Της Λίνας Φυτιλή
Πριν από λίγες μέρες, την Τρίτη στις 24 Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην πόλη του Βόλου και συγκεκριμένα στη Μακρινίτσα, στο Artcafe, το Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ, το οποίο ήδη γίνεται, εδώ και οκτώ χρόνια στην πόλη της Λάρισας, με μεγάλη απήχηση κι επιτυχία. Ψυχή του Πανθεσσαλικού Φεστιβάλ και ένας από τους ιδρυτές του, είναι ο δραστήριος εκδότης της Θράκας, Θάνος Γώγος, που μαζί με τον ποιητή και ψυχίατρο Σωτήρη Παστάκα και τον ποιητή Αντώνη Ψάλτη, είχαν αυτή την ιδέα. Το όραμα – η ποίηση να φτάσει και στις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας, εκτός της Λάρισας – έγινε μετά από αρκετά χρόνια σκέψης, πραγματικότητα. Με τη σύμπραξη της «Μαγνήτων Κιβωτός» και την πολύτιμη βοήθεια των ανθρώπων της, μέσα σε ένα πανέμορφο περιβάλλον, οι ποιητές του Βόλου, αλλά και επιλεγμένοι ποιητές από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τη Σλοβενία (που φέτος είναι κι η τιμώμενη χώρα του Φεστιβάλ), την Πορτογαλία, την Ουαλία, την Κροατία, απήγγειλαν τα ποιήματά τους, που κατόπιν, είχα τη χαρά να διαβάσω σε μετάφραση για το κοινό, μια εμπειρία, που δεν έχει ξαναζήσει ο Βόλος, τουλάχιστον, τα τελευταία χρόνια.
Κάθε χρόνο το Φεστιβάλ είναι προσανατολισμένο σε μια θεματική, μέσα από την οποία επιχειρείται το άνοιγμα σε νέους χώρους και ακροατήρια. Για το 2021, η κεντρική ιδέα του Φεστιβάλ είχε τίτλο «Σύνδεση – Connection», αναφερόμενο στις πολλαπλές έννοιες της «σύνδεσης» και της συνέργειας. Συμμετείχαν συνολικά στον Βόλο, στη Λάρισα, στα Τρίκαλα και στην Καρδίτσα, 73 Έλληνες και 11 διεθνείς ποιητές, με στόχο την κοινωνική επανασύνδεση – που αποτελεί το ζητούμενο μετά την πανδημία, όπως και η αλληλεπίδραση, η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και η διασύνδεση ποιητών και λογοτεχνών από διαφορετικές χώρες και περιβάλλοντα.
Το πανέμορφο τοπίο της Μακρινίτσας, υπήρξε ένας ειδυλλιακός χώρος για αυτή την εκδήλωση, που πόρρω απείχε από οτιδήποτε συνηθισμένο, καθώς η αύρα κι η δροσιά του παραδοσιακού χωριού, με τα γραφικά καλντερίμια και τις βρύσες, τα εξαίσια αρχοντικά, ήταν η ιδανική σύζευξη ανάμεσα στη φυσική ομορφιά του τόπου και την ομορφιά του ποιητικού λόγου. Ποιητικός λόγος που συγκεράστηκε από διαφορετικές φωνές. Κι όλες αυτές οι ετερόκλητες φωνές έδεσαν ωραία μεταξύ τους, σαν ένα μεγάλο, ενιαίο ποίημα, το οποίο ακούστηκε από πολλά στόματα και διαφορετικές γλώσσες.
Οι ποιητές που έλαβαν μέρος, ήταν υψηλού επιπέδου, στο σύνολό τους.
Παραθέτω εδώ ενδεικτικά λίγους στίχους της Σλοβένας ποιήτριας Ana Svetel, που είναι παράλληλα ερευνήτρια, ανθρωπολόγος και συγγραφέας, σε μετάφραση της Lara Unuk – ως ένα ελάχιστο δείγμα της ποίησης που διαβάστηκε στο φεστιβάλ.
