Με την έκθεση γνωριμίας και παρουσίασης των περίφημων ψευτοπαράθυρων των πηλιορείτικων αρχοντικών της λαϊκής ζωγράφου – τεχνίτριας Ελένης Κουϊκούμη – Κερασιώτη, που έχει τίτλο «Ψευτοπαράθυρα πηλιορείτικων αρχοντικών», ολοκληρώνονται οι δράσεις και οι εκδηλώσεις στο πλαίσιο του «Θεματικού έτους Πολιτισμού 2018 – 19», του φορέα πολιτισμού της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος και Αλμυρού «Μαγνήτων Κιβωτού, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος», με τίτλο «Μαγνήτων Τέχνες Λαϊκές».
Το αξιόλογο έργο της Ελένης Κουϊκούμη – Κερασιώτη, που από το 1995 κατέχει τη λαϊκή τέχνη κατασκευής φεγγιτών, ροζετών και ψευτοπαράθυρων, με δάσκαλο και εμπνευστή τον θείο της Σπύρο Κουϊκούμη, αναδεικνύεται ολοκληρωμένο, για μια ακόμη φορά στον τόπο όπου βρίσκονται φιλοτεχνημένα και τα περισσότερα έργα της, στη Μακρινίτσα, γενέτειρά της και τόπος μόνιμης κατοικίας της.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως αύριο Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2020, κάθε ημέρα, από τις 10.00 – 18.00, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας στο Πήλιο.
Ο αείμνηστος Μακρινιτσιώτης Μένιος Μουρτζόπουλος, το τεράστιο αυτό πνεύμα της περιοχής, έγραφε στον πρόλογό του στο βιβλίο του Σπύρου Κουϊκούμη «Φεγγίτες και Ψευτοπαράθυρα», Βόλος 1995: «Οι «φεγγίτες» φωτιστικές θυρίδες, που έμπαιναν πάνω από τα παράθυρα των ανωγείων στα Αμπελακιώτικα, αρχικά, και κατόπιν στα πηλιορείτικα οικοδομήματα του 18ου και του 19ου αιώνα, άμεση, έστω και ταπεινή, συγγενείς των βιεννέζικων βιτρό και μακρινοί απόγονοι των αραβικών υαλωμάτων και πιο πέρα των βυζαντινών ανάλογων, είναι γνωστό πως εκπλήρωναν αρχικά λειτουργική ανάγκη: Εξασφάλιζαν φωτισμό, όταν στα κάτω από αυτούς παράθυρα κλείνονταν τα ξύλινα παραθυρόφυλλα.
Άμα τα κύρια αυτάς παράθυρα απόκτησαν και παραθυρόφυλλα με τζάμια, οι φεγγίτες έχασαν το λειτουργικό προορισμό τους και επειδή είχαν γίνει απαραίτητα μορφικά στοιχεία του οικοδομήματος, αντικαταστάθηκαν με ψεύτικους φεγγίτες, ζωγραφιστούς πάνω στον εξωτερικό τοίχο, τα λεγόμενα «ψευτοπαράθυρα».
Η χαριτωμένη αυτή κληρονομιά κινδύνεψε να χαθεί ολοκληρωτικά από την παλαίωση και εγκατάλειψη των αρχοντικών, κυρίως όμως από τους καταστροφικούς σεισμούς της Μαγνησίας του 1955, που αφάνισαν το σύνολο σχεδόν των παραδοσιακών οικοδομημάτων του Πηλίου όλου του Νομού.
Ο κίνδυνος του αφανισμού, ξύπνησε στην ψυχή του, πρώτου διδάξαντος, Σπύρου Κουϊκούμη, βλαστού της παράδοσης του Πηλίου και ειδικότερα της Μακρινίτσας, εναγώνιο ενδιαφέρον για τα τελευταία υπολείμματα των φεγγιτών και των ψευτοπαράθυρων ιδίως της Μακρινίτσας και του Άνω Βόλου».
Η Ελένη Κουϊκούμη, ανιψιά του αείμνηστου κοινοτάρχη, για πολλά χρόνια, της Μακρινίτσας, Σπύρου Κουϊκούμη, μαθήτευσε κοντά του και έλαβε από αυτόν όλη του την ευαισθησία για τη διαφύλαξη και προστασία της λαϊκής μας παράδοσης, αλλά και την καλλιτεχνία και το μεράκι του.
Την Ελένη Κουϊκούμη μπορεί και να τη συναντήσεις πάνω σε σκαλωσιά σε μεγάλα ύψη να τοποθετεί τα αντικείμενα της εργασίας της, να φιλοτεχνεί ταβάνια και τζάκια σε ανακαινίσεις πηλιορείτικων αρχοντικών, είναι όμως δυνατό και να τη συναντήσει κανείς ανάμεσα σε μπογιές, καθρεφτάκια κόντρα πλακέ και χρωματιστά τζαμάκια. Τούτο διότι μετέφερε τη χάρη του ψευτοπαράθυρου και μέσα στο σπίτι, θέτοντας μέσα στο πλαίσιο του ψευτοπαράθυρου, εκεί που στον αληθινό φεγγίτη ήταν το τζάμι της θυρίδας, έναν καθρέφτη.
Έτσι έχουμε μπροστά μας μια περίπτωση γνήσιας επιβίωσης, αλλά, μαζί, και δυναμικής αναβίωσης ενός χαριτωμένου λαϊκού μορφώματος και μάλιστα με διεύρυνση της χρηστικότητάς του.