Δεκάδες Βολιώτες με «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια έχουν ενταχθεί τις τελευταίες ημέρες στο νέο πρόγραμμα ρυθμίσεων των οφειλών τους, που προσφέρουν οι τράπεζες και βασίζεται στο λεγόμενο ιρλανδικό μοντέλο (split and freeze).
Πρόκειται για δανειολήπτες που κυρίως έχουν υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη, αναμένοντας να συζητηθεί στο Ειρηνοδικείο Βόλου η αίτησή τους και οι οποίοι, κατά τις τράπεζες, είναι «συνεργάσιμοι» και όχι «στρατηγικοί κακοπληρωτές».
Το ιρλανδικό μοντέλο ρύθμισης «κόκκινων δανείων» ισχύει εδώ και έναν χρόνο περίπου, ωστόσο το τελευταίο χρονικό διάστημα η προσφορά του έχει ενταθεί, καθώς οι τράπεζες θέλουν να μειώσουν τα δάνεια αυτά και φυσικά να ενισχύσουν την ρευστότητά τους, πριν αναγκαστούν να προχωρήσουν σε νέα ανακεφαλαιοποίηση.
Το μοντέλο εφαρμόζει κατά κόρον η Εθνική, αλλά δεν πάνε πίσω και οι υπόλοιπες τράπεζες, που καλούν τους δανειολήπτες, να ανταποκριθούν.
«Έχουν γίνει «κουρέματα» στεγαστικών δανείων σε πολλούς Βολιώτες, που έχουν χαμηλά εισοδήματα και δεν έχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε στη «Θ» υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος.
Το ιρλανδικό μοντέλο προβλέπει δύο στάδια. Σύμφωνα με το τραπεζικό στέλεχος του Βόλου «το «split and freeze» χωρίζει το μη εξυπηρετούμενο δάνειο σε δύο νέα δάνεια, εκ των οποίων το ένα συμφωνείται ότι θα αποπληρώνεται με βάση τη δόση που αντέχει ο δανειολήπτης και το άλλο μπαίνει στον πάγο. Το δάνειο που μπαίνει στον πάγο για αόριστο χρόνο, εξαργυρώνει «πόντους» για τη συνέπεια του δανειολήπτη. Σε αντίθεση με τα μέχρι σήμερα προϊόντα, όπου ένα δάνειο έσπαγε σε δύο, διατηρώντας όμως ακέραιη την οφειλή και στα δύο κομμάτια, το κομμάτι που «παγώνει» με τη μέθοδο split and freeze, «κουρεύεται» σταδιακά, αναλόγως της συνέπειας που έχει δείξει ο οφειλέτης στην αποπληρωμή του άλλου κομματιού του δανείου του. Έτσι, για κάθε χρόνο που ο οφειλέτης είναι συνεπής στην αποπληρωμή, η τράπεζα σβήνει ένα μέρος του δανείου και μάλιστα αυτό ισχύει χωρίς συγκεκριμένο χρονικό περιορισμό. Το στοιχείο αυτό είναι που διαφοροποιεί το split and freeze από την προηγούμενη γενιά προϊόντων, καθώς με αυτά κοβόταν η μηνιαία δόση του δανειολήπτη, αλλά όχι και το κεφάλαιο του δανείου».
Μπορεί δηλαδή να «κουρευτεί» με επιβράβευση του συνεπή οφειλέτη και το μη «παγωμένο» τμήμα του δανείου μέχρι και 40%», σημειώνει το τραπεζικό στέλεχος.
«Δεν θα μπορούσα να πω πως οι «κόκκινοι» δανειολήπτες δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στο ιρλανδικό μοντέλο», επισημαίνει στη «Θ» άλλο τραπεζικό στέλεχος του Βόλου, καθώς όταν ολοκληρωθούν οι δόσεις στο μη «παγωμένο» δάνειο, πρέπει να εξοφληθεί το εναπομείναν «παγωμένο», είτε σε μία δόση ή να ρυθμιστεί κι αυτό το τμήμα του δανείου που απέμεινε σε πολλές δόσεις. Το «παγωμένο» τμήμα του δανείου δεν διαγράφεται εντελώς», τονίζει το εν λόγω τραπεζικό στέλεχος.
Μοντέλο από την Ιρλανδία
Το μοντέλο «split and freeze», που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στην ιρλανδική κρίση, αποτελεί πλέον την έσχατη λύση για τράπεζες και δανειολήπτες, ένα βήμα πριν από τους πλειστηριασμούς.
«Το 50% των εγκρίσεων σήμερα αφορούν «κούρεμα» δανείων βάσει του ιρλανδικού μοντέλου», τονίζει το τραπεζικό στέλεχος.
Βέβαια οι τράπεζες θέτουν ως προϋπόθεση ένταξης στη ρύθμιση αυτή, την παραίτηση του δανειολήπτη από το δικόγραφο της αίτησης δικαστικού συμβιβασμού.
Η ρύθμιση εφαρμόζεται πάντως σταδιακά και μόνο στις περιπτώσεις που οι τράπεζες πιστεύουν ότι ο δανειολήπτης βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ειρηνοδικείου Βόλου από τον Σεπτέμβριο του 2010 μέχρι και 31 Οκτωβρίου φέτος είχαν γίνει 293 ματαιώσεις αιτήσεων υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Ορισμένες από τις ματαιώσεις αυτές οφείλονταν και στην υπαγωγή της ρύθμισης βάσει του ιρλανδικού μοντέλου.
Πάντως οι τράπεζες ζητούν να γίνουν πιο αυστηρά τα κριτήρια υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη, προτείνοντας μεταξύ άλλων άρση του τραπεζικού απορρήτου κατά το πρότυπο του εξωδικαστικού μηχανισμού για όσους έχουν κάνει αίτηση υπαγωγής στον νόμο, θέσπιση της εξωδικαστικής διευθέτησης, ως υποχρεωτικό βήμα πριν η υπόθεση να φτάσει στο δικαστήριο, άρση της δυνατότητας να παίρνει κάποιος αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων, με την υποβολή και μόνο της αίτησης υπαγωγής στον νόμο, αλλά και ο έλεγχος της δυνατότητας κάποιος να υποβάλει πέραν της μιας αίτησης ή αντίστοιχα να παραιτείται από τις αιτήσεις, ορισμός αρμόδιου δικαστηρίου που θα εκδικάσει την υπόθεση με βάση την κύρια κατοικία του οφειλέτη, κατάργηση της τριετίας βάσει της οποίας διαγράφονται τα χρέη από καταναλωτικά δάνεια ή κάρτες και αυστηροποίηση των κριτηρίων για όσους σταματούν να εξυπηρετούν τη ρύθμιση.