Της Αφροδίτης Γαντζού Δραμητινού*
Καταθέτω κάποιες σκέψεις μου με την ιδιότητα της γιατρού και της υποψήφιας δημοτικής συμβούλου της αυτοδιοικητικής κίνησης «Μαζί για τον Βόλο», χωρίς να διεκδικώ ρόλο αυθεντίας ή πρωτοτυπίας ιδεών για ένα ζήτημα τόσο επίκαιρο, που ταλαιπωρεί και διχάζει την τοπική μας κοινωνία: Το προϋπάρχον πρόβλημα της αερορύπανσης και την αιχμή του δόρατος, που δημιούργησε η απόφαση ενός μεγάλου εργοστασίου, που λειτουργεί -θα τολμούσαμε να πούμε- έκνομα πια μέσα στον ιστό της πόλης μας, να χρησιμοποιήσει ένα δωρεάν εναλλακτικό καύσιμο που προέρχεται από απορρίμματα (Refuse Derived Fuel-RDF). Η ανησυχία όλων των πολιτών για θέματα που αφορούν στην υγεία τους, είναι δεδομένη και απόλυτα δικαιολογημένη. Πώς όμως θα διαχειριστούμε μια τέτοια μεγάλη υπόθεση με διορατικότητα, σοβαρότητα και διάθεση για αναγκαίες συγκρούσεις;
Ενσαρκώνοντας ρόλο Κασσάνδρας, καθώς παρακολουθώ ένα άνισο παιχνίδι ανάμεσα σε υπουργείο Περιβάλλοντος, Περιφέρεια, Δήμο και γνώμες επιστημονικών φορέων, προβλέπω πως το ζήτημα είναι πολύ περίπλοκο και σύνθετο, γιατί εμπεριέχει ευρωπαϊκές δεσμεύσεις, αδιαφορία και ευθυνοφοβία από την πλευρά της Περιφέρειας, ιδιωτικά συμφέροντα της ίδιας της εταιρείας, της οποίας η απόφαση δεν κινείται με μόνο κίνητρο την οικονομία! Και τέλος, την ως συνήθως ανερμάτιστη συμπεριφορά της τωρινής δημοτικής αρχής, που δείχνει να μην έχει καταλάβει προς ποια κατεύθυνση θέλει να πλεύσει, δέχεται μια μεγάλη ήττα στην πρόθεσή της να δημιουργήσει μονάδα παραγωγής SRF και εφησυχάζεται με την ψηφιακή πλατφόρμα ενημέρωσης του ίδιου του εργοστασίου, που του δόθηκε η δυνατότητα να αυτοελέγχεται αυθαίρετα!
Εδώ και περισσότερο από δέκα χρόνια ο Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, παραθέτοντας επιδημιολογικές μελέτες που προειδοποιούν για τις καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών τα απαέρια των καυσίμων που χρησιμοποιεί η συγκεκριμένη τσιμεντοβιομηχανία, στην προσπάθεια να ελαττώσει το κόστος της λειτουργίας της. Και δεν αρκέσθηκε μόνο σε διαπιστώσεις! Συνεργάστηκε στενά με το Πανεπιστήμιο, δημιουργώντας σταθμό καθημερινής καταγραφής των μικροσωματιδίων pm10, που απελευθέρωνε στην ατμόσφαιρα η καύση του «πετ κοκ».
Η πολύ πρόσφατη μελέτη του, που έχει κατατεθεί σε όλους τους φορείς, παρουσιάζει, με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία, τις ενδείξεις ότι η καύση ως μέθοδος είναι επιζήμιος για την ανθρώπινη υγεία τρόπος επίλυσης του προβλήματος διάθεσης/περιορισμού των αστικών απορριμμάτων. Η παρακολούθηση με κλινικές μελέτες των επιδράσεων των προϊόντων της καύσης στην υγεία των εργαζομένων και των κατοίκων γειτονικών περιοχών παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες, άλλωστε επιδράσεις από διάφορες χημικές ουσίες στην υγεία μπορεί να είναι αθροιστικά επιβλαβείς και να παρουσιάζονται μετά από πολλά χρόνια.
Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η αποτέφρωση των απορριμμάτων, αποτελεί τμήμα και όχι συνολική λύση της διαχείρισής τους. Ο σύγχρονος εξοπλισμός, οι αυστηροί ελεγκτικοί μηχανισμοί, τα σύγχρονα συστήματα ασφαλείας και η σωστή τοποθέτηση της μονάδας στο περιβάλλον μετά από σοβαρότατες περιβαλλοντικές μελέτες ελαχιστοποιούν τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία και προστατεύουν το περιβάλλον από τους εκλυόμενους τοξικούς ρύπους. Η πολιτεία οφείλει να αποδείξει στους πολίτες, μέσα από επιστημονικά δεδομένα, περιβαλλοντικές μελέτες και διαβούλευση, ότι οι μονάδες αυτές δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία και το περιβάλλον, ιδιαίτερα όταν δραστηριοποιούνται πλησίον ή εντός του ιστού της πόλης.
