Κύριε Καρβουναράκη, σας γνωρίζουμε με την ιδιότητα του πανεπιστημιακού καθηγητή. Ποια ήταν η αφορμή να γράψετε τις βιωματικές ιστορίες που περιλαμβάνει η συλλογή διηγημάτων σας;
Πάντα ήθελα να δοκιμάσω την τύχη μου στη λογοτεχνική γραφή. Με ενδιέφερε η αποτύπωση ιδεών για τη ζωή και συναισθημάτων, με τον έμμεσο τρόπο μιας αφήγησης, μιας προσωπικής οπτικής γεγονότων, προσώπων και πραγμάτων. Ταυτόχρονα πίστευα πως μπορούσα να γράψω μια καλή ιστορία και πως είχα αρκετό υλικό από τα προσωπικά μου βιώματα. Με ενδιέφερε επίσης η γνώμη των άλλων γι’ αυτό και αποφάσισα να εκδώσω αυτή τη συλλογή, με στόχο να ψυχαγωγήσω αλλά και να προβάλω διακριτικά την άποψή μου για τη ζωή. Αφορμή αποτέλεσε η διαπίστωση πως αδικούσα τη συναισθηματική διάσταση του χαρακτήρα μου, με την μονομερή προσήλωσή μου στην επιστήμη. Ήταν καιρός να κάνω κάτι γι’ αυτό.
Αναδρομή από τον Βόλο της δεκαετίας του 70 ώς τη Μιννεάπολη του 2018. Ήταν ,πέρα από δική σας ανάγκη, πρόθεσή σας να καταγράψετε κοινωνικά και ηθογραφικά στοιχεία εποχών και κοινωνιών;
Νομίζω πως ναι, οι εποχές που έζησα ως νέος αποτελούν ιστορία για τους νεότερους και η κάθε είδους καταγραφή τους είναι χρήσιμη. Άρεσε πολύ στους φοιτητές μου που διάβασαν το βιβλίο ή – έστω στοιχειώδης – αναπαράσταση της δεκαετίας του 70 και του 80. Μου είπαν επίσης πως έβλεπαν τον εαυτό τους στις πρώτες χρονολογικά ιστορίες μου. Έχω ταυτόχρονα σημαντική προσωπική εμπειρία από τη ζωή στην Αμερική και οι ιστορίες που τοποθέτησα εκεί, όχι μόνο κεντρίζουν τον αναγνώστη με το «εξωτικό» τους στοιχείο, αλλά και κάπως συμβάλλουν στην κατανόηση της χώρας.
Πόσο δύσκολο είναι να καταγράφετε προσωπικές ιστορίες αποφεύγοντας να εκθέσετε ή να θορυβήσετε άτομα που εμπλέκονται;
Είναι αρκετά δύσκολο, γι’ αυτό και είμαι αναγκασμένος να αλλάζω ονόματα και να παραποιώ γεγονότα για να καλύπτω την ταυτότητα όσων εμπλέκονται. Συνήθως όμως αυτό δεν χρειάζεται όταν δεν μιλάω επικριτικά. Δυστυχώς υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν μπορώ να γράψω ωραίες ιστορίες γιατί θα θίξω πρόσωπα που δεν θέλω να θίξω ή θα καταλήξω στα δικαστήρια.
Έχετε ζήσει στην Αγγλία και την Αμερική κι έχετε έρθει σε επαφή με διαφορετικές κουλτούρες .Οι ρίζες μας(ο Βόλος για εσάς ) είναι πάντα η βάση για την πορεία και την εξέλιξή σας;
Ο Βόλος είναι ο τόπος που γεννήθηκα και μεγάλωσα και αναμφίβολα έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Ο τόπος μας είναι όμορφος και ο τρόπος ζωής του πολιτισμένος, γι’ αυτό και η επίδρασή του πάνω μου είναι αναμφίβολα θετική. Αποτελεί επίσης πηγή έμπνευσης, γιατί τα νεανικά μας χρόνια είναι γεμάτα από έντονες εμπειρίες και συναισθήματα. Και σαν ευρωπαϊκή πόλη, με αστικό πολιτισμό με βοήθησε να μην αισθανθώ ξένος στα μετέπειτα βήματά μου, στην Αθήνα ,ως φοιτητής, και στο εξωτερικό.
Αναφέρεστε και σε μια πραγματική ιστορία που συνέβη στον εκλιπόντα πατέρα σας. Είναι ένας φόρος τιμής στη μνήμη του;
Ο πατέρας μου ήταν ένα ξεχωριστός άνθρωπος, έντιμος, ταλαντούχος, με μεγάλο ψυχικό σθένος κι απέραντη αγάπη για τον συνάνθρωπο. Οι σχέσεις μας δεν ήταν πάντα αρμονικές. Όμως με στήριξε αδιαμαρτύρητα σε όλες τις προσπάθειές μου. Η συγκεκριμένη ιστορία, που μου τη διηγήθηκε ένας φίλος του, εκτός από ωραία σαν υλικό, αποδίδει μια πτυχή της προσωπικότητάς του : Την ικανότητά του να επιβιώνει, να ρισκάρει όταν δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, αλλά και να υπερασπίζεται στο ακέραιο την αξιοπρέπειά του.
