Reuters: Η Ελλάδα μπορεί να είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη χωρίς κτηματολόγιο

Το 2010, όταν η Ελλάδα έκανε το πρώτο αίτημα προς τους δανειστές της να μπει σε καθεστώς Μνημονίου, ήταν η δεύτερη χώρα που δεν διέθετε κτηματολόγιο. Η άλλη ήταν η Αλβανία.

Πέντε χρόνια μετά, η γείτονα χώρα που δεν ανήκει στην ΕΕ, κατάφερε να προωθήσει και να εφαρμόσει ένα σχέδιο χαρτογράφησης της γης της. Η Ελλάδα ακόμη δεν το έχει καταφέρει.

Το Reuters εισέρχεται στα αχαρτογράφητα σημεία της ελληνικής επικράτειας. Υπό μια έννοια, η έννοια της λέξης «αχαρτογράφητα» λαμβάνει το χαρακτήρα μιας κυριολεξίας που δημιουργεί άσχημες εντυπώσεις. Φευ, όντως, η Ελλάδα έχει μείνει αρκετά πίσω στο σχέδιο οργάνωσης και κατηγοριοποίησης της γης της. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα, το κράτος να μην γνωρίζει τι του ανήκει και τι όχι. Αυτό φυσικά έχει αντανάκλαση και στην προσπάθεια που κάνει να προωθήσει κάποιες ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες δεν προχωρούν για ευνόητους λόγους. Το πρακτορείο αναφέρει ότι από το 2011 υπήρχε ο στόχος των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις ιδιωτικοποιήσεις της Ελλάδας. Αντ’ αυτού, στα ταμεία του κράτους μπήκαν μόλις 3,1 δισεκατομμύρια ευρώ.

Το τρίτο πακέτο στήριξης επαναφέρει το στόχο των 50 δισεκατομμυρίων σε βάθος 30 χρόνων, αλλά και πάλι οι ελπίδες για εκπλήρωση ή έστω προσέγγιση του στόχου μοιάζουν να είναι φρούδες. Οι ελληνικές εφημερίδες, αναφέρει το άρθρο, κάνουν λόγο για ένα «έπος» που δεν έχει τέλος: αυτό του κτηματολογίου. Το κράτος δεν έχει τη δυνατότητα να πουλήσει μέρος της ιδιοκτησίας του, καθώς δεν γνωρίζει επακριβώς τι του ανήκει. Ως αποτέλεσμα αυτής της νεφελώδους κατάστασης είναι να βρίσκει μπροστά του εμπόδια που έχουν να κάνουν με την ιδιοκτησία και λογής απαγορεύσεις. Το παράδειγμα του Ελληνικού φτάνει για να περιγράψει πως έχει η συνολική κατάσταση. Η Λίλα Τσιτσογιαννοπούλου του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρει: «Πρέπει να δώσουμε στους επενδυτές τη σιγουριά γι’ αυτό που θα αγοράσουν από το ελληνικό Δημόσιο. Έχουμε μπροστά μας πολύ δρόμο να διανύσουμε, καθώς παρεμβάλλονται πολλές αρχές στο θέμα».

Το ηχηρό παράδοξο της Ελλάδας διαφαίνεται και από το γεγονός ότι υπάρχει μια ένωση ιδιοκτητών παράνομων κατοικιών που επιθυμούν να δουν τα σπίτια τους να λάβουν επίσημη έγκριση από το κράτος. Ο 60χρονος συνταξιούχος από την Κρήτη, Μιχάλης Βλαχάκης είναι πρόεδρος της ένωσης και παραδέχεται: «Η ένωσή μας είναι ξεχωριστή στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στην Ευρώπη και ίσως σε ολόκληρο τον πλανήτη. Κι αυτό διότι η Ελλάδα, ενδέχεται να είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει κτηματολόγιο. Ακόμη δεν ξέρουμε τι είναι δάσος, βουνό, κτήριο ή σπίτι».

Ο ίδιος, από την προσωπική του εμπειρία, λέει πως παρά το γεγονός ότι από τα μέσα του 1980 άρχισαν να αυξάνονται σε πληθυσμό οι μεγάλες πόλεις (σ.σ.: εκείνος διαμένει στο Ηράκλειο της Κρήτης), το κράτος δεν έκανε τίποτα για να διευθετήσει το πρόβλημα του κτηματολογίου. «Στην Ελλάδα πρώτα χτίζουμε το σπίτι, μετά το δρόμο και στο τέλος αποφασίζουμε να κάνουμε τις υποδομές (ύδρευση, ηλεκτρισμός και τηλεπικοινωνίες)». Κατά τον ίδιο, το σχέδιο για τη δημιουργία κτηματολογίου δέχθηκε σαμποτάζ από τους πολιτικούς, τους παράγοντες του real estate και τις κατασκευαστικές εταιρείες για να μην θιγούν τα συμφέροντά τους.

Κατά τον Δημήτρη Ρόκο, υπεύθυνο της χαρτογράφησης για τη δημιουργία του Εθνικού Κτηματολογίου, μόλις το 25,3% της χώρας έχει πλήρως χαρτογραφηθεί. Υπάρχει ένα ποσοστό 22% που βρίσκεται σε εξέλιξη και απομένει ένα 50% που βρίσκεται στο σκοτάδι. Η υπηρεσία αντιμετωπίζει τα χρόνια προβλήματα του Δημοσίου: είναι υποστελεχωμένη, ο προϋπολογισμός της είναι κουτσουρεμένος, ενώ κάθε φορά που αλλάζει μια κυβέρνηση, γίνεται επιχείρηση «σκούπα» στις θέσεις των ιθυνόντων.

Από την μεριά της, η Ευρώπη προσπάθησε να βοηθήσει με την παροχή εξειδικευμένων υπαλλήλων που θα βοηθήσουν να επιταχυνθεί η προσπάθεια και να ξεπεραστούν οι αγκυλώσεις του παρελθόντος. Κι αυτοί, όμως, έπεσαν σε τοίχο. Ο Ρικ Βούτερς, Ολλανδός ειδικός στο Κτηματολόγιο της χώρας του, ήταν μέλος της Task Force για την Ελλάδα από το 2011 έως το 2014. Το συμπέρασμα που εξήγαγε ήταν το ίδιο: «Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι πολύπλοκο που κανείς δεν τολμάει να πει ”ας το κάνουμε πιο απλό”».

Μερικά από τα προβλήματα έλκουν την καταγωγή τους από την περίοδο που η Ελλάδα ήταν υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Πολλά από τα εδάφη έχουν παραχωρηθεί μέσω χειρογράφων από τοπικούς καταχωρητές. Δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας, ειδικά από το 1883 και μετά. Πολλές από αυτές τις περιοχές, το κράτος τις θεωρεί ιδιοκτησία του και κάπως έτσι ξεκινούν οι ατέρμονες δικαστικές διαμάχες. Μέσα στην εξίσωση μπαίνει και η περιουσία που κατέχει η επίσημη Εκκλησία. Τα όρια γενικώς είναι ασαφή και σε ορισμένες περιπτώσεις βλέπεις τα ορίζονται οι ιδιοκτησίες με τον πρακτικό τρόπο: «500 βήματα από μια ελιά» ή «ρίχνοντας μια πέτρα και όπου πάει».

Τα παράδοξα δεν σταματούν: πολλές περιοχές σε νησιά των Κυκλάδων θεωρούνται δασικές και σε αυτές δεν υπάρχει πλέον ούτε ένα δέντρο! Ακόμη και στην Αθήνα, ειδικά στα προάστια, μπορεί να συναντήσει κανείς τέτοιου είδους παραλογισμούς.

Πηγή www.iefimerida.gr