Τοπικά

Τα παραδοσιακά «καζανέματα» θα γιορτάσουν οι Κρητικοί του Βόλου το Σάββατο

Για να πετύχει το καζάνεμα και να βγει μυρωδάτη ρακή, δεν αρκεί να γνωρίζει κάποιος το πώς γίνεται η παραδοσιακή απόσταξη του ξακουστού ποτού των Κρητικών. Το μυστικό είναι στην καλή παρέα που θα βρεθεί γύρω από τη φωτιά που καίει το ρακοκάζανο, με εκλεκτούς μεζέδες στα κάρβουνα, ενώ μαντινάδες και ριζίτικα τραγούδια συντροφεύουν το γλέντι που στήνεται κάθε χρόνο τέτοια εποχή στην Κρήτη. Ο κ. Γιάννης Κοϊνάκης, πρόεδρος στην Κρητική Αδελφότητα Βόλου «Το Αρκάδι», γνώστης της διαδικασίας που απαιτείται, αναφέρθηκε στο καζάνεμα που θα πραγματοποιηθεί μεθαύριο Σάββατο στις 8 μ.μ. στο «Ενυδρείο».

Ο Κρητικός δάσκαλος μίλησε για την αναβίωση ενός εθίμου που παραπέμπει σε γιορτή και αποτελεί μία από τις πιο γνήσιες εκφράσεις της πλούσιας παράδοσης που κουβαλά η γενέτειρά του. «Τα καζανέματα πάνω απ’ όλα θέλουν καλή παρέα. Συνήθως, γύρω από τη φωτιά στην αρχή βρίσκονται δύο. Ο καζανάρης, δηλαδή ο αποσταγματοποιός που βγάζει τη ρακή και ο παραγωγός. Στο τέλος, όμως, καταλήγουν εκατό. Ανάλογα, αν αυτός που το κάνει έχει μεγάλη οικογένεια και συγγενείς, η μισή ρακή πάει στο καζάνεμα. Στήνεται ένα μικρό πανηγύρι γύρω από το καζάνι. Στην Κρήτη οτιδήποτε εάν κάνουμε, είναι πανηγύρι. Άρα και το καζάνεμα γιατί να αποτελέσει εξαίρεση;», διερωτήθηκε χαμογελώντας ο κ. Κοϊνάκης, ο οποίος στη συνέχεια ανέφερε ότι το βράδυ του Σαββάτου θα γίνει αναπαράσταση της παραδοσιακής απόσταξης της τσικουδιάς.

Ο πρόεδρος του «Αρκαδίου» επισήμανε πως τα καζανέματα αποτελούν σημείο αναφοράς για το αγαπημένο του νησί: «Νοέμβριο στήνονται τα ρακοκάζανα σ’ όλες τις περιοχές της Κρήτης. Έχει προηγηθεί ο τρύγος τον Σεπτέμβριο, αλλά ο μήνας που διανύουμε τώρα έχει συνδυαστεί με την απόσταξη της ρακής, όπως επιμένουμε να την αποκαλούμε στα ανατολικά και στο Ηράκλειο, ενώ στα Χανιά προτιμούν την ονομασία «τσικουδιά» για το απόσταγμα που παίρνουμε από τους άμβυκες».
Προηγείται βέβαια η γιορτή του Αη-Γιώργη του Μεθυστή, που έχει καθιερωθεί να εορτάζεται στις 3 Νοεμβρίου, με τον κ. Κοϊνάκη να λέει: «Κάθε χρόνο στη γιορτή του Αη-Γιώργη, οι οινοποιοί ανοίγουν τα βαρέλια τους με τα κρασιά της νέας σοδειάς, αλλά και για να πάρουν τα «τσίκουδα». Έτσι λέμε ό,τι έχει απομείνει από το πάτημα των σταφυλιών κι έχει ζυμωθεί από τρεις έως έξι εβδομάδες μέσα σε βαρέλια. Η γιορτή σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση για το καζάνεμα».

Καθώς το βράσιμο έχει αρχίσει για τα καλά, ρέει το «πρωτοράκι», το πρώτο σώμα του αποστάγματος, για το οποίο ο 53χρονος δάσκαλος ανέφερε: «Δεν περιέχει αγνά στοιχεία του σταφυλιού. Γι’ αυτό και το αποφεύγουν οι καζανάρηδες. Συνήθως το πρώτο το πετάνε. Έπειτα αρχίζει να βγαίνει η ρακή, που είναι για εμάς τόσο σημαντική».
Η ποιότητα του σταφυλιού είναι το σημείο-κλειδί στη διαδικασία της απόσταξης, με τον Γιάννη Κοϊνάκη να υπογραμμίζει: «Κορυφαίο είναι το λιάτικο, μία ερυθρή ποικιλία σταφυλιού που βγαίνει κυρίως στη Σητεία. Έχει μέτρια οξύτητα, αλλά υψηλούς βαθμούς. Κι αυτό βοηθά, γιατί η ρακή πρέπει να έχει πολλούς βαθμούς. Έπειτα, ας μη ξεχνάμε ότι δεν κάνουμε δύο αποστάξεις, όπως με το τσίπουρο. Στην Κρήτη δεν βάζουμε τίποτα μέσα. Η ρακή δεν έχει προσμείξεις. Αν το σταφύλι δεν είναι ποιοτικό, μοιραία δεν θα βγάλεις καλή ρακή».

Όσο για τους μεζέδες που προσφέρονται στα καζανέματα, ενώ τα ποτήρια γεμίζουν ξανά και ξανά με ζεστή ρακή; «Πατάτες οφτές που ψήνονται πάνω στα κάρβουνα, απάκι, πιταράκια κι άλλοι γνωστοί κρητικοί μεζέδες συντροφεύουν το καζάνεμα στην Κρήτη. Το Σάββατο, πάντως, θα προσφέρουμε επίσης σαλιγκάρια, τυρί γραβιέρα και κάστανα ψητά, προτού ανάψει το γλέντι για τα καλά με το κρητικό συγκρότημα που έχουμε καλέσει», σημείωσε ο κ. Κοϊνάκης, ο οποίος ολοκλήρωσε την κουβέντα με μία μαντινάδα για το διάσημο προϊόν της ιδιαίτερης πατρίδας του: «Γιάντα δεν πίνεις μια ρακή τον πόνο να ξεχάσεις και απο τσι Κρήτης τη χαρά να πιείς να ξεδιψάσεις»…

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το