Με το έργο ενός σκηνοθέτη, ο οποίος έχει αναπτύξει έντονους δεσμούς με τον Βόλο, θα ανοίξει η «αυλαία» του φετινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ CineDoc. Ο λόγος για τον Ανδρέα Σιαδήμα, ο οποίος στις 28 Σεπτεμβρίου θα επισκεφτεί την πόλη μας, με αφορμή την πρεμιέρας της ταινίας του στο κινηματοθέατρο «Αχίλλειον» με τίτλο «Ματαρόα. Το ταξίδι συνεχίζεται…».
Πριν από μία εξαετία ο Στερεοελλαδίτης δημιουργός, που ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, ολοκλήρωσε το ντοκιμαντέρ «Μουσικό Χωριό» και το οποίο ήταν αφιερωμένο στη μουσική κοινότητα που έχει στηθεί στον Άγιο Λαυρέντιο και γνώρισε τυχαία από μία επίσκεψή του στο Πήλιο το καλοκαίρι του 2009. «Θα έρθω σε γνώριμα μέρη, αφού με τον Βόλο διατηρώ άριστες σχέσεις και με το Μουσικό Χωριό του Αγίου Λαυρεντίου έγινε μία πολύ όμορφη δουλειά», σημείωσε χαρακτηριστικά ενόψει της επικείμενης παρουσίας του στο CineDoc.
To νέο ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Σιαδήμα καταπιάνεται με μία ιστορία, που αγγίζει πλέον τα όρια του μύθου. Ο σκηνοθέτης γυρίζει 74 χρόνια πίσω, όταν τα χαράματα της 22ας Δεκεμβρίου 1945, το νεοζηλανδέζικο μεταγωγικό «Mataroa» σήκωσε άγκυρα από το λιμάνι του Πειραιά, με προορισμό τον Τάραντα της νότιας Ιταλίας. Επιβάτες του πλοίου ήταν 150 νέοι Έλληνες, οι οποίοι έπειτα έφτασαν σιδηροδρομικώς μέσω Ελβετίας στο Παρίσι. Οι περισσότεροι ανήκαν στην «ελίτ» της εγχώριας διανόησης και επιβιβάστηκαν στο «Mataroa» με πρωτοβουλία του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, προκειμένου να σπουδάσουν με υποτροφία στη Γαλλία, αφήνοντας έτσι πίσω τους τη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο πόλεμο πατρίδα τους.
Σπουδαίοι άνθρωποι του ελληνικού πνεύματος, οι οποίοι μέχρι και σήμερα προκαλούν δέος, όπως οι Κορνήλιος Καστοριάδης, Εμμανουήλ Κριαράς, Κώστας Αξελός και Νικόλας Σβορώνος, βρέθηκαν τότε στη Γαλλία, για να αποφύγουν τη «λευκή τρομοκρατία» που ασκούσαν δεξιές παρακρατικές οργανώσεις. «Τότε, βρέθηκε ένας Γάλλος, ο Οκτάβιος Μερλιέ, ο οποίος έστειλε στην πατρίδα του 150 Έλληνες, που έγιναν σπουδαίοι και τρανοί στα ελληνικά γράμματα. Επρόκειτο για τον ανθό της σπουδάζουσας νεολαίας της εποχής εκείνης, ενώ εάν δεν είχαν επιβιβαστεί στο «Mataroa», δυστυχώς , η κατάληξή τους φάνταζε προδιαγεγραμμένη. Θα τους οδηγούσαν είτε στο εκτελεστικό απόσπασμα, είτε στα ξερονήσια», τόνισε ο κ. Σιαδήμας, ο οποίος ξεκίνησε τα γυρίσματα το 2013, αμέσως μετά την επιστροφή του από τη Μήλο, όπου βρέθηκε για την έκθεση «Refuge Project», που είχε βασικούς συντελεστές δύο Βολιώτες εικαστικούς, τον Νίκο Ποδιά και τη Μαρία-Ανδρομάχη Χατζηνικολάου και φιλοξενούταν τότε σ’ ένα γερμανικό καταφύγιο στο κυκλαδίτικο νησί. «Γυρνώντας από τη Μήλο, βρήκα τον ιστορικό Κωστή Κορνέτη και την Servanne Jollivet, καθηγήτρια φιλοσοφίας, που είχαν την αρχική ιδέα και έπειτα δουλέψαμε πάνω στο σενάριο της ταινίας», τόνισε ο βραβευμένος σκηνοθέτης και πρόσθεσε: «Οι προσωπικές μαρτυρίες ήταν ένα ζητούμενο για την παραγωγή. Ο χρόνος δεν ήταν με το μέρος μας. Δεν θα μπορούσαμε να τις εξασφαλίσουμε, εάν δεν βιαζόμασταν. Σκεφτείτε ότι κάναμε συνέντευξη τον Εμμανουήλ Κριαρά σε ηλικία 107 ετών, ο οποίος πέθανε στα 108 χρόνια του, τον Αύγουστο του 2014. Και πολλοί από τους επιβάτες, που θέλαμε να έχουμε προσωπική μαρτυρία από αυτούς, ήταν υπερήλικες. Έτσι ξεκινήσαμε με την καταγραφή των μαρτυριών όσων ταξίδεψαν τότε και μετά διανθίστηκε η παραγωγή με άλλα γυρίσματα. Βρεθήκαμε πολλές φορές στο Παρίσι, αλλά και στις Βρυξέλλες, όπου πήγαμε για τη συνέντευξη με την Σοφία Αλεξανδρίδου, μία εικονογράφο που ζει στο Βέλγιο και αποτύπωσε το ίδιο θέμα σε graphic novel, μετατρέποντας ουσιαστικά την ιστορία του «Mataroa» σε comic».
Κλείνοντας δε, ο Ανδρέας Σιαδήμας αναφέρθηκε στη συλλογική σημασία αυτού του εγχειρήματος: «Για μένα ένα στοίχημα για την ταινία ήταν το πώς θα γίνει επίκαιρο το «Mataroa» στην εποχή μας. Δεν ήθελα να κάνω ένα καθαρά ιστορικό ντοκιμαντέρ. Ήταν η αναγκαιότητα και η σημασία αυτού του ταξιδιού για το σήμερα. Κι αυτό προσπαθούμε να διαχειριστούμε στην ταινία».