Η μελέτη που ανατέθηκε σε ιδιωτική εταιρεία για διάλυση της ΔΕΥΑΜΒ βρίσκεται στα χέρια παρατάξεων της αντιπολίτευσης από τις ημέρες του Πάσχα. Από τις θέσεις των παρατάξεων, σε εσωτερικές παραταξιακές συζητήσεις, διαφαίνεται καθαρά πως η διάλυση της ΔΕΥΑΜΒ δεν πρόκειται να ψηφιστεί, καθώς τα στοιχεία που κατατέθηκαν δείχνουν, σύμφωνα με τους επικεφαλής, πως η μονοπωλιακή επιχείρηση διαχείρισης του νερού μπορεί να «σταθεί» οικονομικά και όπως τονίζεται όλοι οι αρνητικοί δείκτες μπορούν να ανακάμψουν με την Επιχείρηση ανοιχτή.
Σύμφωνα με την έκθεση της ιδιωτικής εταιρείας, κατά την 5ετία 2015-11ος/2019 το περιθώριο των αποσβέσεων από τις λειτουργικές δραστηριότητες ανήλθε, περίπου, συνολικά, στο ποσό 21,7 εκατ. ευρώ. Οι επενδύσεις σε έργα και μελέτες, που πραγματοποιήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από ίδιους πόρους, κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου, ανήλθαν στο ποσό των 13,6 εκατ. ευρώ περίπου, από τα 31,6 εκατ. ευρώ του επιχειρησιακού της σχεδιασμού 2015-2019 (43%). Tο σύνολο των επιχορηγήσεων επενδύσεων παγίων περιουσιακών στοιχείων, κατά την 5ετία 2015-11ος/2019 ανήλθε, συνολικά, περίπου στο ποσό 15,03 εκατ. ευρώ.
Οι επενδύσεις σε έργα και μελέτες που πραγματοποιήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων, μέσω χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου, ανήλθαν συνολικά στο ποσό των 15 εκατ. ευρώ περίπου.
Αν ληφθεί, επίσης, υπόψη το σύνολο του ποσού 36,6 εκατ. ευρώ «Μη επιλέξιμες δαπάνες χρηματοδοτούμενων έργων» του τεχνικού προγράμματος 2020 της Επιχείρησης, που αναλογεί στο 66% περίπου αυτού, πιθανόν να εξηγεί την πολύ χαμηλή ως άνω πραγματοποίηση χρηματοδοτούμενων έργων και μελετών, καθώς και την αντίστοιχη απορροφητικότητα επιχορηγήσεων παγίων επενδύσεων.
Σύμφωνα με την εταιρεία που εκπόνησε την έκθεση, τα οικονομικά δεδομένα της χρηματοοικονομικής θέσης της ΔΕΥΑΜΒ, των ετών 2015-2019 αν και δείχνουν ότι η Επιχείρηση διαθέτει επαρκή κεφάλαια κίνησης για την κάλυψη των υποχρεώσεων και τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της – ιδίως των επενδυτικών της δράσεων – εν τούτοις, μετά από τη δυναμική και στατική οικονομοτεχνική ανάλυση των περιουσιακών στοιχείων που προσδιορίζουν τα μικτά κεφάλαια κίνησης (κατά την 30/11/2019, περίπου ποσό 21,74 εκατ. ευρώ), τα οποία καλύπτουν το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της (ποσό 6,48 εκατ. ευρώ), με απομένον καθαρό κεφάλαιο κίνησης ποσό 15,26 εκατ. ευρώ, δεν είναι επαρκή για την κάλυψη επιπλέον και των επενδυτικών της δραστηριοτήτων, ιδίως αυτών που σχεδιάζει να καλύψει με ιδίους πόρους είτε στο σύνολο του μεσοπρόθεσμου της σχεδίου (4-5ετίας), αλλά ακόμη και σε επίπεδο ετήσιου προϋπολογισμού.
Αδυναμία είσπραξης οφειλών
Τα παραπάνω είναι συνέπεια της φαινόμενης αδυναμίας είσπραξης απαιτήσεων παρελθόντων ετών, οι οποίες σε οικονομικά μεγέθη παρουσιάζουν ένα «ακίνητο» υπόλοιπο από ποσό 14,23 εκατ. ευρώ περίπου την 30ή/11/2019.
Αποτέλεσμα είναι να απομένει ένα λογιστικό καθαρό κεφάλαιο κίνησης από ποσό 1,05 εκατ. ευρώ την 30ή/11/2019. Ποσό αμφιβόλου ποιότητας και επάρκειας για την κάλυψη των λοιπών εμφανιζόμενων υποχρεώσεων και προβλέψεων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της ΔΕΥΑΜΒ, για την ίδια περίοδο.
Από τα ανωτέρω συνάγεται, σύμφωνα με την έκθεση, ότι η επιχείρηση δεν διαθέτει ίδια κεφάλαια κίνησης για τη χρηματοδότηση των ασυνήθων υποχρεώσεών της, καθώς και όποιου είδους σχεδιαζόμενων επενδυτικών δαπανών.
Επομένως χρειάζεται νέα κεφάλαια για οποιαδήποτε ποσά επενδυτικών δαπανών και ιδίως με αυτά, που προβλέπει να χρηματοδοτηθούν από ίδιους πόρους στον επιχειρησιακό της σχεδιασμό.
Επιπροσθέτως, οι οικονομικές υποχρεώσεις σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, που υφίστανται πλέον στη ΔΕΥΑΜΒ, επιβαρύνουν επιπλέον τη χρηματοοικονομική της θέση, κατά το ύψος του εκτιμώμενου σήμερα ποσού πλέον των 14,12 εκατ. ευρώ περίπου.
Ποσό το οποίο η επιχείρηση δεν δύναται να καλύψει εν όλω, αν ληφθούν υπόψη τα οικονομικά μεγέθη των λειτουργικών δραστηριοτήτων του εγκεκριμένου της προϋπολογισμού 2020 ή θα μπορούσε να το καλύψει σε χρονικό ορίζοντα άνω των έξι χρόνων από το 2020 και εφεξής – αν ληφθεί υπόψη ο προσαρμοσμένος προϋπολογισμός 2020 (14,12 εκατ. ευρώ φαινόμενες υποχρεώσεις/2,6 εκατ. περιθώριο προσαρμοσμένου προϋπολογισμού 2020), με την προϋπόθεση ότι όλα τα έσοδα και έξοδα από τις λειτουργικές της δραστηριότητες εισπράττονται και εξοφλούνται εντός της ίδιας χρονικής περιόδου αναλογικά και αντίστοιχα.
Από τα παραπάνω συνάγεται από τους μελετητές ότι η επιχείρηση εκτός του ότι δεν διαθέτει ίδια κεφάλαια κίνησης για τη χρηματοδότηση όποιου είδους σχεδιαζομένων επενδυτικών δαπανών και επιπροσθέτως χρειάζεται επιπλέον νέα κεφάλαια άνω των 14 εκατ. ευρώ για την εξόφληση αυτών των οικονομικών της υποχρεώσεων, σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων.
Επομένως, χρειάζεται επιπλέον νέα κεφάλαια άνω των 14 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση οποιονδήποτε ποσών επενδυτικών δαπανών και ιδίως με αυτών που προβλέπει να χρηματοδοτηθούν από ίδιους πόρους στον επιχειρησιακό της σχεδιασμό.
Η ΔΕΥΑΜΒ χωρίς τις σημερινές της οικονομικές της υποχρεώσεις, ιδίως αυτές, σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων από το σύνολο των 95-96 εκατ. ευρώ περίπου των σχεδιαζόμενων δράσεων για την 5ετία 2005-2019, πραγματοποίησε λιγότερο από το 1/3 αυτών, στο ποσό των 28-30 εκατ. ευρώ ή το 30,70% του συνόλου των σχεδιαζόμενων δράσεων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2015-2019.
Αν ληφθεί, επίσης υπόψη το σύνολο του ποσού 36,6 εκ. ευρώ «Μη επιλέξιμες δαπάνες χρηματοδοτούμενων έργων» του τεχνικού προγράμματος 2020 της επιχείρησης που αναλογεί στο 66% περίπου αυτού, δείχνει ότι η ΔΕΥΑΜΒ δεν δύναται να καλύψει το σύνολο των σχεδιαζόμενων βάσει υφιστάμενων αναγκών στον τομέα ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης κ.λπ., επενδυτικών δαπανών σε έργα και μελέτες, ιδίως των προβλεπόμενων να χρηματοδοτηθούν με ίδιους πόρους.
Η παρατήρηση σχετικά με την καθυστέρηση είσπραξης απαιτήσεων παρελθόντων ετών ύψους περίπου από ποσό 14 εκατ. ευρώ, ενδεχομένως, να εξηγεί την αδυναμία χρηματοδότησης, έστω επιπλέον 8,1 εκατ. ευρώ από τις πραγματοποιηθείσες επενδύσεις σε έργα και μελέτες (21,7 εκ. ευρώ – 13,6 εκ. ευρώ), αν και χαμηλότερες από τις σχεδιαζόμενες δράσεις, εν τούτοις σημαντικές, όπως φαίνεται για την κάλυψη των αναγκών των δημοτών και κατοίκων του Δήμου Βόλου και την αναπτυξιακή πορεία της ΔΕΥΑΜΒ.
Ποσό το οποίο σήμερα φαίνεται πολύ δύσκολο να εισπραχθεί εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα.
