Με ψηφιακά μέσα θα γίνεται από την ερχόμενη δικαστική περίοδο (Σεπτέμβριος 2016) η καταγραφή της ακροαματικής διαδικασίας στις ποινικές και υπόλοιπες συνεδριάσεις στο Δικαστικό Μέγαρο Βόλου.
Μέσω ΣΔΙΤ προωθείται από το υπουργείο Δικαιοσύνης ο εκσυγχρονισμός του δικαστηρίου, όπως θα συμβεί και με άλλα σε όλη τη χώρα.
Ήδη την περασμένη εβδομάδα ζητήθηκαν από την προϊσταμένη του Πρωτοδικείου στοιχεία για τον αριθμό των δικών που διεξάγονται στα δικαστήρια του Βόλου, ώστε να τοποθετηθεί το ανάλογο σύστημα ηχογράφησης των συνεδριάσεων, τόσο στην αίθουσα όπου συνεδριάζει το Μονομελές (ισόγειο), όσο και σε αυτή που συνεδριάζει το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βόλου (πρώτος όροφος), καθώς και για την αίθουσα όπου συνεδριάζει το Ειρηνοδικείο (ισόγειο).
Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα εκσυγχρονισμού της απονομής δικαιοσύνης, εφόσον ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του συγκεκριμένου συστήματος, καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις αμφισβήτησης των πρακτικών των δικών, κυρίως των ποινικών.
Σήμερα γίνεται μαγνητοφώνηση και απομαγνητοφώνηση των πρακτικών (όχι με ψηφιακά μέσα) μόνο στο Πολυμελές δικαστήριο, ενώ τόσο στο Μονομελές, όσο και στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο, καθώς και στο Ειρηνοδικείο και στο Πταισματοδικείο η καταγραφή γίνεται διά χειρός γραμματέων-δικαστικών υπαλλήλων.
Πρόκειται για το έργο «Ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και διάθεση πρακτικών συνεδριάσεων δικαστηρίων με ΣΔΙΤ», που αφορά στην ηχογράφηση και αποηχογράφηση των συνεδριάσεων, που θα τεθεί σε λειτουργία από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει αμφισβήτηση των πρακτικών των δικών εκ μέρους των διαδίκων», επισημαίνει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου Λάζαρος Γαϊτάνης, που χαρακτηρίζει εκσυγχρονισμό την εφαρμογή του νέου συστήματος.
Και σήμερα πάντως η παραδοσιακή μαγνητοφώνηση στην ποινική διαδικασία υπάρχει ως δυνατότητα και αξιοποιείται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και ανάλογα με τη σπουδαιότητα μιας δίκης. Σε όλες τις υπόλοιπες δικαστικές υποθέσεις κυριαρχεί το χειρόγραφο του γραμματέα. Σύμφωνα με έμπειρο δικηγόρο του Βόλου «τα πρακτικά μιας δίκης, όπως τηρούνται σήμερα, αποδίδουν ένα τμήμα μόνον του τι πραγματικά συμβαίνει στο ακροατήριο». Από την άλλη πλευρά, όταν πλέον καθαρογράφονται τα πρακτικά, έχει συνήθως παρέλθει η προθεσμία προσβολής τους.
Για τη θέση της γραμματέως του δικαστηρίου δεν απαιτείται η γνώση στενογραφίας.
Σύμφωνα με υπαλλήλους των δικαστηρίων του Βόλου, δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα σοβαρά λάθη στην τήρηση των πρακτικών συνεδριάσεων των δικαστηρίων, κυρίως όσον αφορά ποινικές υποθέσεις.
Ο γραμματέας ωστόσο πρέπει να έχει μεγάλη προσωπική αντίληψη και φυσικά πείρα, για να μην του ξεφύγει κάτι, καθώς ορισμένες φορές διεξάγονται δίκες με δυσνόητο περιεχόμενο, με ιατρική ή οικονομική ορολογία, που απαιτούν ειδικές γνώσεις. Οι σημειώσεις γίνονται χειρόγραφα και δεν χρησιμοποιείται καν ηλεκτρονικός υπολογιστής… Παράλληλα το εξαντλητικό ωράριο στην έδρα, από τις 9 το πρωί μέχρι τις 3 το απόγευμα, που μερικές φορές μπορεί να παραταθεί και μέχρι το βράδυ (π.χ. σε κακουργήματα) με διάλειμμα ενός τετάρτου, δεν επιτρέπει την ίδια απόδοση ως προς την πιστότητα και την ακρίβεια όσων λέγονται. Και οι γραμματείς άνθρωποι είναι και κουράζονται.
«Σήμερα η καταγραφή γίνεται με το χέρι, εκτός του Πολυμελούς, όπου γίνεται ηχογράφηση. Δικάζουν ακόμη και στα γραφεία των δικαστών τις υπόλοιπες υποθέσεις εκτός των ποινικών», σημείωσε στη «Θ» ανώτερος δικαστικός υπάλληλος του Πρωτοδικείου Βόλου.
Τα πλεονεκτήματα
Σύμφωνα με δικηγόρους, το έργο αναμένεται να περιορίσει την καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης, όσον αφορά είτε την ίδια τη διαδικασία και τη χειρόγραφη σήμερα τήρηση των πρακτικών, είτε τη διαμόρφωση του σκεπτικού, την αρκετά παραγνωρισμένη σήμερα αιτιολόγηση και καθαρογράφηση της δικαστικής απόφασης, αφού ο δικαστής θα μπορεί ανά πάσα στιγμή, να έχει ενεργά μπροστά του τα διαμειφθέντα στη συζήτηση στο ακροατήριο, ενώ ο γραμματέας θα μπορεί να βρίσκει σε αυτά καταφύγιο διευκόλυνσης έναντι του μεγάλου όγκου δουλειάς, με τον οποίο επιβαρύνεται. Το ίδιο και οι διάδικοι θα μπορούν με μεγαλύτερη σαφήνεια, να καταδεικνύουν δικαστικά σφάλματα στην υπόθεση ή την τυχόν παραγνώριση του περιεχομένου των ισχυρισμών ή προτάσεών τους ή των προβαλλομένων αποδεικτικών εγγράφων. Ειδικά, όσον αφορά στις σημαντικότερες από τις ποινικές υποθέσεις, για πρώτη φορά θα έχουμε ευθεία καταγραφή του λόγου της δικαστικής εξουσίας απέναντι στον κατηγορούμενο και του κατηγορουμένου απέναντι στην πρώτη. Έτσι θα διευκολυνθεί ο προβλεπόμενος με την άσκηση των οικείων ενδίκων μέσων έλεγχος για την τήρηση των εγγυήσεων περί δικαιώματος στη δίκαιη δίκη, όπως απορρέει από το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ.