“Ο σασμός λυτρώνει από τη βεντέτα”

Γνήσιο, μα πάνω απ’ όλα γενναιόδωρο το τοπίο της Κρήτης, όπου έζησε για 25 ολάκερα χρόνια ο συγγραφέας Σπύρος Πετρουλάκης. Τα πλούσια αρώματα της γενέτειράς του, άφησαν το αποτύπωμά τους στην ψυχή του Χανιώτη δημιουργού, ο οποίος στη χθεσινή παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου στον Βόλο, φρόντισε να δείξει πως κατέχει άριστα τα μυστικά της κρητικής φιλοξενίας.

Αποδείχθηκε εγκάρδιος οικοδεσπότης στην εκδήλωση που έγινε στο κατάστημα Public για το νέο μυθιστόρημά του, με τίτλο «Σασμός». Κέρασε ρακή τους… σύντεκνους που έσπευσαν να τον παρακολουθήσουν να μιλά για το καινούριο έργο του και το οποίο «έπιασε» ήδη τα 10.000 αντίτυπα στον πρώτο ενάμιση μήνα κυκλοφορίας του από τις εκδόσεις «Μίνωας». Χάρισε ακόμη χειροποίητα μαχαίρια, που συμβολίζουν την αθάνατη κρητική λεβεντιά, σε όσους μίλησαν για εκείνον και το τελευταίο πόνημά του. Μπορεί να μην είχε μαζί το αγαπημένο του ούτι και να μην έπαιξε κάποιο κρητικό τραγούδι, όμως αποζημίωσε το πολυπληθές κοινό του με μία μαντινάδα, μεστή από νόημα, θέλοντας έτσι να ευχαριστήσει τον κόσμο για την αγάπη που εισπράττει: «Χαλάλι σου βασιλικέ, όσο νερό κι αν πίνεις, γιατί το κάνεις άρωμα και πίσω μου το δίνεις».

Ο επιτυχημένος συγγραφέας εκμυστηρεύθηκε τους λόγους που τον ώθησαν να γράψει τον «Σασμό», το έκτο κατά σειρά μυθιστόρημα που ολοκλήρωσε. «Τόσα χρόνια διάβαζα βιβλία άλλων συγγραφέων, οι οποίοι έγραψαν για κρητικές βεντέτες, χωρίς να ‘ναι από το νησί. Ζήλευα, είναι αλήθεια, γι’ αυτό», εξομολογήθηκε ο Σπύρος Πετρουλάκης, ο οποίος έπειτα αναφέρθηκε στην πραγματική ιστορία που τον ενέπνευσε: «Το 1943, ένας βοσκός ξεκινούσε χαράματα από το σπίτι του, για να πάει στη δουλειά του και προσπαθούσε να σκαρώσει μία μαντινάδα για την κόρη του, την οποία είχε βαπτίσει πριν από δύο ημέρες. Όμως, ο φονιάς καρτερούσε έξω από το κατώφλι του. Και το χωριό βούιζε, όχι τόσο για το φονικό, μα πως ο άτυχος βοσκός δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τη μαντινάδα για το κορίτσι του. Ξεκινώντας το βιβλίο σκέφτηκα πως η ψυχή εκείνη δεν θα είχε ηρεμήσει. Έπιασα τη μαντινάδα και την τέλειωσα, ίσαμε να βρει η ψυχή του αναπαημό (σ.σ. κρητικό ιδίωμα για την ανάπαυση). Γι’ αυτό και τον βοσκό, τον έκανα ήρωα στο βιβλίο».

Η εκπαιδευτικός/μουσειοπαιδαγωγός Κερασία Μπαρτζιώκα, μιλώντας για τον «Σασμό», τόνισε: «Πρόκειται για ένα βιβλίο με έντονο το άρωμα της Κρήτης και της Ηπείρου κι έχει κυρίαρχο θέμα την κρητική βεντέτα. Ο «Σασμός» είναι ένα μυθιστόρημα ανθρώπινο, που κρατά δέσμιο τον αναγνώστη μέχρι και την τελευταία σελίδα του». Η πρόεδρος του Σωματείου «Φίλοι Αθανασάκειου Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου», στάθηκε ιδιαίτερα στον τίτλο που επέλεξε ο συγγραφέας και ετυμολογικά είναι το αντίθετο της βεντέτας: «Είναι μία λέξη, που μετατρέπει το μίσος σε αγάπη για τη ζωή και φανερώνει το μεγαλείο της κρητικής λεβεντιάς».
Νωρίτερα, πήραν τον λόγο ο δημοσιογράφος Ηλίας Κουτσερής, που συντόνισε τη συζήτηση και ο Γιάννης Κοϊνάκης, πρόεδρος της Κρητικής Αδελφότητας Βόλου «Το Αρκάδι». Μάλιστα ο τελευταίος έκανε μία ιστορική αναδρομή στις βαθιές ρίζες της βεντέτας και της αυτοδικίας στην Κρήτη: «Ο νόμος της ανταπόδοσης υπάρχει από τη μινωική εποχή ακόμη και δυστυχώς τόσα χρόνια ταλανίζει το νησί. Είναι το μελανό σημείο των εθίμων μας. Ένα άγραφο σύστημα δικαίου, που διεισδύει σε κόσμους σκοτεινούς και άγνωστους».
Τη χθεσινή παρουσίαση πλαισίωσε μουσικά η παιδική-εφηβική χορωδία της Σχολής Ελληνικής Μουσικής του Παύλου Πλάκα. Ερμήνευσε δύο τραγούδια, που έχουν αγαπηθεί απ’ όλους: Το «Ήτανε μία φορά» και τα «Μαλαματένια λόγια», με τον Σπύρο Πετρουλάκη να σιγοψιθυρίζει τους στίχους τους, έχοντας πλάι τη σύντροφο της ζωής του Μέμη, πολύτιμη συνοδοιπόρο στο συγγραφικό και όχι μόνο ταξίδι του πολλά χρόνια τώρα.