Του Γιώργου Καπουρνιώτη
Βγαίνουμε έξω με τα παιδιά μας και παρατηρούμε πως κανένα δεν μιλάει, όλα κάθονται ήσυχα πίσω από μία οθόνη. Δεν κάνουν παρέα με άλλα παιδάκια, δεν φωνάζουν, δεν τρέχουν γύρω από τα τραπέζια και επομένως δεν κινδυνεύουν. Το ίδιο συμβαίνει συχνά και στο σπίτι. Η αλήθεια είναι ότι οι ρυθμοί της ζωής μας έχουν αλλάξει. Δουλεύουμε πολλές ώρες και παράλληλα πρέπει να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της φροντίδας της οικογένειας και του σπιτιού. Το κινητό, το τάμπλετ και η τηλεόραση αποτελούν την καλύτερη «baby sitter», για να μαγειρέψουμε, να καθαρίσουμε ή και να ξεκουραστούμε.
Τα παιδιά στα διαλείμματα του σχολείου, κάποτε, έτρεχαν, έπαιζαν, μιλούσαν μεταξύ τους, συμμετείχαν σε ομάδες μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου. Σήμερα η κίνησή τους έχει μειωθεί σε σημαντικά επίπεδα, καθώς τα παρατηρείς σκυμμένα πάνω από ένα κινητό να σερφάρουν στο διαδίκτυο, να παίζουν παιχνίδια ή να μιλούν με φίλους που έχουν δημιουργήσει μέσω ίντερνετ.
Επίσης, κάποτε, αν έβλεπες μαθητή σκυμμένο, το αντικείμενο προσήλωσης δεν μπορεί παρά να ήταν ένα βιβλίο σχετικό με κάποιο επερχόμενο διαγώνισμα ή κάποιες ανάλογες σημειώσεις. Τώρα είναι πάντα ένα κινητό. Ακόμη κι αν επίκειται διαγώνισμα, το κινητό είναι πάντα ο θριαμβευτής! Οτιδήποτε διαφορετικό, αποτελεί έκπληξη που ζητεί επειγόντως διερεύνηση! Μήπως έχει κάτι το παιδί (χωρίς κινητό);
Και αν το παιδί (με το κινητό) σηκώσει τα μάτια του, το βλέμμα είναι συχνά θολό, συνήθως κουρασμένο, μάλλον χαζεμένο, ενίοτε χαμένο σε κόσμους μακρινούς, ψεύτικους, αλλά σαν τόσο αληθινούς! Και σχεδόν πάντα η ματιά παρακαλεστική: Άσε με να συνεχίσω! Παρατηρείται, ωστόσο, συχνά και σε παρέες να ανταλλάσσουν μηνύματα, ενώ είναι κοντά ο ένας με τον άλλον διότι απλά δεν θέλουν να μιλήσουν. Η επικοινωνία, σήμερα, έχει αλλάξει μορφή!
Πολλοί επιστήμονες κάνουν λόγω για εθισμό στα κινητά τηλέφωνα και στις ηλεκτρονικές συσκευές. Κάθε παθολογική ή καταχρηστική δραστηριότητα μπορεί να θεωρηθεί «εθισμός». Η εξάρτηση αυτή μπορεί να οδηγήσει το παιδί σε αγχώδεις καταστάσεις και πιθανότατα σε ακραίες συμπεριφορές αν του στερήσουμε τη συσκευή αυτή. Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις που επιφέρει αυτό στην υγεία μας;
Η αλήθεια είναι ότι έχουν γίνει πολλές μελέτες, καθώς η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπεται από τα κινητά τηλέφωνα, η ακτινοβολία από τα φορητά ακουστικά, αλλά και από τις κεραίες που εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητικά σήματα, μπορούν να αποτελέσουν απειλή για την υγεία μας. Σύμφωνα μάλιστα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πολύωρη έκθεση στις συσκευές αυτές, πιθανότατα συνδέεται με αρνητικές επιδράσεις στις εγκεφαλικές λειτουργίες, αλλά και στη συμπεριφορά του ατόμου. Καμία μελέτη δεν μπορεί να μας δώσει ώς σήμερα ασφαλή αποτελέσματα.
