Καλεσμένη μας σήμερα η Αρετή Τζανετοπούλου, διευθύντρια του Μουσικού Σχολείου Βόλου.
Καταγωγή, παιδικά χρόνια, σπουδές.
Γεννήθηκα στον Βόλο, άνοιξη σε μια οικογένεια βιοπαλαιστών, απλών ανθρώπων που έμαθαν σ’ εμένα και στην αδελφή μου τη Γιάννα τις αξίες της ζωής σαν να ήταν το πιο απλό πράγμα του κόσμου. Ξέρετε, χωρίς πολλά λόγια, αλλά με εκείνη την αυστηρότητα των παλιών ανθρώπων που πίσω της κρυβόταν η αγάπη για τα παιδιά τους και με κείνο το βλέμμα που τα έλεγε όλα. Ακόμη θυμάμαι το βλέμμα της μητέρας μου που έλεγε …διάβασε, όχι δεν θα βγεις, διάβασε, θαρρείς και όλα τα πρέπει του κόσμου κρύβονταν σε μια ματιά. Κλεισμένη στην καρδιά μου όμως έχω και τη ματιά του πατέρα μου που έλεγε… άσε τα παιδιά. Οι ρίζες από τη μεριά του πατέρα μου με συνδέουν με την ορεινή Αρκαδία και από τη μεριά της μητέρας μου με την Κωνσταντινούπολη και την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο παππούς ο Παναγιώτης σ’ ένα ταξίδι του από την Πόλη στην Αλεξάνδρεια γνώρισε τη γιαγιά την Αρετή γεννημένη στην Αίγυπτο από Πηλιορείτες γονείς. Αρώματα, χρώματα, μουσικές της Ανατολής που προσπαθούν να πατήσουν στον στέρεο και σκληρό έδαφος του Ταΰγετου χρόνια τώρα, αλλά πιστέψτε με είναι δύσκολο.
Τα μαθητικά μου χρόνια τα πέρασα στον Βόλο, ωραία ξέγνοιαστα χρόνια γεμάτα όνειρα. Στη συνέχεια ήρθαν οι σπουδές. Φιλοσοφική Ιωαννίνων. Τα Γιάννενα της Σχολής, του Κακριδή, του Καψωμένου και της Φραγκουδάκη σπουδαίων δασκάλων, τα Γιάννενα των ερώτων και της χαράς, τα Γιάννενα της παρέας, των αμφιθεάτρων, των ατέλειωτων συζητήσεων, τα Γιάννενα των νιάτων. Στη συνέχεια επιστροφή στον Βόλο, πιάνεις τη ζωή από τα μαλλιά, προχωράς και ζεις. Σε παρασύρει η δυναμική των όμορφων χρόνων της δημιουργίας. Σίφνος, Λήμνος, Ρόδος, Πειραιάς στο Λύκειο Καστέλλας, Πτελεός, Αργαλαστή. Σπουδαίες εμπειρίες, φιλίες καρδιάς και ο καλύτερος μπάλος με τον παπά του νησιού στη Σίφνο. Μέρη που αγάπησα πολύ, που γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους, σχολεία που μου έμαθαν πόσο σημαντικός είναι ο δάσκαλος που με ένα βιβλίο στο χέρι μπορεί να κάνει τα παιδιά να διεκδικούν έναν καλύτερο κόσμο. Παράλληλα οι σπουδές συνεχίζονται με ένα δεύτερο πτυχίο στα παιδαγωγικά, μεταπτυχιακό και διδακτορικό στη Λογοτεχνία πάντα παράλληλα με την οικογένεια, πάντα παράλληλα με το σχολείο και τη διδασκαλία στην τάξη.
Θέση της διευθύντριας του Μουσικού Σχολείου;
Στο Μουσικό Σχολείο υπηρέτησα έναν χρόνο ως καθηγήτρια φιλόλογος και δέκα χρόνια, αλήθεια πώς πέρασαν, ως διευθύντρια ενός μαγικού σχολείου. Και γιατί μαγικό; Γιατί συμπορεύεται με την Τέχνη, η οποία μας συμπαρασύρει στα μονοπάτια της, μας κάνει ευαίσθητους, δραστήριους.