«Ανοιχτή είναι η πόρτα / μέσα απ’ τη ζωή / φυσάει / χορεύει / λεπτές κουρτίνες / σωματίδια σκόνης / αιωρούνται σαν μικρά αστέρια / το παρκέ καθρεφτίζει / το δωμάτιο ακίνητα όμορφο / σαν κάποιος (ενώ με μεράκι συντηρεί την τάξη) / να έφυγε στιγμιαία για να κάτσει στον κήπο / σαν κάποιος περισσότερο με συναίσθημα / παρά με λογική / να ήξερε / ότι η πόρτα μέσα από τη ζωή / μπορεί να είναι μονάχα / ανοιχτή».
Να αναφέρουμε ότι στο Φεστιβάλ τηρήθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, όπως και οι αποστάσεις. Επίσης ότι ο κόσμος που παρακολούθησε την εκδήλωση, ήταν καθηλωμένος, δείχνοντας προσήλωση στα ποιήματα που ακούστηκαν.
Την παρουσίαση είχα αναλάβει προσωπικά, μετά από πρόσκληση του Θάνου Γώγου, ενώ διάβασαν οι Έλληνες ποιητές Νίκος Βαραλής, Φοίβη Γιαννίση, Δημήτρης Καρακίτσος, Ελένη Κοσμά, Dragica Anta Djipalo Patsea, Δημήτρης Κρουσταλλιάς, Χαριτίνη Μαλισσόβα, Μαρία Μπούχλη, Θάνος Γώγος, Στέργιος Ντέρτσας, Τώνια Τζιρίτα Ζαχαράτου, Γιολάντα Σακελλαρίου, Δήμητρα Σαχαρίδου, Έλενα Ψαραλίδου.
Από το εξωτερικό διάβασαν: Τατιάνα Φάια (Πορτογαλία), Μάρια Ντεγιάνοβιτς (Κροατία), Γκριγκ Μιουζ (Ουαλία), Άνα Σφέτελ (Σλοβενία).
Επίσης παρουσιάστηκε η μικρού μήκους ταινία «Θεσσαλία επί 4» σε σκηνοθεσία της Νάλιας Ζήκου και σε κείμενα της Σοφίας Γουργουλιάνη, μια ταινία με φρεσκάδα, εμπνευσμένη από τους 4 διαφορετικούς νομούς της Θεσσαλίας.
Το ποιητικό φεστιβάλ πρόκειται για έναν νέο θεσμό, που θέλει τον χρόνο του να καταχωρηθεί στη συνείδηση του κόσμου, να αποκτήσει μεγαλύτερη απήχηση, όπως έγινε και στην περίπτωση της Λάρισας. Εκεί βέβαια το Φεστιβάλ υποστηρίζεται θερμά κάθε χρόνο, από τον Δήμο Λάρισας, με αποτέλεσμα να έχει διευρυνθεί πολύ το κοινό, σε σχέση με τα πρώτα χρόνια.
Θα ήταν ευτύχημα να δούμε στο μέλλον, κάτι παρόμοιο και στις υπόλοιπες πόλεις, στην Καρδίτσα, στα Τρίκαλα και βέβαια, στον Βόλο. Επίσης, ως επακόλουθο αυτής της εκδήλωσης, η Λάρισα και τα παράλιά της έχουν διαφημιστεί πολύ στο εξωτερικό. Αλλά και σε πανελλήνιο επίπεδο, το Πανθεσσαλικό Φεστιβάλ διεκδικεί μια σοβαρή θέση ανάμεσα στα φεστιβάλ ποίησης, που γίνονται στη χώρα μας.
Επειδή είχα τη χαρά να συμμετέχω σε αυτή την καλλιτεχνική κίνηση από τα πρώτα χρόνια, να δω την πρόοδο του θεσμού στη Λάρισα, δηλαδή το πώς ένα μικρό φεστιβάλ εξελίχτηκε σε μια γιορτή της ποίησης, που φιλοξενεί κι άλλα δρώμενα π.χ. εικαστικά, συναυλίες, απόδοση λογοτεχνικών βραβείων, ξένους λογοτέχνες κ.τ.λ. με στήριξη από τον Δήμο, αλλά κι από τον κόσμο, ελπίζω ότι μέσα στα επόμενα χρόνια, το φεστιβάλ της ποίησης να γίνει θεσμός και στην πόλη μας, να αποκτήσει δηλαδή στον Βόλο, όπως και στις άλλες θεσσαλικές πόλεις, ένα πιο διευρυμένο κοινό, που θα το περιμένει, θα συμμετέχει και θα το παρακολουθεί με αμείωτο ενδιαφέρον.