Έχει αποδειχθεί ότι δημιουργεί καρκίνο στον εγκέφαλο; Κάτι έρευνες σε πειραματόζωα μόνο έχουν γίνει, χωρίς να είναι σε θέση οι επιστήμονες να εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα. Μάλιστα κυκλοφορούν πολλές έρευνες με αντικρουόμενες απόψεις επιστημόνων. Τι να πιστέψουμε τελικά; Και οι πονοκέφαλοι ή οι ζαλάδες που μπορεί να ταλαιπωρούν συχνά τα παιδιά; Πού μπορεί να οφείλονται; Στη βαρεμάρα από το μάθημα και στις σπαστικές φωνές των διδασκόντων. Και είναι δυνατόν αυτοί που το προωθούν στο όνομα της ελευθερίας, της ανεμελιάς, της χαράς της ζωής να θέλουν να σου κάνουν κακό για κέρδη λίγων εκατομμυρίων ή δισεκατομμυρίων; Σιγά μην κρύβουν έρευνες που δείχνουν αλλοιώσεις στα κύτταρα του εγκεφάλου κι άλλες παρενέργειες! Κι όλα αυτά που λένε ότι δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς, να κοιμηθείς; Αυτά προφανώς οφείλονται στην εφηβεία και στο άγχος για το επερχόμενο θολό μέλλον! Και οι συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας; Kαι τόσων άλλων φορέων; Και τα ποσοστά που αναφέρονται σε έρευνες για τον εθισμό των νέων; Σίγουρα, σιγουρότατα συνωμοσίες είναι σαν αυτές που διαχέονται για τον κορωνοϊό.
Ποια είναι η στάση του υπουργείου Παιδείας στο εν λόγω θέμα; Και σε ποιο ηθικό ανάστημα να στηρίξει το υπουργείο Παιδείας τις απαγορεύσεις του για τα κινητά στα σχολεία, με πρόσχημα κυρίως την προστασία της υγείας και την αποφυγή κρουσμάτων bullying, όταν έχει γκρεμιστεί από το ύψος των περιστάσεων με τις συνεχείς αστοχίες και αβλεψίες του; Και πώς εσύ, εκπαιδευτικέ εξουσιαστή, να στηρίξεις την απαγόρευση, όταν φαίνεται πως είναι άλλη μία οργανωμένη προσπάθεια για έλεγχο και στέρηση της ελευθερίας του μαθητή;
Με το κινητό, ο μαθητής, έχει τον έλεγχο. Έχει ένα φίλο που τον ακούει και κυρίως, του μιλάει, όταν το θέλει εκείνος. Νιώθει ελεύθερος, πετάει μακριά, γίνεται πρωταγωνιστής, σκοτώνει τους κακούς και προστατεύει τους καλούς. Ακούει μουσική και διασκεδάζει με τον δικό του τρόπο. Είναι χαρούμενος.
Η χρήση του κινητού τηλεφώνου, του τάμπλετ και του ηλεκτρονικού υπολογιστή θα πρέπει να γίνονται με μέτρο. Να εκμεταλλευόμαστε, μεν τα θετικά χαρακτηριστικά που αυτά μας προσφέρουν, αλλά να αποφύγουμε και τις αρνητικές συνέπειες στις οποίες μπορεί να μας οδηγήσει η κατάχρηση αυτών στο μέλλον. Οφείλουμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας και τους μαθητές μας. Πρέπει το υπουργείο Παιδείας να βρει αποτελεσματικούς τρόπους για να μην ασχολούνται τα παιδιά τόσες ώρες με τα κινητά, ίσως να τους δημιουργήσει νέα ενδιαφέροντα, καλλιεργώντας τη σκέψη τους και την κρίση τους, γιατί αυτά τα παιδιά αποτελούν το μέλλον της κοινωνίας μας.