Ακούμε… Πώς μπορεί ένα δημόσιο σχολείο να ακολουθεί ένα τόσο δύσκολο πρόγραμμα, να έχει τόσες επιτυχίες, αλλά και παιδιά Χαρούμενα και ευτυχισμένα και γονείς ικανοποιημένους;
Προσπαθούμε, προσπαθούμε πολύ, με ενθουσιασμό και αγάπη για το έργο του σχολείου και το έργο του δασκάλου. Πιστεύω ότι ένας από τους βασικούς στόχους ενός σχολείου είναι κάνει τα παιδιά χαρούμενα και ευτυχισμένα, γιατί έτσι η γνώση βρίσκει ευκολότερα μονοπάτια να περάσει στην ψυχή και στο μυαλό των εφήβων. Πώς γίνεται αυτό; Τα βασικά μαθήματα εμπλουτίζονται με μαθήματα μουσικής, θεατρολογίας, ιστορίας μουσικής, Τέχνης… Γίνονται μαθήματα ατομικών μουσικών οργάνων… οι μουσικές νότες, η μελωδία του πιάνου, της κιθάρας, του μπάσου, του σαντουριού, του βιολιού, του μπουζουκιού… για μας είναι καθημερινότητα ανάμεσα στην Ιστορία και τα Μαθηματικά και τα παιδιά βρίσκουν τρόπους έκφρασης, αυτοέκφρασης, δημιουργίας… Και μετά οι συναυλίες όλη η μαγεία της προετοιμασίας, το δημιουργικό άγχος, η ευθύνη, η ομάδα, ο στόχος, η σκηνή και η γεύση της δημιουργίας και της επιτυχίας.
Πιστεύω στη συλλογική δουλειά και το αποτέλεσμα που βλέπετε είναι αποτέλεσμα σκληρής προσπάθειας όλων των εκπαιδευτικών του σχολείου, του δημόσιου σχολείου. Ας μην ξεχνάμε ότι οι μαθητές και οι μαθήτριές μας διακρίνονται και σε επιτυχίες στις πανελλαδικές εξετάσεις.
Οι γονείς είναι συνοδοιπόροι σε όλο αυτό. Γνωρίζω ότι έχουμε στα χέρια μας το πολυτιμότερο πράγμα γι’ αυτούς και το ξέρουν ότι αγωνιούμε, αγωνιζόμαστε και καμαρώνουμε μαζί τους.
Τι στοιχίζει αυτό στην Αρετή Τζανετοπούλου;
Τι να στοιχίζει; Αλίμονο!!! Η Τζανετοπούλου οφείλει πάρα πολλά στο Μουσικό Σχολείο. Γιατί; Γιατί απολαμβάνει αγάπη, πολλή αγάπη και εκτίμηση και το κυριότερο εμπιστοσύνη. Μου προσφέρει πολλά το σχολείο και εκτός από τη χαρά της δημιουργίας, μου προσφέρει εκείνες τις μικρές… μεγάλες στιγμές όταν κλείνει η πόρτα του γραφείου και μοιραζόμαστε με παιδιά, αλλά και με συναδέλφους αγωνίες, προβληματισμούς, αδιέξοδα, αλλά και όνειρα και σχέδια και βαθιά ανθρώπινες σιωπές.
Και η προσωπική ζωή της;
Αδυναμία μεγάλη η κόρη, η Εριέττα Πολυχρονοπούλου, το πιο ωραίο πράγμα στη ζωή μου. Είναι γιατρός, εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λωζάνης, μου λείπει πολύ και αυτές οι συνθήκες το έχουν κάνει ακόμη πιο δύσκολο. Καμαρώνω όμως πολύ και πιστεύω βαθιά ότι τα παιδιά μας πρέπει ν’ ανοίγουν τα φτερά τους και εμείς οι γονείς παίρνοντας βαθιές ανάσες να τα στηρίζουμε και να είμαστε δίπλα τους. Αυτή όμως η πεποίθησή μου δεν με εμποδίζει να παραδεχτώ ευθαρσώς ότι είμαι και η κλασική Ελληνίδα μάνα… Ευτυχώς έχω τα 540 παιδιά του σχολείου να ασχολούμαι.