Το θέμα της αερορύπανσης στην περιοχή μας αποτελεί προτεραιότητα της δημοτικής μας κίνησης. Έχει εκφρασθεί αναλυτικά στις προγραμματικές μας θέσεις, με τρία δελτία Τύπου 17/1/19, 14/3/19 και 18/3/19 «ΑΓΕΤ-ερωτήματα και όχι εφησυχασμός», και συμμετοχή πολλών μελών μας στα δύο παμβολιώτικα συλλαλητήρια. Δεν θα υποχωρήσουμε στο θέμα της διαφάνειας και της διασφάλισης της δημόσιας υγείας. Είμαστε κάθετα αντίθετοι στη δημιουργία μονάδας παραγωγής εναλλακτικού καυσίμου SRF στην περιοχή μας. Για την καύση RDF θα προτείνουμε την αναστολή της ισχύος των δύο ΑΕΠΟ, τουλάχιστον για ένα εξάμηνο ή όσο διάστημα απαιτηθεί για να γίνει δημόσια συζήτηση επί του θέματος, με κατάληξη εναλλακτική πρόταση ή διεξαγωγή δεσμευτικού τοπικού δημοψηφίσματος. Εδώ μας οδηγεί και η αδυναμία της πολιτείας (υπουργείο Περιβάλλοντος, Περιφέρεια Θεσσαλίας) να εξασφαλίσει τη διενέργεια ελέγχων που να δίνουν αξιόπιστες μετρήσεις.
Και σ’ αυτό το θέμα, η απερχόμενη δημοτική αρχή κρίθηκε λιγότερη των περιστάσεων. Προτίμησε να θέσει σε προτεραιότητα τη δημιουργία μονάδας SRF και «ένιπτε τας χείρας» αδιαφορώντας για την αγωνία της τοπικής κοινωνίας και τη δημόσια υγεία.
Αν η αγωνία μου σαν σκεπτόμενος πολίτης, για όσα έχουν συμβεί στην πόλη την τελευταία μαύρη πενταετία είναι μεγάλη, η ευαισθησία μου για θέματα δημόσιας υγείας, σαν γιατρός και μάλιστα παιδίατρος, γίνεται τεράστια! Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα στην περιοχή μας είναι αυξημένη, σύμφωνα με την επιδημιολογική μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Συνεκτιμώντας ότι η αερορύπανση είναι μια από τις κυριότερες αιτίες, βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη μελέτη από το πανεπιστήμιο και από το νοσοκομείο Βόλου, που συσχετίζει εισαγωγές στο νοσοκομείο με υψηλές τιμές pm 2,5 που καταγράφονται σε δίκτυο 13 μετρητών, τοποθετημένων σε διάφορα σημεία της πόλης. Τα ερωτήματα και η αγωνία για τα αποτελέσματα είναι έκδηλα σ’ όλη την επιστημονική κοινότητα, αλλά και στους πολίτες. Οι γιατροί και λοιποί υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι, ιδιαίτερα του συνδυασμού του απερχομένου δημάρχου, έχουν πραγματικά θέσεις για όλα αυτά ή ταυτίζονται με τη λογική του όλα βαίνουν καλώς και τη φασαρία τη δημιουργούν μόνο κάποιοι γραφικοί; Γραφικός ο ΙΣΜ, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, η Ιατρική Σχολή, οι «κουλτουριάρηδες» που ανησυχούν; Ας μας παρουσιάσουν κάποιες συγκεκριμένες θέσεις στο πρόγραμμά τους και δεσμεύσεις μελλοντικές, που να αποδεικνύουν ότι ενδιαφέρονται πραγματικά για την δημόσια υγεία, όπως άλλωστε οφείλουν και διακηρύσσουν!
Ας ανατρέξω κι εγώ στον μεγάλο Μανώλη Αναγνωστάκη: Ξεχερσώνουμε το έδαφος, αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι και η δουλειά είναι επίπονη και μακρόχρονη και γίνεται με τη συμβολή όλων μας. Το ουσιώδες δεν είναι να φορμάρουμε μια ταυτότητα απόψεων μονολιθική, αλλά να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη και την προβολή κάθε προσωπικής άποψης, διαφυλάσσοντας το δικαίωμα αυτής της προβολής. Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει καμιά στιγμή, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στόχος μας είναι η πράξη.
*Η ΑφροδίτηΓαντζού Δραμητινού είναι παιδίατρος ομοιοπαθητικός, υποψήφια δημοτική σύμβουλος Βόλου