη Νέα Ιωνία του σήμερα. Η ουσία των πραγμάτων κρύβεται στις αξίες που κουβάλησαν οι Μικρασιάτες κι έμειναν αναλλοίωτες στο πέρασμα ενός περίπου αιώνα.
Τη σύνδεση του παρελθόντος με τη σημερινή πόλη επιχειρεί να μας θυμίσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Γνωριμία με τη Νέα Ιωνία του χτες», το οποίο ξεκίνησε χθες στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου και θα ολοκληρωθεί την προσεχή Παρασκευή 5 Οκτωβρίου. Στον ρόλο της «οικοδέσποινας» βρίσκεται η συγγραφέας Ελένη Δικαίου, η οποία έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στη Νέα Ιωνία και με μητέρα Σμυρνιά, προσφέρθηκε να αναλάβει τις ξεναγήσεις των μαθητών από τα δημοτικά σχολεία της γενέτειράς της που θα έχουν την τύχη να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα.
Η Βολιώτισσα συγγραφέας μέσα από το οπτικοακουστικό υλικό που είναι διαθέσιμο και καλύπτει λεπτομερώς τη ζωή των προσφύγων της Ν. Ιωνίας, επιχειρεί να ενώσει τη σπουδαία κληρονομιά που κουβαλούν οι Μικρασιάτες, με το πώς διασώζεται στη σύγχρονη πραγματικότητα. Χθες, πρώτη ημέρα των ξεναγήσεων, που θα συνεχιστούν όλη την εβδομάδα που διανύουμε, η κ. Ελένη Δικαίου μίλησε για τον ιδιαίτερο ρόλο που κλήθηκε να φέρει σε πέρας. «Με τη βοήθεια διαφανειών περνάμε όλες τις χρονικές περιόδους της Ιωνίας. Ξεκινάμε από την αρχαιότητα, φτάνουμε στη Σμύρνη της ακμής, ως αντιπροσωπευτική πόλη της Μικράς Ασίας, η οποία όμως δεν ήταν μόνο η Ιωνία, αλλά και ο Πόντος και η Καππαδοκία. Και μετά, αφού καταλήγουμε στα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής, εστιάζουμε πια στη δημιουργία του Συνοικισμού στον Ξηρόκαμπο και στο πώς αυτοί οι άνθρωποι, ρακένδυτοι, δίχως να φέρουν τίποτα μαζί τους, κατάφεραν να φτιάξουν τη Νέα Ιωνία του σήμερα, μία αξιοζήλευτη πόλη. Για να καταλήξουμε, σύμφωνα και μ’ αυτό που λέει ο Σεφέρης και πιστεύουμε όλοι μας ότι «όταν λέμε Ιωνία, δεν είναι μόνο τόπος. Είναι ιδέα και τρόπος ζωής». Δηλαδή είναι η αγάπη για το ωραίο, για την προκοπή. Η εργατικότητα, η τιμιότητα, η αλληλοβοήθεια. Όλα αυτά περνούν μέσα από τις εικόνες», ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Οι δικοί μου, οι οποίοι ήταν Μικρασιάτες, μου άφησαν την εξής κληρονομιά: Μου έδωσαν τη γνώση πως ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στον άνθρωπο, το μόνο που δεν μπορεί να του πάρει κάποιος, είναι η παιδεία και η ανθρωπιά. Μ’ αυτά μπορείς να χτίσεις καινούριους κόσμους και αξίζει κιόλας. Αυτό είναι το πολύτιμο μυστικό που κληροδότησαν οι παππούδες μας σ’ εμάς κι εμείς οφείλουμε να περάσουμε στα παιδιά».
Η συγγραφέας δεν έκρυψε την ικανοποίησή της για την ανταπόκριση των παιδιών, τονίζοντας: «Παρότι έχουμε να κάνουμε με μία δύσκολη ηλικία, τα παιδιά συμμετείχαν, έκαναν πολλές ερωτήσεις και έδειχναν πως ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα πράγματα για τις ρίζες τους. Κι αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, το πώς θα παραδώσουμε στα παιδιά αυτή την κληρονομιά και θα μεταδώσουμε στη νέα γενιά τις αξίες της Μικρασίας ως ιδέα και τρόπο ζωής».