Και τα χόμπι σας; Και οι αντοχές;
Η μέρα μου είναι γεμάτη γιατί το σχολείο δεν τελειώνει πάντα στις τρεις. Μπορεί ένα θέμα, ένα πρόβλημα να χρειάζεται λύση και οφείλουμε να προστρέξουμε. Σε μία οικογένεια σταματούν ποτέ τα προβλήματα; Έτσι και το σχολείο… αποτελεί για μένα την ευρύτερη οικογένειά μου. Έχουμε να κάνουμε με παιδιά και σ’ αυτό το καθήκον δεν υπάρχει ωράριο.
Όμως πάντα υπάρχει χρόνος για διάβασμα. Στη Λογοτεχνία βρίσκεις τις αλήθειες που πολλές φορές αναζητάς. Πάντα υπάρχει χρόνος για τους φίλους και ένα καλό ποτήρι κρασί, για τη θάλασσα και για ταξίδια. Τα ταξίδια από την πρώτη στιγμή που ο προορισμός θα καρφωθεί στο μυαλό σου μέχρι να πραγματοποιηθούν είναι πολύτιμα για τη ζωή μας, για την ψυχή μας!!!
Διδασκαλία διαδικτυακά; Συνθήκες πρωτόγνωρες… Ποιο θα είναι το μέλλον στην εκπαίδευση αυτών των παιδιών;
Ζήσαμε και ζούμε πρωτόγνωρες συνθήκες πραγματικά. Ο μαθητής έχασε το θρανίο του και το σχολείο τους μαθητές του. Προέχει όμως να είμαστε γεροί, να αντιμετωπίσουμε την πανδημία και όλα θα διορθωθούν. Η τηλεκπαίδευση ήταν, είναι ίσως μια λύση. Σαφώς το ζωντανό μάθημα, το μάθημα που μπορείς να κοιτάξεις τον μαθητή σου και χωρίς λόγια να του πεις χίλια πράγματα δεν αντικαθίσταται από το webex, σαφώς και η ατμόσφαιρα της τάξης, η επικοινωνία δασκάλου μαθητή δεν υφίσταται στις ηλεκτρονικές τάξεις. Αλλά προσπαθήσαμε και ξεπεράσαμε τον εαυτό μας οι δάσκαλοι για να μη στερηθούν τα παιδιά τη γνώση που τους αξίζει. Θα μπούμε όμως και πάλι στους ρυθμούς μας και όλα θα μοιάζουν ένα κακό όνειρο. Τα παιδιά, αλλά και εμείς θα εκτιμήσουμε κάποια πράγματα περισσότερο, θα προσπαθήσουμε περισσότερο και έχοντας κερδίσει μια ωριμότητα σημαντική θα βαδίσουμε και πάλι στους ρυθμούς ενός σχολείου που μεγαλώνει τα παιδιά με σεβασμό και αγάπη.
Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα ως εκπαιδευτικός, ως μητέρα, ως γυναίκα;
Η Ελληνίδα επιστήμων; Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει;
Να πιστέψουμε στον εαυτό μας, να μη σταματάμε να δημιουργούμε, να μη σταματάμε να μαθαίνουμε, να προσφέρουμε, να εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους και να ονειρευόμαστε. Τη δύναμη θα την πάρουμε από μέσα μας και νομίζω ότι ο κόσμος γίνεται ομορφότερος όταν οι γυναίκες χαμογελούμε!!!
Σας ευχαριστώ πολύ για τη χαρά που μου δώσατε να μιλήσω για το Μουσικό Σχολείο και τη διευθύντριά του.
Επιμέλεια
Μαίρη Τσακνάκη Γαβαλά