Του Διονύση Λεϊμονή
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου), είπα να πιάσω κουβέντα με έναν… θαλασσοσφυριχτή κυριακάτικα…
Τι είναι ο θαλασσοσφυριχτής; Ένα πουλί που αντάμωνα από τα παιδικά μου χρόνια στη λιμνοθάλασσα Αιτωλικού-Μεσολογγίου, ένα σταχτόμαυρο πουλί, αεικίνητο, το γνωστό και ως «μαρτύρι», γιατί μαρτυρά τα μυστικά των ανθρώπων, μάλλον τις ζαβολιές των παιδιών στους γονείς τους, κυρίως. Του ’χα πολλά μαζεμένα από μικρός που γλώσσα δεν έβαζε μέσα του κι έφερνε ανακατωσούρα, αλλά τώρα που μεγάλωσα, μου λείπει η συναναστροφή μαζί του, για αυτό ανατρέχω εγώ τώρα να το συναντήσω να τα πούμε – κι ας μαλώσουμε ακόμα – ένα χεράκι. Τώρα έχω να του πω πολλά. Να ρωτήσω αν ακόμα τα παιδιά συνομιλούν μαζί του ή το να μιλάς με ένα πουλί θεωρείται παλαβομάρα; Σαν τον ήρωά μου στο ομώνυμο βιβλίο μου, τον Στρατή, που επειδή μιλάει με τα πουλιά, με τα ψάρια, με τα χέλια και τα καβούρια τον λένε όλοι παράξενο και τον αποφεύγουν.
Θα κατέβαζε λίγο το ράμφος του για όσα συμβαίνουν, μπορεί και να έβαζε τα κλάματα από αφόρητη μοναξιά, ίσως αναπολούσε τον καιρό που ένα παράξενο αγόρι» σαν τον Στρατή πήρε να παίζει βιολί μέσα στη βάρκα για να συντροφεύει τα πλάσματα γύρω του και να μην τα φοβίζει με την παρουσία του. Τέτοια παιδιά έχει ανάγκη ο θαλασσοσφυριχτής κι όχι ένα, σμάρι ολόκληρο. Αυτά περιμένει στο ακροθαλάσσι να παιχνιδίσει μαζί τους.
Δεν θα του χάλαγα το όνειρο αποκαλύπτοντας ότι ο Στρατής είναι ήρωας σε παραμύθι. Όσο κρατάω εγώ την ελπίδα μέσα μου ότι θα ξαναγυρίσουμε κάποτε – ίσως σύντομα – κοντά στη φύση, δεν θα ματαιώσω τις προσδοκίες του. Αντίθετα θα του στείλω μήνυμα ελπίδας με έναν ψαρά της περιοχής σαν τον μπαρμπα-Νιόνιο, έναν άντρα που ο θεός Διόνυσος κάποτε έπλασε, λέει, με νερό και λάσπη απ’ τη λιμνοθάλασσα ένας θεός. Κι έχει για πόδια μακριά καραβόξυλα, για χέρια κουπιά, παρατημένα απ’ τους ψαράδες, φύκια για μαλλιά και δυο πράσινα πετράδια για μάτια.
Χαρά που θα ’κανε τότε ο θαλασσοσφυριχτής! Θα ’τρεχε να προφτάσει τα νέα και σε άλλα πλάσματα εκεί γύρω. «Μην ξαναφοβηθείς τους ανθρώπους», θα μουρμούριζε σε μια βίδρα, «μπορείς να βγαίνεις άφοβα για ψάρεμα, οι άνθρωποι μας αγαπούν και μας νοιάζονται». Έπειτα θα έσπευδε να καθησυχάσει τα πουλιά γύρω του. «Γλυκάντε τα κρωξίματα πρωινιάτικα και απλώνετε πιο νωχελικά τις φτερούγες σας», θα τα συμβούλευε, «οι άνθρωποι πρέπει να είναι φίλοι μας κι όχι εχθροί μας. Για αυτό έχουν μέρες γιορτής για τη φύση, για εμάς και για εκείνους μαζί με εμάς. Κι οι άνθρωποι, σύντροφοι, έχουν μνήμη μεγαλύτερη από εμάς, δεν ξεχνούν, ούτε την άλλη μέρα κάνουν άλλα από την προηγούμενη. Απλά απ’ τις πολλές δουλειές και τα τρεξίματα ξεμάκρυναν λίγο από κοντά μας. Μα αυτό θα αλλάξει… αλήθεια».
Αλήθεια ή ψέματα; Όνειρο ή πραγματικότητα; Μύθος ή ιστορία; Κρατώ τα πρώτα μέρη των τριών δίπολων με την ευχή να αγαπήσουμε επιτέλους το περιβάλλον μας, να το αφουγκραστούμε, να το ζήσουμε με όλες τις αισθήσεις μας, για να γίνει ο μύθος η αλήθεια μας, όμορφη και ιδανική σαν όνειρο…