Δυο ακόμη μνημεία της θρησκευτικής κληρονομιάς της Θεσσαλίας αναδεικνύει η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ο Περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός έδωσε την έγκριση για την ένταξη στο ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014 -2020 του έργου «Συντήρηση, αποκατάσταση ξυλόγλυπτου τέμπλου, φορητών εικόνων και ξύλινων στοιχείων του Καθολικού της Ι. Μονής Αγίου Λαυρεντίου στο Πήλιο και του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου και του παρεκκλησίου αυτού, στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, Π.Ε. Μαγνησίας», προϋπολογισμού 250.000 ευρώ. Δικαιούχος και Φορέας Υλοποίησης των έργων είναι η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Φορέας Λειτουργίας είναι η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος και Αλμυρού.
«Σε συνεργασία με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο και την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020, αναδεικνύουμε δύο ακόμη μνημεία της πλούσιας θρησκευτικής κληρονομιάς της Θεσσαλίας, ανταποκρινόμενοι στο αίτημα της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού» δηλώνει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. «Η ανάδειξη του Ι.Ν. Αγ. Αθανασίου στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας και της Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου στο Πήλιο εντάσσονται στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) της διαδρομής Πολιτισμού – Τουρισμού που περιλαμβάνεται στο ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014 -2020. Η συγκεκριμένη διαδρομή καλύπτει σημαντικά αναγνωρισμένα μνημεία της Θεσσαλίας και εκτείνεται χωρικά από την περιοχή της Δυτικής Θεσσαλίας ως την Ανατολική. Με τα συγκεκριμένα έργα αναβαθμίζεται ο πολιτιστικός χάρτης της Μαγνησίας και ειδικότερα του Πηλίου και αυξάνεται η επισκεψιμότητα» προσθέτει ο Περιφερειάρχης.
Τα έργα
Τα δύο έργα περιλαμβάνουν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης των ξυλόγλυπτων τέμπλων, των ξύλινων και ξυλόγλυπτων στοιχείων καθώς και των εικόνων. Ειδικότερα:
α) Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου και παρεκκλήσιο αυτού:
Ο Ιερός Ναός Αγ.Αθανασίου ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με ξύλινη δικλινή στέγη και βρίσκεται στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας του νομού Μαγνησίας. Κτίστηκε το 1795 από το Δήμο Ζηπανιώτη και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα. Στο ανατολικό άκρο της νότιας στοάς έχει διαμορφωθεί λιθόκτιστο παρεκκλήσιο. Εσωτερικά το Ιερό χωρίζεται από τον κυρίως ναό με ξυλόγλυπτο τέμπλο κατασκευασμένο το 1872 από τον Πηλιορείτη ξυλογλύπτη Απόστολο Αθανασόπουλο. Άλλα ξυλόγλυπτα στοιχεία του κεντρικού ναού είναι ο άμβωνας, το προσκυνητάρι και ο επισκοπικός θρόνος.
Το τέμπλο του Ι. Ν .Αγ. Αθανασίου είναι δομημένο κατά την τριμερή διάρθρωση των μεταβυζαντινών τέμπλων, κατασκευασμένο πιθανόν από φλαμούρι και φέρει τρεις επιστέψεις. Φέρει έξεργη ξυλόγλυπτη διακόσμηση σε ταμπλαδωτές επιφάνειες, χωρίς ζωγραφικό διάκοσμο, με εξαίρεση την κεντρική επίστεψη και τις θύρες των πλευρικών κλιτών. Το τέμπλο του παρεκκλησίου είναι απλής κατασκευής, ταμπλαδωτό και επιχρισμένο με ζωγραφικό στρώμα γαλάζιας απόχρωσης.
Ο άμβωνας, το προσκυνητάρι και ο επισκοπικός θρόνος -στην πλάτη του οποίου δεσπόζει η φορητή εικόνα του Χριστού Μέγα Αρχιερέα- είναι όλα σύγχρονα και ιδίας τεχνοτροπίας με το τέμπλο.
Ο ναός και το παρεκκλήσι φέρουν σαράντα πέντε (45) φορητές εικόνες που χρονολογούνται στο διάστημα 1886-1925. Οι φορητές εικόνες είναι κατασκευασμένες με την τεχνική της αυγοτέμπερας σε ξύλινο υπόστρωμα με προετοιμασία από ζωική κόλλα και γύψο. Πρόκειται για Δεσποτικές, Προσκυνηματικές και εικόνες Δωδεκαόρτου.
Εργασίες συντήρησης στα ξύλινα στοιχεία
Συνολικά για τα ξύλινα στοιχεία θα πραγματοποιηθούν οι κάτωθι εργασίες:
• Απεντόμωση , Στερέωση, Καθαρισμός, Συγκόλληση ξύλινων τμημάτων, Πλήρωση κενών, Αντικατάσταση πλήρως αποσαθρωμένων ξύλινων στοιχείων, Αισθητική αποκατάσταση, Προστασία με επίχρισμα.
Εργασίες συντήρησης στις φορητές εικόνες
Για τις φορητές εικόνες θα πραγματοποιηθούν οι κάτωθι εργασίες:
• Απεντόμωση, Καθαρισμός: αφαίρεση οξειδωμένου βερνικιού και επιζωγραφίσεων, Στερέωση ξύλινου φορέα, ζωγραφικής και επιχρυσωμένης επιφάνειας, Αισθητική αποκατάσταση, Προστασία με νέο επίχρισμα βερνικιού.
β) Καθολικό Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου στο Πήλιο:
Η Ιερά Μονή Αγίου Λαυρεντίου χρονολογείται (πιθανώς) στα μέσα του 13ου αιώνα και έχει υποστεί στο παρελθόν πολλές επισκευές, προσθήκες και ανακαινίσεις, που τροποποίησαν σε πολλά σημεία τον αρχικό σχεδιασμό της. Το καθολικό σήμερα είναι μια ιδιόμορφη τρίκογχη βασιλική με τρούλο και διώροφο νάρθηκα.
Το τέμπλο που χωρίζει το Ιερό από τον κυρίως ναό είναι τυπικό δείγμα μεταβυζαντινού περίτεχνου σκαλιστού ξύλινου τέμπλου, πιθανόν κατασκευασμένου από ξύλο καρυδιάς, με επιχρυσωμένα στοιχεία. Πιθανολογείται ότι η κατασκευή του ανάγεται στον 17ο αι. Φέρει οκτώ (8) Δεσποτικές εικόνες και εννέα (9) εικόνες στο Δωδεκάορτο που φυλάσσονται στην Ιερά Μονή.
Θα πραγματοποιηθούν εργασίες στο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις εικόνες του. Πιο συγκεκριμένα θα πραγματοποιηθούν:
• Επεμβάσεις στερέωσης του ξύλου και της προετοιμασίας,
• Επεμβάσεις καθαρισμού στην επιφάνεια του τέμπλου και στις εικόνες,
• Εργασίες απεντόμωσης,
• Εργασίες πλήρωσης ρωγμών, συγκόλλησης θραυσμάτων
• Επεμβάσεις αφαίρεσης επιχρωματισμών και οξειδώσεων και στις εικόνες,
• Επεμβάσεις αισθητικής αποκατάστασης και προστασίας με επίχρισμα βερνικιού.