Παρουσιάστηκε χθες το βιβλίο των Αντώνη Σμυρναίου, Μιχαήλας Καραμπίνη – Ιατρού και Σμάτης Γεμενετζή – Μαλαθούνη «Νυχτερινά Σκαλαθύρματα», το συριανό Ημερολόγιο του Μακεδόνα εκπαιδευτικού Χρήστου Ευαγγελίδη (1856 – 1860), στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, για το οποίο μίλησαν ο ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ Αθανάσιος Καραθανάσης, η προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους Μαγνησίας Αννίτα Πρασσά και οι συγγραφείς.
Ένας εκ των συγγραφέων του βιβλίου, ο κ. Αντώνης Σμυρναίος, τόνισε πως πρόκειται για το ημερολόγιο, το οποίο βρέθηκε στη βιβλιοθήκη του Χάρβαρντ, και που ήταν γραμμένο από τον Χρήστο Ευαγγελίδη, έναν εκπαιδευτικό που ίδρυσε το Ελληνικόν Λύκειον Ερμουπόλεως στη Σύρο στα μέσα του 19ου αιώνα. «Αποτυπώνονται οι προσωπικές του μύχιες σκέψεις, απόψεις, προσδοκίες κ.λπ., αλλά και πάρα πολλά στοιχεία σε σχέση με την κοινωνία της Ερμούπολης, πρόσωπα, θεσμούς κ.λπ.» τόνισε ο ίδιος.
Από την πλευρά του ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ και του Πανεπιστημίου Λευκωσίας κ. Αθανάσιος Καραθανάσης σημείωσε πως πρόκειται για το ημερολόγιο ενός Μακεδόνα εκπαιδευτικού, που ζει τις θηριωδίες των Τούρκων στη Θεσσαλονίκη το 1821-1822, βρίσκεται μετά στη Σμύρνη, από εκεί οι Αμερικανοί προτεστάντες τον οδηγούν στην Αμερική για σπουδές και επιστρέφει στην Ερμούπολη της Σύρου ιδρύοντας ένα σχολείο, που αναπτύσσεται και είναι το πνευματικό κέντρο της μεταεπαναστατικής Ελλάδας.
«Ο Ευαγγελίδης στέλνεται από τον Μακεδόνα υπουργό Εξωτερικών του νεοελληνικού κράτους της βασιλείας του Όθωνα στην Αμερική, ώστε για να στηρίξει η τελευταία την Ηπειροθεσσαλική Επανάσταση του 1854» σημείωσε για να προσθέσει: «Το βιβλίο δείχνει την αναπτυσσόμενη μεταεπαναστατικά Ελλάδα στην Ερμούπολη, το ενδιαφέρον των Αμερικανών προτεσταντών και το ενδιαφέρον ενός νεαρού Έλληνα, ο οποίος βρίσκεται στην Αμερική σπουδαγμένος για την προτεσταντική προπαγάνδα, αλλά και για να προωθήσει μέσω του Θεσσαλονικιού Πάικου τα ελληνικά θέματα στην Αμερική».
Η δρ. ιστορικός και προϊσταμένη των ΓΑΚ Μαγνησίας κ. Αννίτα Πρασσά επισήμανε ότι ο Χρήστος Ευαγγελίδης βίωσε την προσφυγιά και τον ξεριζωμό από την πατρίδα του το 1821 όταν καταπνίγηκε η επανάσταση στη Μακεδονία, κατέφυγε με τη μητέρα του ορφανός από πατέρα στη Σμύρνη και από εκεί Αμερικανοί φιλέλληνες τον έστειλαν στην Αμερική, όπου και σπούδασε και το 1837 επέστρεψε στην Ελλάδα.
«Στην Ερμούπολη ίδρυσε ένα ιδιωτικό σχολείο που εξελίχθηκε σε πολύ σημαντικό εκπαιδευτικό ίδρυμα με μαθητές, οι οποίοι αργότερα εξελίχθηκαν σε σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Ροΐδης, ο Βικέλας, Συγγρός κ.ά.» επισήμανε.
Σύμφωνα με την ίδια, «μέσα από τις επιστολές του Ευαγγελίδη παίρνουμε πολλές πληροφορίες για την Ερμούπολη εκείνης της εποχής, την οικονομική και κοινωνική της κατάσταση, για κατοίκους, συναδέρφους του κ.λπ.».
«Ο Ευαγγελίδης έχει συνδεθεί με τη Θεσσαλία, γιατί το 1854 όταν εξεγέρθηκε η Θεσσαλία κατά των Τούρκων, η οποία και καταπνίγηκε, έφυγε από την Ερμούπολη, πήγε στην Αμερική, προκειμένου μέσα από τις διασυνδέσεις του να συγκεντρώσει χρήματα και να αποσπάσει υλική και ηθική βοήθεια για τη θεσσαλική εξέγερση» κατέληξε.
