Το Ερωτηματολόγιο του Προυστ συνεχίζει να έχει την πρώτη θέση στην καρδιά μου και κάθε χρόνο στη γιορτή μου αυτοσχεδιάζω. Όχι μόνη μου, με ξεχωριστά κορίτσια, πολύτιμες συνεργάτιδες.
Ερωτηματολόγιο του Προυστ, πανηγυρικό με τις μνήμες και τα αρώματα τα δικά σας.
Ala recherche du temps perdu, λέει ο Proust… A la recherche du temps retrouvé, θα το πούμε εμείς…
Ας ξεκινήσουμε με μένα που γιορτάζω, κι εγώ θα πετάξω το μπαλάκι στη Χαριτίνη.
Μαρία Τσακνάκη Γαβαλά:
Γέννημα και θρέμμα Πηλιορείτισσα, το λέω και το καυχιέμαι.
Μια Κυριακή πρωί ήταν, τα σήμαντρα χτυπούσαν καλώντας τον κόσμο στην εκκλησιά.
15 Αυγούστου του ’43 γεννήθηκα, αφού ταλαιπώρησα τη μάνα μου και τον γιατρό Σκύφτη, μέχρι τελικής πτώσεως. Και το όνομα αυτής Μαρία, είπε ο γιατρός, γιατί χωρίς τη βοήθεια της Παναγιάς, αυτή η ζόρικη δεσποινίδα ούτε που θα έβγαινε.
Μέρες του Αυγούστου κάθε χρόνο και το φως οπλίζεται και η ψυχή ανασαίνει.
Τελικά, με κείνα και με τ’ άλλα, κατάφερα να κλείσω στην καρδιά μου όλον το κόσμο.
Να εκπλήσσομαι!
Να ονειρεύομαι!
Να βολεύομαι με τις πληγές μου!
Να αγαπάω!
Σας χαρίζω τις λέξεις μου, λέξεις άσφαιρες χίμαιρες, λέξεις αγαπησιάρικες, ολοστρόγγυλες, σαν το αυγουστιάτικο, ολόγιομο φεγγάρι.
Όσο ζω και οι λέξεις μ’ αντέχουν, θα τις φοράω κατάσαρκα.
Δεν είμαι prodige… Ξεχωριστή, παιδί θαύμα, prodigue είμαι σπάταλη σε ευαισθησία, κατανόηση, αγάπη.
Dérapage!
Βίρα τις άγκυρες!
Εκεί έξω, ένας κόσμος ολόκληρος με περιμένει!
Αθήνα – Παρίσι, αγκαλιά με τα γιασεμιά.
Ελλάδα, οι ρίζες μου, Γαλλία, τα φτερά μου.
Όλη μου η ζωή μυρίζει γιασεμί, όπως ο κήπος στο πατρικό μου στην Ανάληψη.
Και το motto μου.
Un jour espérons-le le globe sera civilisé.
Tous les points de la demeure humaine seront éclairés et alors sera accompli le magnifique rêve de l’intelligence:
avoir pour patrie le monde et pour nation l ‘Humanité!*
(*Μια μέρα ας ελπίσουμε ο κόσμος θα είναι πολιτισμένος.
Όλα τα σημεία της ανθρώπινης κατοικίας θα φωτιστούν και τότε το υπέροχο όνειρο της θα εκπληρωθεί:
Θα έχουν τον κόσμο ως πατρίδα και την Ανθρωπότητα ως έθνος!)
Χαριτίνη Μαλισσόβα:
Να είναι σύμπτωση που και το δικό μου πατρικό βρίσκεται εκεί, λίγο πιο πάνω από της εορτάζουσας, εξόχως σημαντικής για τα πολιτιστικά πράγματα στην πόλη μας και πολύτιμης συνεργάτιδας της εφ. «Θεσσαλία» για πολλές δεκαετίες, κυρίας Μαίρης Γαβαλά; Εγκάρδιες ευχές στην αειθαλή κυρία Μαίρη μας, για υγεία, δημιουργικότητα και αυτή την αέναη, ατελεύτητη εφηβική διάθεση για προσφορά και ζωή.
Μυρίζουν γιασεμί και πασχαλιά και τα δικά μου παιδικά χρόνια, στην Ογλ. Το γιασεμί διατηρείται ακόμα, η πασχαλιά δεν άντεξε στο τότε νεόδμητο διώροφο που αντικατέστησε την παλιά μονοκατοικία μας.
Συχνά ακούω τις φωνές των παιδιών στη γειτονιά και τα παιχνίδια τους, όπως συχνά βλέπω στον ύπνο μου τα σκαλιά της γειτόνισσας που μάζευα τα παιδιά κι έκανα τη δασκάλα.
Γάμος στα 20, μητέρα στα 23, γιαγιά στα 50.
Μια τριακονταετής διαδρομή στο λειτούργημα της δασκάλας, μια δεκαετία ως αρθρογράφος λογοτεχνίας και μια πενταετία με τη συγγραφική ιδιότητα.
Πάντα η μυρωδιά του γιασεμιού από το πατρικό μου συνοδεύει τις χαρές και απαλύνει τις λύπες.