Ποσό, το οποίο, επίσης, έχει αποδυναμώσει σημαντικά τη χρηματοοικονομική της θέση και ιδίως τα κεφάλαια κίνησής της, τα οποία κατά την 30ή/11/2019, βρίσκονται από αρνητικά επίπεδο (2,57 εκατ. ευρώ έως το όριο του μηδέν), εάν δεν επαληθευτούν οι προβλέψεις από ποσό 3,62 εκ. ευρώ.
Οι δικαστικές υποχρεώσεις
Οι επιπρόσθετες οικονομικές υποχρεώσεις σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων εις βάρος της επιχείρησης, ύψους 14-16 εκατ. ευρώ, έχουν δημιουργήσει ένα επιπλέον εμπόδιο στην καθημερινή της λειτουργία, τέτοιο, που στην περίπτωση ήθελε να εξοφληθούν αμέσως: α) Η επιχείρηση δεν έχει τη δυνατότητα αυτή, β) μπαίνει σε έναν αρνητικό κύκλο δημιουργίας νέων υποχρεώσεων και γ) παύει κάθε δραστηριότητά της με αρνητικά οικονομικά, επιχειρησιακά, κοινωνικά και άλλα προβλήματα τόσο για την ίδια την επιχείρηση, όσο και για τον Δήμο Βόλου, καθώς και για τον πληθυσμό της περιοχής.
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι η ΔΕΥΑΜΒ, δύναται να καλύπτει τα λειτουργικά της έξοδα από τα αντίστοιχα έσοδα, με την προϋπόθεση ότι λαμβάνονται μέτρα έτσι ώστε τα έξοδά της να μην αυξάνονται περισσότερο από τα έσοδά της, όμως δεν είναι εις θέση να καλύψει τις φαινόμενες ήδη υπάρχουσες οικονομικές υποχρεώσεις εκτιμώμενου ύψους από ποσό άνω των 15 εκατ. ευρώ και ταυτόχρονα δεν δύναται να χρηματοδοτήσει οποιοδήποτε επενδυτική της δράση.
Με ποιο τρόπο μπορεί να καταστεί βιώσιμη
1. Οργάνωση τμήματος εισπράξεων απαιτήσεων, με επαρκή και κατάλληλο προσωπικό.
2. Λήψη των αναγκαίων μέτρων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για την είσπραξη των απαιτήσεων παρελθόντων ετών.
3. Προσαρμογή και «τακτοποίηση» όλων των εκκρεμών δεσμεύσεων στα υφιστάμενα δεδομένα της ΔΕΥΑΜΒ, τόσο από πλευράς χρηματοδοτήσεων – οικονομικών μεγεθών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις όσο και ενδεχόμενων νομικών και επιχειρησιακών ζητημάτων, ήθελε τυχόν, απαιτηθούν.
4. Σύνταξη, συνεχής και πιστή παρακολούθηση εκτέλεσης προϋπολογισμών με θετικό αποτέλεσμα λειτουργικών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με τις ανάγκες του προγράμματος εξυγίανσης.
5. Δημιουργία προϋποθέσεων και ενεργειών αποφυγής δημιουργίας νέων οικονομικών υποχρεώσεων.
6. Σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων/επενδυτικού προγράμματος σε έργα και μελέτες χρηματοδοτούμενων με ίδιους πόρους, άκρως απαραίτητες, σε πρώτο στάδιο, για την εξυπηρέτηση των αναγκών των χρηστών των υπηρεσιών της επιχείρησης, ανάλογων με τα πραγματοποιήσιμα σε κάθε χρονική στιγμή οικονομικά της μεγέθη.
Συνεχής και πιστή παρακολούθηση των δεσμεύσεων και λοιπών στοιχείων κάθε μίας από αυτές τις δράσεις σε έργα και μελέτες (ίδιοι πόροι), τακτική και διαρκής σύγκριση με τα πραγματοποιήσιμα και απαιτούμενα κεφάλαια. Λήψη εγκαίρως, μέτρων και διόρθωση τυχόν αποκλίσεων σε κάθε χρονική στιγμή.
7. Σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων/επενδυτικού προγράμματος σε έργα και μελέτες χρηματοδοτούμενων μέσω χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, άκρως απαραίτητες σε πρώτο στάδιο, για την εξυπηρέτηση των αναγκών των χρηστών των υπηρεσιών της επιχείρησης, ανάλογων με τις δυνατότητες παρακολούθησης πραγματοποίησης, σύμφωνα με τους όρους και δεσμεύσεις αυτών, σε κάθε χρονική στιγμή, με ανάλογα της ΔΕΥΑΜΒ οικονομικά μεγέθη.
