Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση-WWF Ελλάς, ανακοίνωσαν τη δημοσίευση του βιβλίου «Η Ορθόδοξη Εκκλησία συζητά την κλιματική αλλαγή», επιμέλεια Θεοδότα Νάντσου και Νικόλαος Ασπρούλης, Βόλος & Αθήνα, 2021. Ο τόμος περιλαμβάνει κείμενα που αναφέρονται σε διαφορετικά συμφραζόμενα από την περιοχή των Βαλκανίων, περιγράφοντας διαφορετικά προβλήματα και ανάγκες, ενώ εκφράζει παράλληλα και την κοινή οπτική των τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών “που μπορούν και αφουγκράζονται τον στεναγμό της δημιουργίας του Θεού, επιφορτισμένες να διαχειρίζονται τον πόνο των ανθρώπων σε κάθε γωνιά της γης”.
Το βιβλίο ξεκινά με ένα τολμηρό μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος τονίζει την πρωταρχική ευθύνη που έχουν και τον σημαντικό ρόλο που είναι ανάγκη να διαδραματίσουν οι Ορθόδοξες Εκκλησίες στα Βαλκάνια, προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν προς την κατεύθυνση της αλλαγής, τόσο των πολιτισμικών αντιλήψεων, όσο και των κοινωνικών πεποιθήσεων.
Ο αείμνηστος Πατριάρχης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Ειρηναίος, περιγράφει το πλαίσιο διαμόρφωσης του διαλόγου που οφείλει να αναπτυχθεί ανάμεσα στην Εκκλησία και στο περιβαλλοντικό ζήτημα, στο πλαίσιο της νεοτερικότητας.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του European Climate Foundation Laurence Tubiana, καλεί την Ορθοδοξία να συνεισφέρει στην αλλαγή των ηθικών πρακτικών, αναπτύσσοντας το όραμα στους λαούς των Βαλκανίων για έναν πιο οικολογικό και φιλικότερο προς τον άνθρωπο τρόπο ζωής.
Ο Γενικός Διευθυντής του WWF International, Marco Lambertini, αναφέρεται στους ηγέτες της Εκκλησίας που είναι ανάγκη να υποστηρίξουν την ομαλή και χωρίς αποκλεισμούς μετάβαση από την εξάρτηση του άνθρακα σε μια βιώσιμη οικονομία μηδενικού άνθρακα και σε μια ενεργητική κοινωνία.
Ο Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου κ. Ιωάννης (Ζηζιούλας), στη συνέντευξή του επικεντρώνεται στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Εκκλησία, όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος, παρέχοντας κάποιες γενικές οδηγίες μέσα από το παράδειγμα ήθους της ζωής και της παράδοσής της· στοιχεία χρήσιμα στην εποχή μας.
Έχοντας ως εφαλτήριο την εμπειρία του στην πόλη του Βόλου, ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, προσφέρει μια εποικοδομητική επανερμηνεία των οικολογικών και ανθρωπολογικών στοιχείων της πλούσιας εκκλησιαστικής παράδοσης που έρχεται να εμπνεύσει ένα νέο και άκρως αναγκαίο οικολογικό ήθος.
Ένας επίσκοπος από τη λιγνιτική περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, ο Μητροπολίτης Σερβίων & Κοζάνης κ. Παύλος, φωτίζει ορισμένες πτυχές της χριστιανικής παράδοσης που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Εκκλησία να σταθεί στο πλευρό των ανθρώπων εκείνων που έχουν ανάγκη και οι οποίοι θα επηρεάζονταν περισσότερο από τη συνεχή διαδικασία μετάβασης στη μετα-άνθρακα εποχή.
Ο επίσκοπος Μπρανιτσέβου κ. Ιγνάτιος (Μίντιτς), μια περιοχή που επίσης φιλοξενεί λιγνιτικούς θερμοηλεκτρικούς σταθμούς, αναφέρεται στις ρίζες της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, καθώς επικεντρώνεται στη σχεσιακή οντολογία, προσδιορίζοντάς τη ως ένα μέσο με το οποίο θα μπορούσε η Εκκλησία να εμπνεύσει ένα νέο ήθος και έναν καινούργιο τρόπο ζωής, μεσούσης της παρούσας κρίσης.
H επικεφαλής περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF Ελλάς, Θεοδότα Νάντσου, παρουσιάζει μια ευρύτερη εικόνα της κρίσιμης κατάστασης που αντιμετωπίζει ο πλανήτης μας, εστιάζοντας στην κλιματική κρίση. Τονίζει, κατόπιν, τον σημαντικό ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην αλλαγή των στάσεων και την ενθάρρυνση των δράσεων για το κλίμα, επισημαίνοντας τις θετικές πρακτικές.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, Νικόλαος Ασπρούλης, παρέχει ένα σκίτσο των βασικών δογματικών αξόνων (π.χ. εκ του μηδενός δημιουργία) που πρέπει να αποτελέσουν το θεμέλιο κάθε πράσινης, οικο-θεολογικής προοπτικής.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, Sveto Riboloff, παρουσιάζει μια έρευνα για τη θεολογική εκπαίδευση στη Βουλγαρία και τη θέση (εάν υπάρχει) των οικολογικών θεμάτων στα ακαδημαϊκά προγράμματα σπουδών, ενώ εκφράζει την κριτική του αναφορικά με την αδιαφορία της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας σε ζητήματα περιβαλλοντικής κρίσης.
Ο Επίτιμος Πρόεδρος του WWF Ελλάς, Ευθύμιος Παπαγιάννης, διερευνά τους δεσμούς μεταξύ του Χριστιανισμού και της κλιματικής αλλαγής εν μέσω της τρέχουσας πανδημίας Covid-19, κάνοντας λόγο για τον κοινωνικό αντίκτυπο της κατάστασης.
Ο Zvezdan Kalmar από το Κέντρο Οικολογίας και Αειφόρου Ανάπτυξης, μία Σερβική Μ.Κ.Ο., επικεντρώνεται στα αίτια της κλιματικής κρίσης και της ρύπανσης, επισημαίνοντας παράλληλα και τις οικονομικές διαστάσεις του διαλόγου. Καλεί θερμά όλους τους Χριστιανούς να επιδείξουν μηδενική ανοχή απέναντι στους φορολογικούς, τεχνολογικούς, νομικούς και θεσμικούς χειρισμούς που προκαλούν ρύπανση και καταστροφή της φύσης.
Το βιβλίο κλείνει με ένα ιερατικό κάλεσμα του περιβαλλοντολόγου Έλληνα ιερέα, π. Ιωάννη Οικονομίδη, ο οποίος παρουσιάζει μια ποιμαντική άποψη για την περιβαλλοντική καταστροφή στο τοπικό του περιβάλλον, μια ενορία που βρίσκεται σε μια βιομηχανική περιοχή της Αττικής. Ο πατήρ Ιωάννης καλεί τους χριστιανούς να γίνουν μέρος της λύσης μέσα από τον τρόπο ζωής τους και να αναλάβουν δράση, πιέζοντας τις κυβερνήσεις να σταματήσουν να κάνουν περιβαλλοντικά καταστροφικές επιλογές.
Το βιβλίο είναι στην αγγλική γλώσσα και είναι διαθέσιμο ΕΔΩ για δωρεάν λήψη