Μεθαύριο θα εορταστεί η 79η επέτειος του «Όχι» στις 28 Οκτωβρίου, μίας ημερομηνίας που θα μας θυμίζει για πάντα την ηρωική απόκρουση της ιταλικής εισβολής, αλλά και τα ταραγμένα χρόνια που βίωσε η πατρίδα μας κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Η ιστορία ενός Βολιώτη, του Νίκου Σαμούρη, ο οποίος το 1944 βρέθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και μέσα στον παραλογισμό του πολέμου έζησε έναν ανεπανάληπτο έρωτα, μεταφέρθηκε στο χαρτί από την κ. Δέσποινα Λάππα – Κόντου. Φέτος συμπληρώνονται εννέα χρόνια από την έκδοση του μυθιστορήματος με τίτλο «Σ’ όποια γλώσσα κι εάν το πεις», που στηρίχτηκε στα βιώματα του Νίκου Σαμούρη και της συζύγου του, Αντωνίας Σοφιγιένκο από την Ουκρανία, σε στρατόπεδο των Ναζί στο Λάντσεντορφ της Αυστρίας. Κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2010 από τις εκδόσεις «Διόπτρα» και παρότι σήμερα είναι εξαιρετικά δυσεύρετο, η Καρδιτσιώτισσα συγγραφέας πιστώνεται τη δημιουργία ενός έργου, που δεν θα χάσει τη λάμψη του όσα χρόνια κι εάν περάσουν.
Το βιβλίο «Σ’ όποια γλώσσα κι εάν το πεις», ήταν το τέταρτο κατά σειρά της συγγραφέα, έπειτα από την ολοκλήρωση της τριλογίας, που περιελάμβανε τα έργα «Η νεραντζούλα» (2002), «Σαν τα λιβάδια του Μαγιού» (2005) και «Η ζωή του έκανε ταξιδευτές» (2007), ενώ τον κατάλογο της βιβλιογραφίας της συμπληρώνει το μυθιστόρημα «Το παρελθόν που δεν λησμόνησα», που κυκλοφόρησε πριν από μία τριετία από τις εκδόσεις Έξη. Το «Σ’ όποια γλώσσα κι εάν το πεις» είχε έντονα βιογραφικά στοιχεία, όπως ακριβώς συνέβη με τη «Νεραντζούλα», που στηρίχθηκε στις αφηγήσεις της πεθεράς της.
Η κ. Δέσποινα Λάππα – Κόντου, η οποία ήρθε στην πόλη μας το 1997 μετά από 21ετή παραμονή στην Καστοριά, γνωρίστηκε με το ζεύγος Σαμούρη το 2008, σε μία σχολική γιορτή στο 8ο Γυμνάσιο Βόλου, όπου υπηρετούσε και συνταξιοδοτήθηκε εν τέλει δύο χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2010. Τότε στάθηκε αφορμή ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου, που έφερε τη συνταξιούχο, πλέον, εκπαιδευτικό στον δρόμο του ανδρόγυνου. Γοητεύθηκε εξ αρχής από την ιστορία τους και επί δύο περίπου χρόνια συγκέντρωνε υλικό στο πλευρό τους, μέχρι που μετέφερε στο χαρτί την ιστορία τους. Μάλιστα, η κυκλοφορία του έγινε όσο η Αντωνία Σοφιγιένκο ήταν εν ζωή, αφού το 2010 ο θάνατος χώρισε το ζευγάρι έπειτα από 65 χρόνια ευτυχισμένου έγγαμου βίου.
«Ο κ. Νίκος και η γυναίκα του ήταν ήρωες για τον τόπο μας», έσπευσε να σχολιάσει η κ. Λάππα – Κόντου στο ξεκίνημα της κουβέντας, για να προσθέσει: «Πραγματικά πέρασαν πολύ δύσκολες στιγμές και η ζωή τους άπειρες φορές βρέθηκε μπροστά σε μεγάλους κινδύνους. Έμαθα για την ιστορία τους το 2008, μέσω μίας συναδέλφου εκπαιδευτικού που έκανε ένα πρόγραμμα με τους μαθητές της. Είχε γράψει βέβαια και η αείμνηστη Νίτσα Κολιού για εκείνους στο δίτομο έργο της για την Κατοχή και την Αντίσταση. Στην αρχή έφερα το ζευγάρι να μιλήσει στο σχολείο μας, που είχα μάλιστα μαθητή και τον δισέγγονό του, Άκη Αθηναίο. Όμως, επειδή ήταν και δική τους επιθυμία να γραφτεί κάτι για τη ζωή τους, να μη χαθεί η ιστορία, άρχισα να τους επισκέπτομαι κατ’ οίκον και κρατούσα σημειώσεις, που αποτέλεσαν και το 80% περίπου της ύλης του βιβλίου, πέρα από τα στοιχεία μυθοπλασίας που πρόσθεσα κατά τη συγγραφή. Οι λεπτομέρειες της ζωής τους κατατέθηκαν και στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπου υπάρχει ένα μοναδικό ντοκουμέντο».
Το διάστημα εκείνο έχει μείνει ανεξίτηλο στη μνήμη της κ. Λάππα – Κόντου, που τόνισε: «Μέχρι και σήμερα θυμάμαι με συγκίνηση τον καιρό που πήγαινα σπίτι τους. Κι όταν η Αντωνία πέθανε, τότε άκουσα το εξής από τον σύζυγό της: «Έπειτα από 65 χρόνια γάμου, ο σύντροφός σου δεν είναι το άλλο σου μισό. Είναι ο ίδιος σου ο εαυτός». Ήταν απίστευτα δεμένο ζευγάρι. Με τον κ. Νίκο και την οικογένειά του κρατάμε μέχρι και σήμερα επαφές».
Κλείνοντας δε, αναφέρθηκε σε μία λεπτομέρεια που αφορά τον τίτλο του βιβλίου: «Η συνέχεια του τίτλου αποκαλύπτεται στην 1η σελίδα. «Σ’ όποια γλώσσα κι αν το πεις… το πιο σημαντικό είναι η αγάπη». Ας μην ξεχνάμε ότι ερωτεύθηκαν μόνο από τα βλέμματα που αντάλλασσαν το διάστημα που ήταν αιχμάλωτοι στην Αυστρία».