Οι λόγοι που «δικαιολογούν» την ενδεχόμενη λύση της
Με βάση την παρατήρηση των τεχνικών και οικονομικών δεδομένων της 5ετίας 2015-2019, σε συνδυασμό με τον προγραμματισμό (και επόμενων ετών, φαίνεται ότι η επιχείρηση έχει περιέλθει σε:
– Αδυναμία κάλυψης του συνόλου των λειτουργικών της εξόδων σε επίπεδα τουλάχιστον ίσα με αυτά των αντίστοιχων εσόδων της, στα επόμενα από το έτος 2019 και κυρίως από το 2029 έτη.
– Αδυναμία επίτευξης ικανού περιθωρίου για τη χρηματοδότηση των απαιτούμενων για τον πληθυσμό και την περιοχή του Δήμου Βόλου, ανάγκες με χρηματοδότηση από ίδιους πόρους, σε όποιον χρονικό ορίζοντα.
– Αδυναμία είσπραξης σημαντικού ποσού περιουσιακών στοιχείων – κεφαλαίων, με κίνδυνο απαξίωσής τους, εάν δεν ληφθούν εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
– Παντελής έλλειψη καθαρών κεφαλαίων κίνησης (αρνητικά μέχρι το όριο του μηδενός).
– Επιπρόσθετη και σημαντική από πλευράς οικονομικών μεγεθών επιβάρυνση της χρηματοοικονομικής της θέσης με οικονομικές υποχρεώσεις, μη δυνάμενες να καλυφθούν/ εξοφληθούν με ίδια κεφάλαια, τουλάχιστον στα επόμενα 5 με 6 χρόνια.
– Υψηλός κίνδυνος δημιουργίας νέων οικονομικών υποχρεώσεων και δημιουργίας, σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, αρνητικού κύκλου οικονομικών υποχρεώσεων.
– Χαμηλός βαθμός πραγματοποίησης χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ανάπτυξης σχεδιαζόμενων δράσεων – επενδύσεων σε έργα και μελέτες, σε οποιονδήποτε χρονικό ορίζοντα.
– Δυσκολίες παρακολούθησης με διαρκή, τακτικό και συστηματικό τρόπο των όρων, δεσμεύσεων και οικονομικών μεγεθών χρηματοδοτούμενων και μη επενδυτικών προγραμμάτων.
Χρειάζεται, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, 14-16 εκατ. ευρώ για την εξόφληση υποχρεώσεων σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων, 3-4 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της εγκεκριμένης στον προϋπολογισμό 2020 διαφοράς μεταξύ των λειτουργικών εξόδων με τα αντίστοιχα έσοδα, 55,4 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών δαπανών με ίδιους πόρους και τουλάχιστον 35,72 εκατ. ευρώ για την κάλυψη τουλάχιστον των συμβασιοποιημένων και προγραμματισμένων για συμβασιοποίηση έργων και μελετών από τα χρηματοδοτούμενα έργα και μελέτες αν όχι τα 93,55 εκατ. ευρώ του συνόλου αυτών, σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα ήτοι: Απαιτούνται συνολικά κεφάλαια ύψους 108,12 με 110,60 εκατ. ευρώ (14-16 εκ. + 3-4 εκ. + 55,4 εκ. + 35,72 εκ. ευρώ), σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα.
Και σε βραχυπρόθεσμο χρονικά ορίζοντα (το έτος 2020), σύμφωνα με τα εγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης απαιτούνται κεφάλαια από ποσό 38,03 – 40,03 εκατ. ευρώ (4-5 εκ. + 3-4 εκ. + 7,43 εκ. + 23,601 εκ).
Έστω και για το αλγεβρικό σφάλμα ή στοιχεία που δεν λήφθησαν υπόψη χρειάζεται κεφάλαια σε ποσά άνω των 100 εκατ. ευρώ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα ή 25-30 εκατ. κατ’ έτος από τος έτος 2020 και επόμενα.
Ποσά υπερτριπλάσια από το σύνολο των πραγματοποιούμενων στην 5ετία και των κατ’ έτος επενδύσεων και του συνόλου εσόδων της επιχείρησης.
Επομένως, χωρίς να λαμβάνονται οποιεσδήποτε άλλοι παράμετροι, μεταβλητές, δεσμεύσεις, υποχρεώσεις και οτιδήποτε άλλο της ΔΕΥΑΜΒ και για την εκπλήρωση της αποστολής του Δήμου Βόλου και του δημοτικού του σκοπού στους τομείς του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής και ειδικότερα στους τομείς ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης, ενέργειας και άλλων συναφών αρμοδιοτήτων, σύμφωνα με τα παραπάνω, η ΔΕΥΑΜΒ θα πρέπει να λυθεί, σύμφωνα με τους μελετητές και οι δραστηριότητές της να αναληφθούν από τον Δήμο Βόλου.