Κλείνω με το δικό μου μότο, ένα ποίημα από την πρόσφατη ποιητική μου συλλογή με τίτλο Περίκλειστοι (εκδ. Αρμός) και δίνω πάσα στην επόμενη συνεργάτιδα, αγαπημένη φίλη και συμμαθήτρια, την επίσης εορτάζουσα Μαρία, με πολλές ευχές σε όλες και όλους που γιορτάζουν σήμερα.
Απολογισμός
Τα χρόνια μου; / σαν την καλύτερη ώρα. / Αυτή του δειλινού / μετά από μια μέρα γεμάτη εμπειρίες. / Αναπολώ τις όμορφες / επεξεργάζομαι τις άσχημες / αφήνω πίσω ό,τι δεν αλλάζει. / Απολαμβάνω. / Αναθεωρώ. / Διορθώνω. / Προχωρώ.
Ευγνώμων για όσα μου έδωσε η ζωή.
Μαρία Αλμπανίδου:
Καλημέρα, καλημέρα κι από μένα και χρόνια πολλά στην αξιαγάπητη κυρία Γαβαλά, γνώριμη πολλών χρόνων, αφού ήταν συμμαθήτρια της μητέρας μου Βασιλικής στην Ελληνογαλλική Σχολή Saint Joseph Βόλου.
Ευχαριστώ πολύ-πολύ την αγαπημένη μου φίλη και συνεργάτιδα Χαριτίνη για τις ευχές και της εύχομαι κάθε καλό στον δρόμο της!
Τα δικά μου παιδικά χρόνια μυρίζουν βιβλία και μουσικές και θέατρο και πολλά-πολλά παιχνίδια με τα άλλα παιδιά σε ένα «γηπεδάκι» όπως το λέγαμε δίπλα από το σπίτι μου! Πολλά βιβλία όπως το «Καπλάνι της Βιτρίνας» και η «Πολυάννα» και «Ο μικρός Νικόλας» και «Η Πίπη η Φακιδομύτη» που μου έφερνε η μητέρα μου και με έκαναν να ονειρεύομαι καινούργιους κόσμους και να θέλω να τους δημιουργήσω! Και θέατρο όπως τον «Μορμόλη» που με πήγε σε ηλικία έξι ετών να δω και νόμιζα ότι ήταν το πιο μαγευτικό θέαμα που είχα δει ποτέ!
Από κει άρχισε και η αγάπη μου για την τέχνη και τον πολιτισμό που συνεχίζει μέχρι και σήμερα και θα συνεχίσει μέχρι τέλους!
Θα κλείσω αυτό το αφιέρωμα, με ένα μικρό, πολύ μικρό ποίημα που υπάρχει στην πρώτη μου ποιητική συλλογή «Ίασις» που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 από τις εκδόσεις Κοντύλι:
Όλοι δικαιούνται μια στάλα αγάπης / και μια σταγόνα βροχής.
Και θα προσκαλέσω την αξιόλογη συνεργάτιδα της «Θεσσαλίας» Αναστασία Φύσσα σ’ αυτό το αφιέρωμα!
Αναστασία Φύσσα:
Τόσο η Μαίρη Γαβαλά, όσο και η Μαρία Aλμπανίδου αποτελούν δύο γυναίκες που οι στίχοι του Γεωργίου Δροσίνη στο ποίημα «Γαλήνη» θα μπορούσε να περιγράψει αυτό που εκπέμπουν κι ακτινοβολούν:
Μην τη ζητάς την Ευτυχία / Στην τρέλλα και στην παραζάλη. / Στη σιγαλιά, στην ησυχία, / Εκεί θα βρης την Ευτυχία / Πάναγνη, αμόλυντη, μεγάλη.
Δεν ξέρω κατά πόσο τυχαίο είναι το γεγονός ότι κατά το ήμισυ είμαι κι εγώ Πηλιορείτισσα, καθώς είμαι περήφανη που είμαι απόγονος της Μαργαρίτας Μπασδέκη της γνωστής κι ως «Μπουμπουλίνας της στεριάς – Η ηρωίδα του Πηλίου».
Τα παιδικά χρόνια για μένα έχουν γεύση βύσσινο και κυδώνι, πάνω από την κατσαρόλα της γιαγιάς, δίπλα της σε κάθε της κίνηση, να «κλέψω» λίγα από τα μυστικά των γλυκισμάτων που με τόση αγάπη ετοίμαζε.
Από μικρή, η αναζήτηση και η εξερεύνηση της αλήθειας και του άγνωστου, ήταν κάτι που με χαρακτήριζε, όπως μαρτυρούν και τα σημάδια που έχουν μείνει όντας μικρό «αγριοκάτσικο», ενώ οι εσωτερικές ανησυχίες δεν σταμάτησαν μεγαλώνοντας. Αντίθετα, ισχυροποίησαν τη θέληση, να ακολουθήσω το λειτούργημα που αποφάσισα να υπηρετώ μέχρι και σήμερα με πίστη, παρά τους «σκοπέλους» και τις δυσκολίες.
Κλείνοντας το δικό του μότο είναι δανεισμένο από μία φράση του Ολλανδού φιλόσοφου Μπαρούχ Σπινόζα: «Εάν θέλετε να σας χαμογελάσει η ζωή, πρώτα χαρίστε της την καλή σας διάθεση».