Δείχνετε ότι έχετε αγαπήσει ή έχετε συμφιλιωθεί με κάθε κομμάτι της ζωής σας .Πόσο σημαντικό το θεωρείτε αυτό;
Δεν νομίζω πως έχω φτάσει σ αυτό το σημείο. Είμαι γενικά άνθρωπος ανικανοποίητος και αυστηρός με τον εαυτό μου. Το γράψιμο με βοηθάει να δω το παρελθόν μου πιο ψύχραιμα, με μεγαλύτερη επιείκεια και να βλέπω θετικά όλο και περισσότερες από τις εμπειρίες μου.
Ποια αξία θεωρείτε αδιαπραγμάτευτη;
Την ειλικρίνεια απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους. Να είσαι αληθινός, ανεπιτήδευτος.
Στο σημείο που βρίσκεστε τι αισθάνεστε όταν κοιτάζετε πίσω;
Είχα μία ενδιαφέρουσα πορεία, την οποία επιδίωξα γιατί ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό στη ζωή μου. Το πέτυχα σε μεγάλο βαθμό. Μερικές φορές κάθε ανθρώπινη προσπάθεια, είχε κι αυτή τα κέρδη και μερικές ζημιές. Γενικά έμεινα πιστός στη φύση και μερικές αρχές μου, πράγμα που σου δίνει μεγάλη ικανοποίηση, αλλά μερικές φορές δεν σε ωφελεί.
Τι περιμένετε από το μέλλον;
Να κάνω ό,τι δεν έκανα και ήθελα να κάνω και να συνεχίσω να δημιουργώ. Η δημιουργία, η έμπνευση, από το να βρεις τη λύση για ένα ασήμαντο τεχνικό πρόβλημα στο σπίτι, μέχρι την ιδέα που θα κάνει την επιστημονική διατριβή σου μοναδική, είναι από τις μεγαλύτερες χαρές της ζωής.
Η μικρή φόρμα δείχνει να σας ταιριάζει. .Έχετε ως στόχο να γράψετε κάποιο μυθιστόρημα;
Το διήγημα είναι νομίζω το ευκολότερο ξεκίνημα για τον επίδοξο λογοτέχνη, αλλά και ένα πιο αιχμηρό και άμεσο εργαλείο για να αποδώσει ο συγγραφέας τα συναισθήματα και τις απόψεις του. Πολλές επίσης ενδιαφέρουσες ιδέες δεν θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στην έκταση ενός μυθιστορήματος. Το διήγημα, με την αυτοτέλειά του και τη συντομία του σου δίνει τέλος μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Όλα τα παραπάνω και οι χρονικοί περιορισμοί της δουλειάς μου με έκαναν να το επιλέξω και αισθάνομαι πως θα επανέλθω, στην κατάλληλη συγκυρία. Φιλοδοξώ να ασχοληθώ και με το μυθιστόρημα. Αυτό όμως απαιτεί μεγαλύτερη ψυχική και χρονική δέσμευση και άλλη τεχνογνωσία που πρέπει να εμπεδώσω με αρκετά λογοτεχνικά διαβάσματα. Είναι πάντως ένας σαφής στόχος μου.
Βιογραφικό
Ο Θεοδόσης Καρβουναράκης είναι καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με γνωστικό αντικείμενο τη Διπλωματική Ιστορία της Ευρώπης και των ΗΠΑ.
Γεννήθηκε στον Βόλο και αφού αποφοίτησε από το 2ο Γυμνάσιο Βόλου,σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Διεθνείς Σχέσεις και Διπλωματική Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Cambridge της Μεγάλης Βρετανίας. Στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας διδάσκει Ιστορία των Διεθνών Σχέσεων και της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής.Έχει γράψει δύο βιβλία και άρθρα για διάφορα θέματα στα ελληνικά και στα αγγλικά.
Η συλλογή διηγημάτων με τίτλο Προηγούμενα Επεισόδια,που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θύραθεν ,περιλαμβάνει εννέα βιωματικές ιστορίες από τον Βόλο της δεκαετίας του ’70 ως τη Μιννεάπολη των ΗΠΑ του 2018, και μία μαρτυρία για τον πατέρα του συγγραφέα από τον στρατό, μετά την Κατοχή.
ΧΑΡΙΤΙΝΗ ΜΑΛΙΣΣΟΒΑ